การเสียชีวิตอย่างกะทันหันของพนักงาน 2 คนในบริษัทเทคโนโลยีจีนต่างบริษัทในสัปดาห์นี้ ได้จุดประเด็นการถกเถียงเกี่ยวกับชั่วโมงการทำงานที่หนักหน่วง และวัฒนธรรมองค์กรที่เรียกการทุ่มเทเพื่อองค์กรของอุตสาหกรรมเทคโนโลยีจีนอีกครั้ง
พนักงานหญิงคนหนึ่งที่ทำงานในสำนักงานของ Shopee ซึ่งเป็นบริษัทค้าปลีกออนไลน์ในจีนแผ่นดินใหญ่ เสียชีวิตที่สำนักงานเมื่อบ่ายวันจันทร์ และพนักงานของ iFLYTEK บริษัทเทคโนโลยีจดจำเสียง ซึ่งเป็นบริษัทที่สหรัฐอเมริกาคว่ำบาตร เสียชีวิตในช่วงเช้ามืดวันจันทร์ที่บ้าน เนื่องจากป่วยกะทันหัน
มีรายงานการเสียชีวิตกะทันหันของคนงานอายุน้อยในบริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่ในจีนหลายครั้งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา รวมถึงที่ ByteDance, Pinduoduo และ BiliBili และพนักงานอีกคนหนึ่งของ iFLYTEK เสียชีวิตด้วยอาการหัวใจวายเมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้ว
สื่อท้องถิ่นรายงานว่า พนักงาน Shopee มักจะทำงานถึงเวลา 21.00 น. หรือ 22.00 น. โดยไม่ได้รับค่าล่วงเวลา ในขณะที่ iFLYTEK กำลังจะเปิดตัวโมเดลภาษาขนาดใหญ่รุ่นล่าสุดสำหรับการประมวลผล AI ในสัปดาห์หน้า ซึ่งครอบครัวของพนักงานที่เสียชีวิตเรียกร้องให้จัดเป็น ‘การเสียชีวิตจากการทำงาน’ โดย Shopee ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็น ในขณะที่ iFLYTEK ไม่ตอบสนองต่อคำร้องขอ
เหตุการณ์เหล่านี้ทำให้เกิดการถกเถียงกันอย่างกว้างขวางใน Weibo แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียของจีน โดยมีผู้ตั้งคำถามถึงราคาของความสำเร็จในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีของจีน และเรียกร้องให้ออกกฎระเบียบที่มีประสิทธิภาพ
สภาพการทำงานที่โหดร้ายถูกมองว่าเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมมาช้านาน แจ็ค หม่า ผู้ก่อตั้ง Alibaba เคยเรียกโครงการ 996 (ทำงานเวลา 09.00-21.00 น. 6 วันต่อสัปดาห์) ว่าเป็น ‘พร’ แต่คนรุ่นใหม่เริ่มที่จะหลีกเลี่ยงวัฒนธรรมการทำงานที่เป็นพิษนี้ แม้ว่าเงินเดือนที่ค่อนข้างสูงในภาคเทคโนโลยียังคงดึงดูดพนักงานใหม่จำนวนมากทุกปี
การแข่งขันในภาคอีคอมเมิร์ซของจีนรุนแรงเป็นพิเศษ เนื่องจากการบริโภคของจีนยังคงอ่อนแอท่ามกลางภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว ผู้ค้าปลีกออนไลน์จึงไม่เพียงแต่ต่อสู้เพื่อตลาดในประเทศที่มีกำไรต่ำ แต่ยังมองหาตลาดต่างประเทศที่มีแนวโน้มจะสร้างผลกำไรที่สูงขึ้นอีกด้วย
ความกดดันที่เพิ่มขึ้นจากคู่แข่งอีคอมเมิร์ซ ทำให้ ริชาร์ด หลิว ผู้ก่อตั้ง JD.com กล่าวในวิดีโอที่เผยแพร่เมื่อเดือนที่แล้วว่า บริษัทไม่ใช่สถานที่สำหรับพนักงานที่ไม่มีประสิทธิภาพ และขู่ว่าจะไล่ออกใครก็ตามที่ทำงานไม่หนักพอ
CATL ผู้ผลิตแบตเตอรี่ EV ชั้นนำของโลก ซึ่งมี Tesla เป็นหนึ่งในลูกค้า ได้ส่งอีเมลถึงพนักงานทุกคนเมื่อเร็วๆ นี้ โดยเรียกร้องให้พวกเขา ‘ต่อสู้อย่างแข็งขันเป็นเวลา 100 วัน’ เนื่องจากอุตสาหกรรมกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ สื่อจีนรายงานว่า CATL กำหนดให้พนักงานทำงานตั้งแต่เวลา 08.00-21.00 น. 6 วันต่อสัปดาห์ แต่ทางโฆษกของ CATL ปฏิเสธรายงานดังกล่าว และกล่าวว่าบริษัท ‘ไม่เคยออกประกาศดังกล่าว’
แม้ว่ากฎหมายจีนจะกำหนดให้พนักงานไม่สามารถถูกบังคับให้ทำงานเกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน หรือมากกว่า 44 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ โดยมีชั่วโมงทำงานล่วงเวลาทั้งหมดไม่เกิน 36 ชั่วโมงต่อเดือน แต่ในทางปฏิบัติ พนักงานจำนวนมากยังคงทำงานเกินขีดจำกัดเหล่านี้ เพื่อแลกกับค่าตอบแทนในรูปแบบต่างๆ เช่น อาหารเย็นฟรี หรือบริการรถแท็กซี่กลับบ้าน
ภาพ: Zhao Chunliang / VCG via Getty Images
อ้างอิง:
