คู่มือ บอลโลก 2022: แข่งเมื่อไร ถ่ายทอดสดที่ไหน ใครเต็งแชมป์ และเรื่องน่ารู้

วันอาทิตย์นี้ (20 พฤศจิกายน) ศึกฟุตบอลโลก 2022 จะเริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นทางการแล้ว!

ถึงฟุตบอลโลกครั้งนี้อาจจะดูเงียบๆ กว่าที่ผ่านมามากพอสมควรด้วยเหตุผลหลายหลาก แต่ขึ้นชื่อว่าเป็นฟุตบอลโลก มหกรรมลูกหนังที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมวลมนุษยชาติที่ผู้คนทั่วโลกต่างเฝ้าจับตารอกัน ไม่ว่าอย่างไรเราก็ไม่ควรจะพลาดกันอยู่ดี

สิ่งที่จะได้อ่านต่อจากนี้คือ ‘ไกด์บุ๊ก’ หรือสมุดคู่มือประจำการแข่งขันในฉบับของ THE STANDARD ที่จะรวบรวมเอาเรื่องราวและรายละเอียดต่างๆ ที่เราคิดว่าควรรู้ไว้

เกาะติดการแข่งขัน ‘บอลโลก 2022’ รายงานสดการแข่งขัน โปรแกรม พร้อมกับเรื่องราวที่น่าสนใจในศึกฟุตบอลโลก ที่ thestandard.co/worldcup2022
อัปเดตโปรแกรมการแข่งขันและช่องทางถ่ายทอดสดได้ที่ โปรแกรมบอลโลก 2022

ฟุตบอลโลกคืออะไร? ทำไมต้องแข่งกันด้วย?

เรื่องมันยาวนะวิ! ถ้าจะรอให้เฮียวิทย์มาเล่าใน 8 Minute History ก็จะนานไป (แต่รอติดตามนะ เดี๋ยวเฮียแกจะเอาเรื่องฟุตบอลโลกมาเล่าเป็นซีรีส์จริงๆ!) เอาเป็นว่าเล่าสั้นๆ ว่าฟุตบอลโลกคือรายการฟุตบอลที่เริ่มแข่งขันกันมาในปี 1930 โดยฟุตบอลโลกครั้งแรกมีการเชิญชาติต่างๆ ให้เดินทางมาแข่งขันกันที่ประเทศอุรุกวัย แต่ก็มีชาติที่ตอบรับเข้าร่วมแค่ 13 ชาติเท่านั้น

แต่หลังจากที่การแข่งครั้งนั้นประสบความสำเร็จ ฟุตบอลโลกก็ได้รับกระแสตอบรับจากชาติต่างๆ ที่อยากจะลงแข่งขันชิงชัยกัน (โดยที่เกมฟุตบอลได้เผยแพร่และได้รับความนิยมไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว) ซึ่งจะมีการแข่งขันกันทุก 4 ปี

ในยุคอดีตที่วันเวลาและการรอคอยมีความหมาย ฟุตบอลโลกจึงเป็นสิ่งที่ไม่ใช่เฉพาะแค่นักฟุตบอลทีมชาติ แต่รวมถึงแฟนบอลเองก็เฝ้ารอเช่นกัน และนั่นทำให้การแข่งขันยังดำเนินต่อมาจนถึงปัจจุบัน (เว้นไปในช่วงมหาสงครามโลกครั้งที่ 2)

ความนิยมของฟุตบอลโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง มีการพัฒนาทั้งการแข่งขัน และการจัดการแข่งขันมาตลอดเวลา แต่หัวใจของฟุตบอลโลกไม่มีอะไรมากไปกว่านี้ คือ ‘ช่วงเวลาที่คนทั้งโลกจะได้หยุดทุกอย่างแล้วมานั่งดูบอลไปด้วยกัน’

เพราะฟุตบอลเป็นเกมของทุกคน และมันเป็นเกมที่งดงาม

แล้วฟุตบอลโลกครั้งนี้แข่งที่ไหน? แข่งวันไหนถึงวันไหน?

ฟุตบอลโลกครั้งนี้ซึ่งเป็นฟุตบอลโลกครั้งที่ 22 จะแข่งกันที่ประเทศกาตาร์ โดยจะเริ่มวันที่ 20 พฤศจิกายน ไปจนจบนัดชิงชนะเลิศวันที่ 18 ธันวาคมนี้

เวลาในการแข่งขันนั้นจริงๆ ถือว่าดีมากสำหรับชาวไทย เพราะคู่แรกจะเริ่มเวลา 17.00 น. ในรอบแรก ไปจนถึงคู่สุดท้ายในเวลา 02.00 น.

อัปเดตโปรแกรมการแข่งขันและช่องทางถ่ายทอดสดบอลโลก 2022

ที่ต้องแข่งที่ประเทศกาตาร์ก็เพราะกาตาร์เป็นผู้ชนะในการเสนอตัวเป็นเจ้าภาพการแข่งขัน ซึ่งจะมีการเลือกเรื่อยๆ โดยคณะกรรมการของสหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (FIFA) แม้ว่าชัยชนะของกาตาร์จะนำมาซึ่งข้อกังขามากมาย โดยเฉพาะเรื่องของการ ‘กินสินบาทคาดสินบน’ ให้ผลประโยชน์ตอบแทนแก่คณะกรรมการชาติต่างๆ ที่จะลงคะแนนเสียงให้

แต่เรื่องนี้ทางเจ้าภาพก็ยืนยันว่าพวกเขาไม่รู้เรื่อง ทุกอย่างเป็นไปอย่างถูกต้องตามกระบวนการ

หากจะมองในแง่ดีคือนี่จะเป็นครั้งแรกที่ฟุตบอลโลกจัดการแข่งขันกันที่ตะวันออกกลาง ภูมิภาคที่ไม่เคยมีโอกาสเลยสักครั้ง เพราะภูมิประเทศที่แห้งแล้งและสภาพอากาศที่โหดร้าย

ฟุตบอลโลกมันก็ควรจะเกิดขึ้นทั้งโลก

แล้วทำไมต้องมาแข่งกันในช่วงฤดูหนาวด้วย?

ปกติแล้วฟุตบอลโลกจะแข่งกันในช่วงกลางปีราวเดือนมิถุนายน-กรกฎาคม ซึ่งเป็นช่วงเวลา ‘กลางๆ’ ที่สุดสำหรับภูมิภาคต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นในเอเชีย ยุโรป อเมริกาเหนือ หรืออเมริกาใต้ ซึ่งต่อให้เผชิญกับสภาพอากาศที่โหดร้ายขนาดไหนก็ยังพอแข่งกันไหว (แต่ตอนแข่งที่สหรัฐอเมริกาในปี 1994 ก็เดือดกันอยู่)

แต่สำหรับสภาพอากาศร้อนระอุแบบทะเลทรายที่อุณหภูมิอาจจะทะลุไปถึง 50 องศาเซลเซียสในช่วงกลางปีของกาตาร์ มันเกินกว่าที่จะทนไหว ต่อให้เจ้าภาพจะติดตั้งเครื่องปรับอากาศไว้ในสนามก็ตาม

เพื่อสวัสดิภาพของนักกีฬาจึงมีการหารือกัน และสุดท้าย FIFA ตัดสินใจที่จะแหกธรรมเนียมปฏิบัติที่เคยมีด้วยการขอขยับมาแข่งกันช่วงปลายปี

ฟุตบอลโลกครั้งนี้จึงเป็นครั้งแรกที่เรียกได้ว่า ‘Winter World Cup’ หรือ ‘ฟุตบอลโลกฤดูหนาว’

แต่คำว่าฤดูหนาวของกาตาร์อุณหภูมิก็ไม่ได้เย็นอะไร แค่ 17-30 องศาเซลเซียสเท่านั้น

เมื่อกี้บอกว่ามีการติดตั้งเครื่องปรับอากาศในสนามด้วย?

ใช่! อย่างที่บอกว่าแผนเดิมคือจัดแข่งช่วงกลางปีตามปกติ ซึ่งเพื่อจะให้แข่งขันกันได้ ภายในสนามทั้งหมดจะต้องเป็นสนามที่ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ

ปัญหาคือไม่มีใครการันตีได้ว่าระบบปรับอากาศแบบไหนจะสามารถทำให้สนามกลางทะเลทรายเย็นพอจะแข่งขันได้ และไม่รู้จะเย็นเพียงพอไหม ไม่นับในแง่ของการรักษาสิ่งแวดล้อมที่จะมีคำถามแน่นอน เพราะการเปิดแอร์ในสนามความจุหลายหมื่นคนหมายถึงการใช้พลังงานอย่างมหาศาล

เพียงแต่เมื่อมีการปรับมาแข่งช่วงปลายปี ฟุตบอลโลกครั้งนี้ก็มีการประกาศว่าเป็น ‘ฟุตบอลโลกครั้งแรกที่เป็นกลางทางคาร์บอน’

มีอะไรล้ำๆ อีกในฟุตบอลโลกครั้งนี้?

นอกจากสนามฟุตบอลติดแอร์แล้ว ฟุตบอลโลกครั้งนี้ยังมีสนามที่ทำมาจากตู้คอนเทนเนอร์ด้วย!

สนาม ‘สเตเดียม 974’ (Stadium 974) เป็นสนามฟุตบอลที่สร้างขึ้นโดยแนวคิดรักษ์โลก ด้วยการนำตู้คอนเทนเนอร์ (กาตาร์อยู่ติดทะเล) จำนวน 974 ตู้ ซึ่งมีความหมายถึงรหัสโทรศัพท์ของประเทศกาตาร์ (+974) มาประกอบร่างเข้ากับโครงสร้างจนกลายเป็นสนามฟุตบอล ซึ่งสามารถยกเอาคอนเทนเนอร์ออกและนำสนามไปประกอบร่างที่อื่นได้ด้วย

นอกเหนือจากนี้ก็คือระบบช่วยตัดสิน ‘Semi-Automated Offside Technology’ หรือ SAOT หรือจะเรียกแบบไทยๆ ก็ ‘ระบบช่วยตัดสินล้ำหน้ากึ่งอัตโนมัติ’

ระบบนี้จะมีกล้องติดตั้งเหนือสนาม 12 ตัว ที่จะจับตำแหน่งของนักฟุตบอลและลูกฟุตบอล ซึ่งมีเซ็นเซอร์อัจฉริยะอยู่ข้างใน ทำให้ประมวลผลออกมาเป็นภาพ 3 มิติ ให้ผู้ช่วยผู้ตัดสินสามารถตัดสินว่าล้ำหน้าหรือไม่ได้ง่ายขึ้น

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

สนามแข่งขันทั้งหมดมีกี่แห่ง?

สนามแข่งขันทั้งหมดในฟุตบอลโลกครั้งนี้มีทั้งสิ้น 8 แห่งด้วยกัน โดยเป็นสนามฟุตบอลที่ถูกสร้างขึ้นใหม่รอบๆ กรุงโดฮาถึง 7 แห่ง

สำหรับสนามที่ใหญ่ที่สุดที่จะใช้ในเกมนัดชิงชนะเลิศคือสนามลูเซล (Lusail Stadium) ที่มีความจุ 80,000 ที่นั่ง

บอกนิดหนึ่งว่างบประมาณที่ใช้ในการก่อสร้างสนาม (และทุกสิ่งทุกอย่าง) เจ้าภาพกาตาร์ใช้เงินไป 2.29 แสนล้านดอลลาร์! มากกว่างบประมาณประเทศไทยทั้งปีอีก! ซึ่งต้องบอกว่าเจ้าภาพคาดหวังว่าจะมีแฟนบอลเดินทางมากาตาร์จำนวน 1.5 ล้านคน แต่จะคุ้มค่าหรือไม่ ไม่แน่ใจจริงๆ

อ่านต่อ: รู้จัก 8 สนามของศึกฟุตบอลโลก 2022

ทีมที่เข้าร่วมแข่งขัน

ฟุตบอลโลกครั้งนี้มีทีมที่เข้าร่วมแข่งทั้งหมด 32 ทีมจาก 5 ทวีปทั่วโลก ได้แก่

ทวีปเอเชีย (AFC) 6 ทีม:

ออสเตรเลีย, อิหร่าน, ญี่ปุ่น, กาตาร์ (เจ้าภาพ), ซาอุดีอาระเบีย, เกาหลีใต้

ทวีปแอฟริกา (CAF) 5 ทีม:

แคเมอรูน, กานา, โมร็อกโก, เซเนกัล, ตูนิเซีย

ทวีปอเมริกาเหนือ (CONCACAF) 4 ทีม:

แคนาดา, คอสตาริกา, เม็กซิโก, สหรัฐอเมริกา

ทวีปอเมริกาใต้ (CONMEBOL) 4 ทีม:

อาร์เจนตินา, บราซิล, เอกวาดอร์, อุรุกวัย

ทวีปยุโรป (UEFA) 13 ทีม:

เบลเยียม, โครเอเชีย, เดนมาร์ก, อังกฤษ, ฝรั่งเศส, เยอรมนี, เนเธอร์แลนด์, โปแลนด์, โปรตุเกส, เซอร์เบีย, สเปน, สวิตเซอร์แลนด์, เวลส์

*โอเชียเนียไม่ผ่านการคัดเลือก

โดยทั้ง 32 ทีมได้มีการแบ่งกลุ่มกันเรียบร้อย ดังนี้

กลุ่ม A

กลุ่ม B

กลุ่ม C

กลุ่ม D

กลุ่ม E

กลุ่ม F

กลุ่ม G

กลุ่ม H

แล้วใครคือเต็งแชมป์

ตามการจัดอันดับของ The Analyst โดยสำนักวิเคราะห์สถิติฟุตบอล Opta ที่ใช้เครื่องซูเปอร์คอมพิวเตอร์คำนวณแล้วทีมที่เป็นเต็งได้แก่

บราซิล 16.3%
อาร์เจนตินา 13.1%
ฝรั่งเศส 12%
สเปน 8.9%
อังกฤษ 8.8%
เยอรมนี 7.7%
เนเธอร์แลนด์ 6.8%
เบลเยียม 5.8%
โปรตุเกส 5.4%
เดนมาร์ก 3.2%

สิ่งที่น่าสนุกของฟุตบอลโลกครั้งนี้คือการที่ไม่ได้มีตัวเก็งเต็งจ๋าแบบชัดเจน และแต่ละทีมก็มีเวลาเตรียมตัวกันน้อย ไม่ได้เต็มที่เหมือนฟุตบอลโลกทุกครั้ง ดังนั้นโอกาสน่าจะเปิดกว้างมากที่สุด

อ่านต่อ: เปิดโผ 10 ทีมเต็ง คว้าแชมป์ฟุตบอลโลก 2022

นักเตะคนไหนที่น่าจับตามองบ้าง?

เยอะมาก! แต่ให้แนะนำตัวท็อปจริงๆ ก็น่าจะประกอบไปด้วย

ลิโอเนล เมสซี (อาร์เจนตินา)

ราชาลูกหนังโลกที่ยังไม่เคยได้สวมมงกุฎ ฟุตบอลโลกครั้งนี้คือครั้งสุดท้ายสำหรับเมสซี และดูเหมือนเขาจะมีทีมชาติอาร์เจนตินาที่พร้อมหนุนหลังสักที

คริสเตียโน โรนัลโด (โปรตุเกส)

อีกหนึ่ง G.O.A.T. ที่พยายามจะคว้าแชมป์โลกให้ได้กับทีมชาติโปรตุเกส ซึ่งองค์ประกอบในทีมแข็งแกร่งไม่เบา ปัญหาคือฟอร์มการเล่นที่ตกต่ำในปีนี้กับปัญหาในสโมสรที่อาจลามมาถึงทีมชาติได้

คาริม เบนเซมา (ฝรั่งเศส)

นักฟุตบอลเจ้าของรางวัลลูกฟุตบอลทองคำ ‘บัลลงดอร์’ คนล่าสุด ในวัย 34 ปี เบนเซมากลายเป็นนักเตะที่บรรลุศาสตร์ลูกหนังไปแล้ว สามารถดลบันดาลอะไรก็ได้ในสนาม และจะเป็นคนสำคัญของฝรั่งเศสในการลุ้นป้องกันแชมป์โลกแน่นอน

เนย์มาร์ (บราซิล)

เจ้าชายลูกหนังแห่งบราซิล เป็นอีกคนที่หวังจะได้แชมป์ฟุตบอลโลกเช่นกัน ซึ่งเนย์มาร์บอกว่าไม่แน่ใจว่าจะมีโอกาสได้เล่นฟุตบอลโลกอีกหรือเปล่า ดังนั้นฟุตบอลโลกครั้งนี้ใส่เต็มแน่นอน

เควิน เดอ บรอยน์ (เบลเยียม)

กองกลางที่ดีที่สุดในโลกเวลานี้ ทีมชาติเบลเยียมอาจจะโรยรา แต่เดอ บรอยน์ กำลังอยู่ใน ‘ร่างทอง’ สามารถเสกอะไรก็ได้ในสนาม แค่ดูลูกจ่ายก็เพลินแล้ว

อ่านต่อ: 10 ซูเปอร์สตาร์ที่อย่าได้คลาดสายตา ในฟุตบอลโลก 2022

ตัวนี้คือตัวอะไร?

นี่ไม่ใช่ผีน้อยแคสเปอร์ แต่เป็น ‘ลาอีบ’ (La’eeb) ตัวนำโชคประจำการแข่งขันฟุตบอลโลกครั้งนี้

คำว่า ลาอีบ หมายถึง ‘นักเตะผู้มีทักษะการเล่นอันสูงส่ง’ โดยลาอีบอาศัยอยู่ในโลก Mascot-verse (มีมาสคอตอยู่ในนั้นเต็มไปหมด) เป็นเด็กที่สดใส นำความสุขและความมั่นใจไปยังทุกที่ที่ไป

ส่วนแรงบันดาลใจมาจากผ้า ‘กูตรา’ (Ghutra) หรือ ‘เคฟฟิเยห์’ (Keffiyeh) ผ้าคลุมศีรษะของชายชาวอาหรับ

อนึ่ง การใช้มาสคอตเริ่มครั้งแรกในปี 1966 โดยมี Willie เป็นมาสคอตประจำการแข่งขันฟุตบอลโลกตัวแรก