ประเทศไทยกำลังเผชิญกับคลื่นการเปลี่ยนแปลงทางทักษะครั้งใหญ่ เมื่อรายงาน Global Skills Report 2025 จาก Coursera แพลตฟอร์มการเรียนออนไลน์ระดับโลก เผยว่าจำนวนผู้เรียนหลักสูตรเกี่ยวกับ Generative AI (GenAI) ในไทยพุ่งสูงขึ้นถึง 232% จากปีก่อนหน้า ซึ่งเป็นอัตราที่สูงกว่าค่าเฉลี่ยทั้งในระดับภูมิภาคและระดับโลกอย่างมีนัยสำคัญ
ปรากฏการณ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นจากความต้องการจากภาคธุรกิจที่องค์กรกว่า 89% เริ่มนำ AI มาใช้ในการทำงานแล้ว ทำให้ทักษะดิจิทัลกลายเป็นสิ่งจำเป็นเร่งด่วนสำหรับแรงงานไทยเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน
ข้อมูลจากผู้เรียนกว่า 1.1 ล้านคนในไทยบน Coursera บ่งชี้ว่า ผู้คนกำลังเร่งปรับตัวอย่างจริงจัง ยอดลงทะเบียนเรียนใบรับรองวิชาชีพเติบโตขึ้น 43% โดยเฉพาะทักษะด้าน AI และ Machine Learning ที่พุ่งสูงถึง 210%
แต่ที่น่าสนใจคือทักษะเชิงมนุษย์ (Soft Skills) อย่าง ‘Curiosity’ และ ‘Creative Thinking’ ก็ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเช่นกัน บ่งบอกว่าในยุคของ AI ทักษะความเป็นมนุษย์กลับยิ่งทวีความสำคัญ
อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางกระแสความตื่นตัวนี้ รายงานได้ชี้ให้เห็นถึง ‘รอยร้าว’ สำคัญที่อาจเป็นอุปสรรคต่อการเติบโตในอนาคต ประเด็นแรกคือ ‘ช่องว่างทางเพศ’ ในกลุ่มผู้เรียน GenAI ที่มีสัดส่วนผู้หญิงเพียง 26% เท่านั้น ทั้งที่ผู้ใช้งาน Coursera ในไทยกว่าครึ่งเป็นผู้หญิง ซึ่งหมายความว่าประเทศกำลังพลาดโอกาสในการพัฒนาศักยภาพจากประชากรหญิงไปอย่างน่าเสียดาย
รอยร้าวที่สองคือ ‘ช่องว่างระหว่างการศึกษากับตลาดแรงงาน’ ซึ่งเป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง แม้จะมีคนไทยกว่า 1.1 ล้านคนเข้ามาเรียนรู้ทักษะใหม่บน Coursera ด้วยอายุเฉลี่ย 33 ปี สะท้อนถึงความกระตือรือร้นในการปรับตัวของคนวัยทำงาน
แต่ในอีกมุมหนึ่ง ข้อมูลที่น่ากังวลเผยว่าบัณฑิตจบใหม่ในไทยกว่า 65% ยังไม่สามารถหางานทำได้ ตัวเลขที่สวนทางกันอย่างสุดขั้วนี้คือภาพสะท้อนที่ชัดเจนว่า ระบบการศึกษายังไม่สามารถผลิตบุคลากรได้ตรงตามความต้องการของตลาดแรงงานยุคใหม่
การอุดรอยร้าวทั้งสองนี้จึงกลายเป็นภารกิจเร่งด่วนที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นการนำหน่วยกิตย่อย (micro-credentials) เข้ามาเสริมในหลักสูตรการศึกษา การส่งเสริมให้ผู้หญิงมีบทบาทในแวดวงเทคโนโลยีมากขึ้น และการเปิดให้คนไทยเข้าถึงการเรียนรู้ออนไลน์ได้อย่างทั่วถึง
ปฏิเสธไม่ได้ว่าประเทศไทยกำลังยืนอยู่บนจุดเปลี่ยนที่สำคัญ ความกระตือรือร้นในการเรียนรู้ทักษะ AI คือสัญญาณที่ดีและเป็นโอกาสมหาศาล แต่การจะคว้าโอกาสนี้ไว้และสร้างอนาคตที่ยั่งยืนได้หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับความสามารถในการปฏิรูประบบการศึกษาและสร้างความเท่าเทียม เพื่อให้แน่ใจว่าคนไทยทุกคนจะสามารถก้าวไปข้างหน้าพร้อมกันบนคลื่นแห่งการเปลี่ยนแปลงนี้ได้
ภาพ: Collagery / Shutterstock
