เมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2025 กองทัพอวกาศสหรัฐฯ ได้นำยานอวกาศลับเดินทางกลับมาลงจอด ณ รันเวย์ของฐานทัพอวกาศสหรัฐฯ ได้สำเร็จ ปิดฉากภารกิจการทำงานในห้วงอวกาศนานกว่า 434 วันลง โดยไม่มีใครทราบรายละเอียดใดๆ เกี่ยวกับภารกิจดังกล่าวมากนัก
ยานอวกาศลำดังกล่าวมีชื่อว่า X-37B มีลักษณะและรูปร่างคล้ายกับกระสวยอวกาศ แต่มีขนาดเล็กกว่ามาก ไม่มีที่นั่งสำหรับผู้โดยสาร แต่สามารถทำงานอยู่ในอวกาศโดยอัตโนมัติได้เป็นเวลายาวนานหลายปี
ยานอวกาศลำนี้ผลิตโดยบริษัท Boeing และมีจุดเริ่มต้นมาจากการพัฒนาโดย NASA ในปี 1999 ก่อนถูกโอนย้ายมาเป็นโครงการของกระทรวงกลาโหม นับตั้งแต่ปี 2004 เป็นต้นมา
X-37B เป็นยานอวกาศแบบไม่มีมนุษย์เดินทางไปด้วย สามารถขับเคลื่อนได้โดยอัตโนมัติ และไม่มีการเปิดเผยรายละเอียดเชิงเทคนิค หรือข้อมูลของภารกิจโดยแน่ชัด โดยกองทัพอวกาศสหรัฐฯ ระบุว่ายานอวกาศลำนี้ถูกสร้างขึ้นเพื่อการปฏิบัติภารกิจการทดลองขั้นสูง และสาธิตเทคโนโลยีต่างๆ ในห้วงอวกาศได้เป็นระยะเวลายาวนาน
เที่ยวบินแรกของยาน X-37B เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 22 เมษายน 2010 โดยเดินทางขึ้นสู่อวกาศไปกับจรวดนำส่งเหมือนดาวเทียมปกติ ก่อนใช้เวลาอยู่ในห้วงอวกาศนานกว่า 224 วัน และเดินทางกลับมาลงจอดบนรันเวย์ของฐานทัพอากาศแวนเดนเบิร์ก
จนถึงปัจจุบันกองทัพอวกาศสหรัฐฯ ได้ส่งยานอวกาศ X-37B ขึ้นบินรวมทั้งสิ้น 7 ครั้ง โดยแต่ละภารกิจมีชื่อเรียกว่า ‘พาหนะทดสอบในวงโคจร’ (Orbital Test Vehicle) และตามด้วยลำดับของเที่ยวบิน โดยทุกภารกิจต่างมีกำหนดปล่อยขึ้นสู่อวกาศที่ชัดเจน แต่ไม่มีการติดตั้งกล้องถ่ายทอดสดที่แสดงให้เห็นลักษณะการปล่อยยานเข้าสู่วงโคจร เพื่อปกปิดรายละเอียดของภารกิจ รวมถึงวงโคจรที่นำส่งให้เป็นความลับ ทำให้เป็นเรื่องยากในการติดตามดูตำแหน่งของยานลำนี้จากอุปกรณ์บนโลกได้
ภารกิจ OTV-6 เป็นสถิติการทำงานในอวกาศยาวนานที่สุดของ X-37B โดยใช้เวลานานกว่า 908 วันบนวงโคจรรอบโลก ตั้งแต่วันที่ 17 พฤษภาคม 2020 จนกลับมาลงจอดในวันที่ 12 พฤศจิกายน 2022 และในภารกิจล่าสุดอย่าง OTV-7 นับเป็นครั้งแรกที่กองทัพอวกาศสหรัฐฯ มีการเปิดเผยข้อมูลว่าจะทดสอบการทำ ‘Aerobraking’ หรือการใช้บรรยากาศโลกเพื่อลดระดับวงโคจรของยานลง หลังจากขึ้นไปปฏิบัติภารกิจในวงโคจรแบบ High Earth Orbit ได้ก่อนหน้านี้
พลเอก Chance Saltzman ผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการอวกาศ กองทัพอวกาศสหรัฐฯ กล่าวว่า “การทำ Aerobraking เป็นครั้งแรกของยาน X-37B นับเป็นหมุดหมายสำคัญของกองทัพอวกาศสหรัฐฯ ในการเพิ่มขีดความสามารถในห้วงอวกาศที่ท้าทายนี้ ความสำเร็จของภารกิจแสดงให้เห็นถึงความทุ่มเทและเพียรพยายามของทีมงานทุกคน”
นอกจากมีการเปิดเผยรายละเอียดของภารกิจบางส่วนออกมาเป็นครั้งแรกแล้ว ภาพถ่ายภาพแรกจากยานอวกาศ X-37B ก็ได้ถูกบันทึกขึ้นระหว่างภารกิจ OTV-7 เมื่อปลายเดือนมกราคม 2024 แสดงให้เห็นบางส่วนของอุปกรณ์บนยาน เช่นเดียวกับโลกทั้งใบปรากฏอยู่ไกลออกไป บ่งชี้ว่ายานอวกาศอยู่ในวงโคจรที่ไกลจากโลกมากพอให้เห็นโลกทั้งใบได้ นับเป็นครั้งแรกที่กองทัพอวกาศสหรัฐฯ เผยข้อมูลจากภารกิจดังกล่าวออกสู่สาธารณะ
นอกจากฝั่งของสหรัฐฯ ที่มียานอวกาศลับอยู่ในปฏิบัติการแล้ว ทางจีนก็มียานอวกาศชื่อ Shenlong (神龙) จากการพัฒนาของบริษัท China Aerospace Science and Technology ที่ไม่มีการเปิดเผยข้อมูลออกมามากนัก นอกจากรูปลักษณ์ที่คล้ายคลึงกับยาน X-37B ของสหรัฐฯ และมีภารกิจขึ้นบินรวมไม่น้อยกว่า 3 ครั้งจนถึงปัจจุบัน
หลังจากภารกิจ OTV-7 กลับมาลงจอดบนโลกอย่างปลอดภัยแล้ว กองทัพอวกาศสหรัฐฯ ยังไม่มีการเปิดเผยกำหนดขึ้นบินของภารกิจ OTV-8 แต่หากอ้างอิงจากตารางนำส่งในช่วงก่อนหน้านี้ คาดว่าเที่ยวบินถัดไปจะเกิดขึ้นในเวลาไม่เกิน 1 ปีจากนี้
ภาพ: USSF
อ้างอิง: