รู้จัก ‘ฆวนมา ลิโย’ พระอาจารย์ตัวจริงที่กลายเป็นมือขวาคนใหม่ของ เป๊ป กวาร์ดิโอลา

ก่อนหน้าที่พรีเมียร์ลีกจะกลับมาทำการลงสนามอีกครั้งในสัปดาห์หน้า หนึ่งในความเคลื่อนไหวเงียบๆ แต่น่าสนใจคือ ข่าวการแต่งตั้งผู้ช่วยผู้จัดการทีมคนใหม่ของแมนเชสเตอร์ ซิตี้

งานตำแหน่งนี้ถูกทิ้งให้ว่างลงมาเป็นระยะเวลาร่วมครึ่งปี นับตั้งแต่ มิเกล อาร์เตตา ตอบรับข้อเสนอในการเป็นนายใหญ่ของทีมอาร์เซนอลแทนที่ของ อูไน เอเมรี ทำให้ เป๊ป กวาร์ดิโอลา ต้องทำงานโดยขาดคู่คิดคนสำคัญไป

จนกระทั่งมีการประกาศแต่งตั้งให้ ฆวนมา ลิโย อดีตโค้ชของทีมเรอัล โซเซียดัด, วิสเซล โกเบ และ เรอัล โอเบียโด เข้ามารับตำแหน่งแทน ท่ามกลางความประหลาดใจของแฟนฟุตบอลจำนวนมาก

เพราะลิโยไม่ได้เป็นโค้ชคนหนุ่มมาจากสถาบันไหน ในทางตรงกันข้ามแล้วเขาคือโค้ชที่มีประสบการณ์สูงในวงการผ่านการคุมทีมมามากมาย แต่กลับไม่เคยประสบความสำเร็จอะไรเป็นชิ้นเป็นอันเลย ซึ่งดูจากคุณสมบัติแล้วไม่น่าจะเหมาะกับการที่จะมาเป็นมือขวาของโค้ชมือพระกาฬอย่าง เป๊ป กวาร์ดิโอลา แม้แต่น้อย

ปฏิเสธไม่ได้ที่จะมีเครื่องหมายคำถามกับการตัดสินใจครั้งนี้ แต่สำหรับเป๊ปแล้ว เขาไม่เคยมีคำถามสำหรับการแต่งตั้งชายวัย 54 ปีผู้นี้เข้ามาร่วมงานด้วย

เพราะ ฆวนมา ลิโย ไม่ได้เป็นเพียงแค่โค้ชธรรมดา แต่เขาคือ ‘อาจารย์’ ที่เป๊ปรักและนับถือมากที่สุดคนหนึ่งในชีวิต

โจเซป กวาร์ดิโอลา ในวัยหนุ่ม ประทับใจกับปรัชญาลูกหนังของ ฆวนมา ลิโย ตั้งแต่แรกพบ

รักแรกพบของเป๊ปกับลิโย

เรื่องราวระหว่างเป๊ปและฆวนมา ลิโย ไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ หากแต่เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อ 24 ปีที่แล้ว ในสมัยที่กุนซือสมองเพชรยังเป็นหอบัญชาการในแดนกลางให้บาร์เซโลนา

การพบกันครั้งแรกของพวกเขาเป็นเรื่องที่นำมาเล่าอีกกี่ครั้งก็รู้สึกดี

มันเป็นเกมระหว่างบาร์เซโลนากับเรอัล โอเบียโด สโมสรเล็กๆ แห่งหนึ่งในลาลีกา ซึ่งจบลงด้วยชัยชนะตามความคาดหมายของทีมอาซูลกรานา 4-2

แต่หลังเกมจบลง ก็มีเสียงเคาะประตูดังขึ้นที่ห้องแต่งตัวของโอเบียโด และสิ่งที่ทำให้ทุกคนในห้องประหลาดใจอย่างมากคือ การที่ เป๊ป กวาร์ดิโอลา เป็นผู้ที่มาเคาะประตูในวันนั้น

“เราแพ้ 4-2 แต่เราเล่นกันได้ดี” ลิโยเท้าความถึงวันวาน “แต่แล้วก็มีคนมาเคาะประตูห้องแต่งตัว คนที่มาเคาะคือเป๊ปซึ่งยังไม่ได้เปลี่ยนเสื้อผ้า

“เขามาเพื่อจะถามผมว่าผมพอจะมีเวลาคุยกับเขาสักหน่อยไหม ราวกับว่าผมจะรำคาญในการที่ได้คุยกับกองกลางที่ดีที่สุดในประวัติศาสตร์ของเกมฟุตบอล”

บทสนทนาประสาลูกหนังของทั้งคู่เกิดขึ้นจากความประทับใจของเป๊ปที่มีต่อสไตล์การเล่นของโอเบียโด ซึ่งเป็นฟุตบอลที่เน้นการครองเกมและการหาตำแหน่ง ซึ่งเป็นสไตล์ที่เกิดจากการศึกษาของลิโย ที่ในเวลานั้นเป็นโค้ชที่เด็กที่สุดในประวัติศาสตร์ลาลีกา โดยเขาเริ่มงานกับซาลามังกาเมื่อ 1 ปีก่อนหน้า ด้วยวัยเพียง 29 ปี และสามารถพาทีมขึ้นชั้นได้สำเร็จก่อนจะได้คุมโอเบียโดในเวลาต่อมา

“เขาบอกกับผมว่า เขาชื่นชอบวิธีการที่ผมทำให้ทีมสามารถเล่นด้วยกัน และอยากจะติดต่อกับผมต่อ จากจุดเริ่มต้นในแบบมืออาชีพได้นำไปสู่สิ่งอื่นอีกมากมาย”

สไตล์ฟุตบอล ความละเอียดในการวางแผน การฝึกซ้อมที่เต็มไปด้วยรายละเอียด ทุกอย่างคือสิ่งที่เป๊ปได้เรียนรู้จากฆวนมา ลิโย

พระอาจารย์ตัวจริง

นับจากการพบกันครั้งนั้น เป๊ปและลิโยได้ติดต่อกันเรื่อยมา ความสัมพันธ์ของทั้งสองเป็นไปด้วยดี เช่นกันกับความไว้เนื้อเชื่อใจ

สำหรับเป๊ป ลิโยเป็นทั้งที่ปรึกษาและเป็นอาจารย์ที่เขาต้องการร่วมงานด้วยเสมอ นั่นทำให้เมื่อครั้งที่เป๊ปได้รับการทาบทามให้รับตำแหน่งผู้อำนวยการสโมสรบาร์ซาจาก หลุยส์ บาสซาต ผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานในการเลือกตั้งใหญ่ของสโมสรเมื่อปี 2003 คนแรกที่เขาต้องการจะดึงตัวมาเป็นโค้ชคือกุนซือชาวสเปนคนนี้

เพียงแต่โอกาสนั้นมาไม่ถึง เมื่อทีมงานของบาสซาตพ่ายแพ้ในการเลือกตั้งให้แก่ โจน ลาปอร์ตา ทำให้ลิโยพลาดการเป็นโค้ชบาร์เซโลนาไป

อย่างไรก็ดี ในอีก 2 ปีถัดมาทั้งสองได้ร่วมงานกันจริงๆ แต่กลับข้าง โดยเป็นลิโยที่ต้องการได้เป๊ป ซึ่งอยู่ในช่วงบั้นปลายของชีวิตการเล่นให้มาช่วยประคองทีมโดราโดส สโมสรเล็กๆ ในลีกเม็กซิโก จึงได้ทำการติดต่อไป และคำตอบที่ได้รับจากเป๊ปคือการตกลงแทบจะทันที

ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเป๊ปเริ่มคิดถึงชีวิตการทำงานเป็นโค้ช และสำหรับเขาไม่มีใครจะเป็น ‘ครู’ ได้ดีไปกว่าลิโย และช่วงเวลาที่แดนจังโก้นั่นเอง ที่มีส่วนสำคัญอย่างมากในการสร้าง เป๊ป กวาร์ดิโอลา สุดยอดกุนซือของโลก

เรื่องนี้ เซบาสเตียน อาบรู กองหน้าระดับตำนานของทีมชาติอุรุกวัย ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้เล่นของโดราโดสยังจำได้ดีถึงความตั้งใจที่จะศึกษาหาความรู้ของเป๊ป ที่ทำตัวเหมือนฟองน้ำที่พร้อมจะรับความรู้จากลิโยเข้าสู่ตัวแบบไม่มีขีดจำกัด

“ในวันที่เป๊ปมาถึง เขามาเฝ้าดูการซ้อมและรีบวิ่งออกไปห้องแต่งตัวเพื่อหากระดานและปากกา เขาตะโกนเรียกและโอบลิโยอย่างสนิท ก่อนที่ทั้งคู่จะนั่งคุมซ้อมไปด้วยกัน

“ภาพนี้เกิดขึ้นทุกวันจันทร์ อังคาร พุธ และเราคุ้นเคยกับมัน ถ้าจะมีสิ่งหนึ่งที่ผมได้เรียนรู้ในชีวิตการเล่นก็คือ คนที่เป็นสตาร์นั้นทำตัวเหมือนฟองน้ำ ดังนั้นมีวันหนึ่งที่ผมถามพวกเขาว่า ‘ผมขอไปด้วยได้ไหม’ เป๊ปก็ตอบว่า ‘มาเลย ไม่มีปัญหา’

“ผมก็เลยไปนั่งฟังแต่ไม่ได้พูดอะไร เป๊ปจะบอกว่า ‘โอเค ลิโย เราพยายามลดที่ว่างในวันนี้ โดยให้เล่นกันแบบ 3 ต่อ 3 เพื่ออะไร”

เป๊ปมาพร้อมกับโจทย์ในทุกวันที่มีการซ้อม ไม่ว่ามันจะเป็นเพื่อการรวมทีมเป็นหนึ่งเดียว หรือค้นหาจุดอ่อนของคู่ต่อสู้ เขารู้ว่าการซ้อมของลิโยมันไม่เคยเป็นแค่การซ้อมธรรมดาๆ

“จับตาดูเป๊ปให้ดีๆ ชายผู้นี้ไม่มีขีดจำกัด จำคำผมให้ดี”

อ้างอิง: mancity.com

ปราชญ์ลูกหนังที่ไม่สนใจถ้วยรางวัล

ในวงการฟุตบอลสเปนมีการพูดล้อกันตลกๆ ถึงโค้ชคนหนึ่งที่เป็นจอมพเนจรแต่ไม่เคยได้แชมป์เลย

โค้ชคนดังกล่าวคือ ฆวนมา ลิโย

แต่โค้ชที่ไม่ประสบความสำเร็จคนนี้แหละที่เป็นผู้ที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาความรู้ให้แก่เป๊ปโดยไม่หวงสิ่งที่เขาเรียนรู้มาแม้แต่น้อย

และทั้งๆ ที่ครั้งหนึ่งเขาต้องเคยกระเด็นตกงานเพราะอัลเมเรียของเขาแพ้ต่อบาร์ซาของเป๊ปขาดลอยถึง 8-0

เพราะในโลกของเกมฟุตบอล จะมีโค้ชจำพวกหนึ่งผู้ซึ่งไม่ได้ให้น้ำหนักความสำคัญของคำว่าชัยชนะในสนาม หากแต่มีความสุขกับการคิด วิเคราะห์ ค้นหาคำตอบ วิธีใหม่ๆ ในการเล่น

มาร์เซโล บิเอลซา ปราชญ์ลูกหนังชาวอาร์เจนไตน์เป็นชื่อแรกๆ ที่คนคิดถึงโค้ชในสไตล์นี้ และ ฆวนมา ลิโย ก็เป็นอีกหนึ่งคนที่เข้าข่ายเดียวกัน

“สำหรับเป๊ป การที่ลิโยเป็นคนที่เก่งที่สุดเป็นการตอบแทนได้อย่างดีถึงการทำงานของเขา” อาบรูเล่าถึงเจ้านายเก่า

“ลิโยเป็นอีกคนที่เหมือนบิเอลซา พวกเขาอาจจะถูกเรียกว่าพวกล้มเหลวที่ไม่ชนะจากคนที่สนใจเฉพาะเรื่องของผลการแข่งขัน แต่ไม่ได้สนใจสไตล์การเล่น”

ดังนั้นจึงไม่แปลกที่ลิโยจะผ่านการทำงานมาแล้ว 20 สโมสรใน 6 ประเทศ จาก 3 ทวีปทั่วโลก จากซาลามังกา, เรอัล โอเบียโด, โดราโดส, มิลโลนาริออส, แอตเลติโก นาซิอองนาล, อัลเมเรีย, เรอัล โซเซียดัด มาจนถึง วิสเซล โกเบ ที่เขาได้ร่วมงานกับ อันเดรส อิเนียสตา

และล่าสุดคือ ชิงเต่า หวงไห ในไชนีสซูเปอร์ลีก ที่เขาคุมทีมอยู่จนกระทั่งเกิดการระบาดของโควิด-19 เมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมา

ชีวิตของเขาคือการเดินทางและการเรียนรู้ไปเรื่อยๆ และครั้งนี้ก็เช่นกันกับโอกาสที่จะได้มาร่วมงานในฐานะผู้ช่วยของคนที่ครั้งหนึ่งเป็นลูกศิษย์และเป็นมิตรชั่วชีวิต

“ผมมีความยินดีอย่างยิ่งที่ได้มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในทีมสตาฟฟ์ของแมนเชสเตอร์ ซิตี้ ความสัมพันธ์ของผมกับเป๊ปต้องย้อนกลับไปหลายสิบปี และผมก็ดีใจที่จะได้ร่วมงานกับเขาในทีมที่น่าตื่นเต้นทีมนี้”

ซิกิ เบกิริสไตน์ ผู้อำนวยการสโมสรเรือใบสีฟ้าเชื่อว่า ประสบการณ์เหมือนจักรวาลย่อมๆ ของลิโยจะมีคุณประโยชน์ต่อเป๊ปและทีมอย่างมาก

แต่สำหรับเป๊ป เขาได้สิ่งที่เขาต้องการมากที่สุดในชีวิต

การทำงานกับคนที่รู้เท่าทันกัน ไม่มีอะไรที่ดีไปกว่านี้อีกแล้ว

พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า

อ้างอิง:

FYI

ฆวนมา ลิโย เคยทำงานในบท ‘พระรอง’ มาก่อนกับ ฮอร์เก ซามเปาลี ทั้งในทีมเซบียา และทีมชาติชิลี
ในช่วงที่ทำงานด้วยกันในโดราโดส ลิโยเป็นคนที่ช่วยแนะเป๊ปในเรื่องของการเตรียมการซ้อม และในการคุมซ้อมครั้งแรกในชีวิตของเป๊ปก็เป็นลิโยที่ช่วยเหลืออย่างเต็มที่