เลอบรอน เจมส์ เคยชื่นชม วิกเตอร์ เวมบันยาม่า เอาไว้ตั้งแต่ก่อนถูกดราฟต์คนแรกโดยซาน แอนโตนิโอ สเปอร์ส เมื่อสัปดาห์ก่อน
“เรามักจะปิดป้ายกันประมาณว่ายูนิคอร์น โน่นนี่นั่น ยิ่งช่วง 3-4 ปีมานี้ คนโน้นคนนี้ใครก็เป็นยูนิคอร์น ผมกลับมองว่าเขาเหมือนเอเลี่ยน เพราะไม่มีใครเคยเห็นคนที่สูงเท่าเขาแต่คล่องแคล่วจัด และเวลาอยู่บนคอร์ตก็ดูสง่างาม”
เวมบันยาม่า เด็กหนุ่มวัย 19 ปีชาวฝรั่งเศส ซึ่งส่วนสูงล่าสุดอย่างเป็นทางการ เจ้าหน้าที่ทีมสเปอร์สวัดแบบไม่สวมรองเท้าออกมาแล้ว 7 ฟุต 3 นิ้วครึ่ง หรือ 2.23 เมตร และมีวิงสแปนจากปลายนิ้วข้างหนึ่งไปอีกข้างถึง 8 ฟุต หรือ 2.4 เมตร ชอบใจการเปรียบเปรยของเจมส์
“อย่างแรกก็คือผมชอบที่ได้ยินเขาบอกแบบนั้น เพราะผมไม่ชอบเวลาโดนเรียกยูนิคอร์น
“ที่ผมชอบก็เพราะมันไม่ได้มาจากโลกนี้ ผมชอบโดนเรียกว่าเอเลี่ยน นั่นคือสิ่งที่ผมกำลังพยายามทำอยู่ มีความโดดเด่นไม่เหมือนใครและเป็นต้นตำรับ”
ขั้นตอนแรกของการทำผลงานระดับเอเลี่ยนก็คือต้องวางแผนเพื่อตัวเองระยะยาว
เวมบันยาม่าเพิ่งให้สัมภาษณ์กับ L’Équipe หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นฝรั่งเศส ว่าขอถอนตัวจากทีมชาติ ไม่แข่งรายการฟีบาเวิลด์คัพ เดือนสิงหาคมนี้เพื่อเซฟร่างกาย ขอเอาเวลาและสมาธิเตรียมพร้อมกับซีซันรุกกี้ให้สเปอร์ส ทีมใหม่ดีกว่า
“ผมตัดสินใจแล้ว ขอทุ่มเทซัมเมอร์นี้เพื่อเตรียมร่างกายกับหลายรายการที่จะมาในหลายปีข้างหน้า เท่ากับผมจะไม่แข่งเวิลด์คัพ มันตัดสินใจยากมาก ต้องขอคำแนะนำจากหลายคน แต่ผมเชื่อโดยบริสุทธิ์ใจว่านี่คือสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับทีมฝรั่งเศสและตัวผมเอง”
เดิมทีเวมบันยาม่าเพิ่งบอกว่าอยากแข่งทัวร์นาเมนต์ดังกล่าว ซึ่งจัดระหว่างวันที่ 25 สิงหาคม – 10 กันยายน หวังจะช่วยฝรั่งเศสปราบสหรัฐอเมริกาด้วยซ้ำ
ต้องถือว่านี่คือการตัดสินใจที่ดีมาก ลองคิดดูว่าเด็กอายุแค่ 19 ปี กลับต้องแข่งขันในลีกฝรั่งเศสมาทั้งสิ้น 48 เกม รวมเพลย์ออฟ, สองเกมอุ่นเครื่องในลาสเวกัสเมื่อเดือนตุลาคม
ถ้าขืนแข่งเวิลด์คัพ ซึ่งจะจบก็แค่สามสัปดาห์ก่อนเทรนนิ่งแคมป์ ต่อด้วยซีซันแรกกับสเปอร์ส ไปต่อโอลิมปิก กลับมาแข่งอีกซีซัน NBA อีก ร่างกายจะรับไม่ไหว
NBA ต้องแข่งทั้งหมด 82 เกม ไม่นับอุ่นเครื่อง และสเปอร์สอาจไปถึงเพลย์ออฟ
“ร่างกายผมเหมือนเป็นต้นแบบ ผมไม่รู้จะเอาใครคนอื่นที่เหมือนผมมาเทียบ ดังนั้นคุณก็ต้องมีการเตรียมตัวพิเศษ ต้องพยายามไม่เสี่ยงใช้งานเกินจนเกิดอาการบาดเจ็บ และส่งผลกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นต่อไป” เวมบันยาม่าอธิบาย
ความเห่อเวมบันยาม่าไม่เพียงเฉพาะที่ซานอันโตนิโอ ซึ่งแฟนๆ ลงทุนตากแดดร้อนระอุร่วม 40 องศาเซลเซียสรอหลายชั่วโมง เพื่อยลโฉมขวัญใจคนใหม่ที่บินมายังเมือง
แม้แต่มื้อค่ำซึ่งสเปอร์สเลี้ยงต้อนรับ นอกจากสตาฟฟ์ทั้งหมดแล้ว ตำนานอย่าง ทิม ดันแค่น, เดวิด รอบินสัน, มานู จิโนบลี่ กับ ฌอน เอลเหลียตต์ ก็ยังอุตส่าห์ให้เกียรติมาร่วมงานด้วย
ทาง NBA รีบวางโปรแกรมซัมเมอร์ลีกรอเอาไว้เลย
ให้สเปอร์สเจอฮอร์เน็ตส์ วันที่ 8 กรกฎาคม ในรายการลาสเวกัสซัมเมอร์ลีก หลังจากทั้งสองทีมแข่งแคลิฟอร์เนียคลาสสิกที่ซาคราเมนโต วันที่ 4 กรกฎาคม แล้วเจอกันวันแรกเช่นกัน
อัปเดตจนถึงวันพฤหัสบดีเวลาไทย ยังไม่มีประกาศว่าเวมบันยาม่าจะแข่งซัมเมอร์ลีกที่ไหนและอย่างไร?
ผมทำงานสายอเมริกันเกมส์มาตั้งแต่ก่อน เลอบรอน เจมส์ จะเข้าลีก ยังจำความฮือฮาเรื่อง ESPN ถ่ายทอดสดเกมมัธยมที่เขาลงแข่ง หรือ Sports Illustrated นิตยสารทรงอิทธิพลด้านกีฬาในยุคดังกล่าว ก็เอาเจมส์มาขึ้นปกนานเป็นปีก่อนที่เขาจะถูกดราฟต์
พ้นจากนั้น ไม่ว่าจะเป็น เกร็ก โอเด้น, คายรี เออร์วิ่ง, แอนโธนี่ เดวิส หรือแม้แต่ ไซออน วิลเลียมสัน ก็ไม่เคยมีใครกระแสแรงเท่าเวมบันยาม่า
อย่าลืมว่านี่คือเด็กจากฝรั่งเศส
ซีซันที่ผ่านมา ทั้งๆ ที่เวมบันยาม่ายังไม่เข้าลีก กลับติดอันดับ 8 ของผู้เล่นที่มีคนติดตามทางโซเชียลมีเดียมากที่สุด
สเต็ปห์ เคอร์รี่ การ์ดผู้มีส่วนเปลี่ยนโฉมวงการ NBA ดีกรีแชมป์สี่สมัย ยังไม่ทันเห็นเวมบันยาม่าแข่ง NBA ก็ยกย่อง “เขาเหมือนตัวบั๊กในเกม (NBA) 2K เป็นพอยต์การ์ดแบบที่ทุกคนอยากเป็น นั่นคือสูง 7 ฟุต อย่างกับใส่สูตรโกง”
เควิน ดูแรนท์ ช่วยสำทับว่า “ถ้าคุณแข่งบาสเกตบอลแล้วเห็นคนมีพรสวรรค์ทักษะแบบนั้นก็อดยิ้มไม่ได้ วงการมีวิวัฒนาการมาถึงขั้นนี้แล้ว เรามีเด็กสูง 7 ฟุต 5 ที่ทำได้ทุกอย่างบนคอร์ต มันสร้างแรงบันดาลใจให้คนตั้งมากมาย
“เมื่อไรที่เขาลงแข่ง ลีกเจอปัญหาแน่ ผมอยากเห็นเหมือนกัน ทุกคนต่างตื่นเต้นกับการมาของเขา”
เรามาทำความรู้จักเวมบันยาม่าเพิ่มกันอีกหน่อย
เขาเกิดวันที่ 4 มกราคม 2004 ที่เมืองเลอเชอส์เนย์ ซึ่งอยู่ทางตะวันตก ชานกรุงปารีส
พ่อของเขาชื่อ เฟลิกซ์ สูง 2 เมตร (6 ฟุต 6) มีเชื้อสายคองโก เป็นอดีตนักกรีฑา ถนัดด้านกระโดดสูง กระโดดไกล และเขย่งก้าวกระโดด
ส่วนแม่ของเขาชื่อ เอโลดี้ เดอ โฟเตอโร่ สูง 1.92 เมตร (6 ฟุต 3) เป็นอดีตนักบาสเกตบอล ซึ่งผันตัวเองมาเป็นโค้ชในปัจจุบัน
มิเชล เดอ โฟเตอโร่ คุณตา เคยแข่งให้สโมสรแพริส ยูนิเวอร์ซิตี้ เมื่อยุค 60 ในลีกสูงสุดของประเทศ
สมัยยังเด็ก เวมบันยาม่าลองเล่นกีฬาหลายอย่าง รวมทั้งยูโดกับฟุตบอล ส่วนใหญ่ในตำแหน่งผู้รักษาประตู แต่ท้ายสุดแม่ก็ชี้แนะให้ลองเล่นบาสเกตบอล
อีฟ พี่สาว ก็ไม่ธรรมดา ปี 2017 เคยได้แชมป์บาสเกตบอลยุโรป ชุด U-16 อยู่ทีมเดียวกับ อิลเลียน่า รูแปร์ กับ มารีน โฟตูซ์ สองผู้เล่นแชมป์ WNBA ปี 2022
ออสก้าร์ น้องชาย ตอนนี้กำลังอยู่ในชุด U-18 ของสโมสรอัสเวล ซึ่ง โทนี่ พาร์เกอร์ ตำนานสเปอร์ส เป็นเจ้าของ และ นิโกล่าส์ บาทูม ผู้เล่นคลิปเปอร์ส ก็ลงขันถือหุ้นพร้อมตำแหน่งผู้บริหาร
โชคชะตาฟ้ากำหนด เมื่อ มิชาแอล อัลลาร์ โค้ชทีมน็องแตร์ 92 ไปนั่งดูแมตช์บาสเกตบอลเด็กชุดอายุไม่เกิน 11 ปีที่แวร์ซายส์
ทีแรกอัลลาร์เห็นรูปร่างเวมบันยาม่านึกว่าเป็นผู้ช่วยโค้ชหรือทีมงานอะไรประมาณนั้น นั่งอยู่กับทีม
ผู้ช่วยโค้ชคนดังกล่าวเปลี่ยนตัวลงมาเท่านั้นเอง อัลลาร์รีบโทรหาผู้อำนวยการเทคนิคของชุดเยาวชนสโมสรว่าได้พบเพชรเม็ดงามเข้าแล้ว
น็องแตร์ดึงตัวเข้าร่วมสังกัดในชุดเยาวชนทันที
สามปีต่อมา ขณะที่บาทูมกำลังจะไปซ้อมกับทีมชาติฝรั่งเศสยังต้องหยุดดู ขณะที่เวมบันยาม่าอายุเพิ่ง 14 ปีแล้วลงแข่งใกล้ๆ กัน
“ผมเห็นเด็กอายุ 14 ปีคนนี้เดินอยู่ก็เลยบอกว่า เดี๋ยวก่อนนะ ขอดูเด็กแข่งหน่อยแล้วกัน พอเห็นเขาวิ่ง เลี้ยงบอล ก็เลยโทรหา โทนี่ พาร์เกอร์ ทันที บอกว่าเราต้องเอา วิกเตอร์ เวมบันยาม่า เข้าทีมให้ได้
“ใครที่ฟังผม ผมก็จะเที่ยวบอกใครต่อใครมาตลอดสี่ปีถึงเรื่องเขา”
เวมบันยาม่าเปิดตัวอาชีพด้วยการแข่งยูโรคัพปี 2019 ทำให้เตะตาแมวมองยุโรปและ NBA ทันที
ปีต่อมาก็ลงแข่งลีกสูงสุดฝรั่งเศส พร้อมได้รางวัลผู้เล่นดาวรุ่งยอดเยี่ยม
ปี 2021 เวมบันยาม่าเซ็นสัญญาสามปีกับอัสเวล พร้อมคว้าผู้เล่นดาวรุ่งยอดเยี่ยมสองสมัยซ้อน
ระหว่างนั้น เวมบันยาม่าติดทีมชาติชุด U-19 พาฝรั่งเศสหลุดถึงรอบชิงฯ ปะทะเด็กสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีตัวเด่นคือ เช็ต โฮล์มเกร็น กับ เจเดน ไอวี่ย์
เวมบันยาม่าโดดเด่นสุดในเกม ทำคนเดียว 22 คะแนน 8 รีบาวด์ 8 บล็อก แต่ฝรั่งเศสก็ยังพ่ายหวุดหวิด 81-83
ปี 2022 เขาตัดสินใจยกเลิกสัญญาอัสเวล เพื่อเซ็นกับเมโทรโพลิแทนส์ 92 เพราะมี แวงซองต์ กอลเล่ต์ โค้ชทีมชาติฝรั่งเศสดูแลอยู่
ไม่เพียงฝีมือทางบาสเกตบอลที่พัฒนาขึ้นไม่หยุด ส่วนสูงก็ยังสูงไม่หยุดเช่นกัน
ตามปกติถ้าผู้เล่นสูงเกิน 7 ฟุต ทักษะฝีมือแทบไม่มี อย่างดีก็คอยเฝ้าวงใน คอยรีบาวด์ และบล็อกใส่คู่แข่ง เน้นเรื่องการป้องกันเป็นหลัก ดูตัวอย่าง รูดี้ โกแบร์ต รุ่นพี่ทีมชาติฝรั่งเศสก็ได้
เวมบันยาม่ากลับแตกต่าง เขาทั้งเลี้ยงบอลคล่อง จ่ายบอลฉลาด และยังกระโดดชู้ตได้ทุกระยะ แม้แต่สามแต้ม
เมื่อรวมกับส่วนสูงระดับเอเลี่ยนเข้าไป ไม่น่าแปลกใจที่จะเป็นที่กล่าวขานถึงมากที่สุดในรอบ 20 ปี
ยานนิส อันเดโทคุนโบ อดีต MVP สองสมัย อดีตฉายา กรีกฟรี๊ก ยอมรับว่าไม่เคยเห็นอะไรแบบนี้มาก่อน “ผมเคยเห็นวิกเตอร์แข่งกับตาเมื่อปี 2021 เพราะ คอสตาส น้องชายผม แข่งให้อัสเวล พวกเขาอยู่ทีมเดียวกัน เขาเหลือเชื่อมากเลยนะ
“เขามีทักษะจากการชู้ตลูก การวิ่ง เมื่อเทียบกับรูปร่างแล้วต้องถือว่าเร็ว เขายังบล็อกได้ ป้องกันเหนียว
“เตรียมพร้อมเอาไว้เถอะ เพราะถ้าไม่พร้อม เด็กคนนี้จะสร้างปัญหาแน่ ปัญหาใหญ่ซะด้วย”
ในโลกยุคโซเชียลมีเดีย คลิปผลงานเวมบันยาม่ากลายเป็นไวรัลนานนับปี ทั้งการบล็อกหรือดังก์อย่างบ้าบอคอแตก การเลี้ยงบอลดึงจังหวะเข้า-ออก ตามด้วยการยิงสามแต้มระยะไกล
ข้อดีของการที่เวมบันยาม่าเข้าระบบสโมสรอาชีพตั้งแต่แรก ทำให้เขาอยู่ในโปรแกรมดูแลอย่างเป็นกิจจะลักษณะ ได้ซ้อมและมีเทรนเนอร์ กับนักกายภาพคอยดูแลร่างกาย โดยที่ไม่ต้องถูกแสงไฟพร้อมแรงกดดันจากสื่อมวลชนสาดส่องทุกย่างก้าว เหมือนกับเวลามาอยู่ในระบบคอลเลจบาสเกตบอลของสหรัฐอเมริกา
ซีซันสั่งลาบ้านเกิด เวมบันยาม่าเป็นตัวท็อปลีกทั้งเรื่องการสกอร์ รีบาวด์ และบล็อก ลงแข่งที่ไหน คนดูฝรั่งเศสก็ตามเชียร์จนแน่นขนัด
อดัม ซิลเวอร์ คอมมิชชันเนอร์ NBA ยิ้มหวานทีเดียว เพราะการมาของเวมบันยาม่าจะช่วยปลุกกระแสบาสเกตบอลในฝรั่งเศสเพิ่มกว่าเดิม แม้ต้องเจออุปสรรคเรื่องโซนเวลา ซึ่งการถ่ายทอดสดจะมาหลังเที่ยงคืนที่โน่นเป็นส่วนใหญ่
หลายคนยังไม่เชื่อว่าเวมบันยาม่าคือของจริง เพราะรูปร่างที่ผอมบาง หนักไม่ถึง 104 กิโลกรัม และความสูงเกินเหตุ
อายุงานยักษ์โย่งหลายคนไม่นาน อย่าง เหยา หมิง ซึ่งสูง 7 ฟุต 6 (2.29 เมตร) โด่งดังมากตอนฮิวสตั้น ร็อคเก็ตส์ เลือกเข้าทีมคนแรก ท้ายสุดแข่งทั้งสิ้นแค่ 481 เกม สกอร์รวมเอาไว้ 9,196 ก่อนจะต้องเลิกด้วยอายุเพียง 31 ปี เพราะบาดเจ็บทั้งกระดูกเท้าและข้อเท้าเรื้อรัง
ริก สมิตส์ คือยักษ์จากเนเธอร์แลนด์ สูง 7 ฟุต 4 (2.24 เมตร) มีอายุงานนานสุด อยู่กับอินเดียนา เพเซอร์ส ตั้งแต่ปี 1988-2000 ลงแข่ง 867 เกม สะสมแต้มไป 12,871
ไม่ต้องอื่นไกล เช็ต โฮล์มเกร็น ดราฟต์อันดับสองปีก่อนของโอเคซี ธันเดอร์ ยังไม่ทันแข่งกระดูกเท้าก็แตก พักยาวตลอดซีซันรุกกี้ของเขา
เวมบันยาม่าจะออกตัวแบบไหน ไปได้สวยเพียงใด? อย่างน้อยๆ ฤดูกาลหน้าของ NBA ผมเชื่อว่าแฟนบาสเกตบอลหลายคนต้องเพิ่มชื่อทีมซาน แอนโตนิโอ สเปอร์ส ว่าน่าติดตามดูเป็นแน่
