การตัดสินใจเปิดฉากสงครามบุกยูเครนของรัสเซีย ส่งผลให้เกิดกระแสตอบโต้อย่างรุนแรงจากประชาคมโลก โดยเฉพาะจากสหรัฐฯ และชาติตะวันตก ซึ่งนอกจากมาตรการคว่ำบาตรที่รุนแรงชนิดที่สั่นสะเทือนเสถียรภาพของรัฐบาลมอสโก บรรดาแวดวงธุรกิจและอุตสาหกรรมต่างๆ ทั้งด้านพลังงาน กีฬา ไปจนถึงอุตสาหกรรมบันเทิง ต่างก็พร้อมใจกันออกมาประณามและคัดค้านการทำสงครามของรัสเซีย จนเรียกได้ว่า รัสเซียในตอนนี้อยู่ในจุดที่ถูก ‘โดดเดี่ยว’ ขั้นรุนแรง
โดยมาตรการคว่ำบาตรและการแบนรัสเซียในด้านต่างๆ จากนานาชาติ ล่าสุดมีดังนี้
การเงิน
- สหรัฐฯ, คณะกรรมาธิการยุโรป, ฝรั่งเศส, เยอรมนี, อิตาลี, สหราชอาณาจักร, แคนาดา, เกาหลีใต้ และสวิตเซอร์แลนด์ พร้อมใจกันขับหลายธนาคารใหญ่ของรัสเซียออกจากระบบ SWIFT ซึ่งเป็นเครือข่ายการโอนและชำระเงินระหว่างประเทศความปลอดภัยสูงที่เชื่อมต่อกับสถาบันการเงินทั่วโลกมากกว่า 11,000 แห่ง
โดยเป็นการตัดธนาคารรัสเซียออกจากการเชื่อมต่อกับระบบการเงินสากล และทำลายความสามารถของรัสเซียในการทำธุรกรรมทางการเงินและการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งรัสเซียนั้นพึ่งพาระบบ SWIFT ในการทำธุรกิจต่างๆ รวมถึงการส่งออกน้ำมันและก๊าซธรรมชาติที่ถือเป็นรายได้หลักของประเทศ นอกจากนี้ยังกำหนดมาตรการจำกัดการนำเงินสำรองมาใช้ในลักษณ์ที่บ่อนทำลายผลกระทบจากการคว่ำบาตร
- สหรัฐฯ ตัดธนาคารและบริษัทขนาดใหญ่ของรัสเซียจากตลาดการเงินของชาติตะวันตก พร้อมอายัดทรัพย์สินของรัสเซียมูลค่านับล้านล้านดอลลาร์ ตลอดจนคว่ำบาตรโดยตรงต่อชนชั้นนำของรัสเซียพร้อมสมาชิกครอบครัว รวมถึงประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน และ เซอร์เกย์ ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซีย
- EU ตรวจสอบและอายัดทรัพย์สินของกลุ่มบุคคลและบริษัทของรัสเซีย รวมถึงประธานาธิบดีปูติน และลาฟรอฟ พร้อมทั้งแบนการทำธุรกรรมทางการเงินกับธนาคารกลางรัสเซีย
- สหราชอาณาจักร ดำเนินการคว่ำบาตรธนาคาร บริษัท หน่วยงาน และกลุ่มชนชั้นนำของรัสเซียรวมกว่า 100 รายชื่อ พร้อมสั่งห้ามสถาบันการเงินของตนทำธุรกรรมกับธนาคารกลางรัสเซีย และอายัดทรัพย์สินบุคคลใกล้ชิดปูติน รวมถึงห้ามการเดินทางเข้าประเทศ
- สวิตเซอร์แลนด์ ซึ่งที่ผ่านมาถือเป็นประเทศที่มีความเป็นกลางและเป็นดินแดนสวรรค์ในการเก็บรักษาเงินของกลุ่มชนชั้นนำของรัสเซีย ประกาศสนับสนุนมาตรการคว่ำบาตรทั้งหมดของ EU รวมถึงการอายัดทรัพย์สินของชาวรัสเซียในประเทศ
- แคนาดา แบนการซื้อตราสารหนี้รัสเซียและคว่ำบาตร 58 บุคคลและหน่วยงานของรัสเซีย ซึ่งรวมถึงกลุ่มชนชั้นนำและธนาคารใหญ่ของรัสเซีย และห้ามสถาบันการเงินแคนาดาทั้งหมดทำธุรกรรมกับธนาคารกลางรัสเซีย และอายัดทรัพย์สินกองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติของรัสเซีย
- ญี่ปุ่น ห้ามรัสเซียออกพันธบัตรใหม่ในตลาดการเงินญี่ปุ่น และกำลังพิจารณาเพิ่มมาตรการคว่ำบาตร ซึ่งรวมถึงการจำกัดการทำธุรกรรมกับธนาคารกลางรัสเซีย
- สิงคโปร์ ประกาศจะดำเนินการคว่ำบาตรรัสเซีย โดยรวมถึงการปิดกั้นการทำธุรกรรมทางการเงินที่เชื่อมต่อธนาคารรัสเซีย
- ยักษ์ใหญ่ด้านระบบชำระเงินและเครดิตการ์ดอย่าง Visa และ Mastercard ประกาศปิดกั้นสถาบันการเงินของรัสเซียจากเครือข่ายของตน เพื่อตอบโต้การกระทำของรัสเซียในการรุกรานยูเครน
การค้าและเทคโนโลยี
- สหรัฐฯ ประกาศตัดขาดรัสเซียจากการเข้าถึงเทคโนโยลีระดับสูง รวมถึงสินค้าเทคโนโลยีต่างๆ อย่าง ชิปเซมิคอนดักเตอร์ คอมพิวเตอร์ เลเซอร์ และอุปกรณ์โทรคมนาคม
- EU ประกาศห้ามการส่งออกสินค้าและเทคโนโลยีแก่รัสเซีย รวมถึงชิปเซมิคอนดักเตอร์ และสินค้าประเภทใช้ได้สองทาง ทั้งทางการพาณิชย์และการทหาร (Dual Use Items) ทั้งหมด
- เกาหลีใต้ประกาศห้ามการส่งออกอุปกรณ์เชิงยุทธศาสตร์ไปยังรัสเซีย ซึ่งรวมถึงชิ้นส่วนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ชิปเซมิคอนดักเตอร์ คอมพิวเตอร์ อุปกรณ์เซ็นเซอร์ เลเซอร์ อุปกรณ์นำทาง อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์การบิน (Avionics) และอุปกรณ์ทางทะเลและอวกาศ
- ไต้หวันประกาศห้าม TSMC บริษัทรับจ้างผลิตชิปเซมิคอนดักเตอร์รายใหญ่สุดของโลก ไม่ให้ส่งออกเทคโนโลยีและชิปเซมิคอนดักเตอร์ไปยังรัสเซีย
- นิวซีแลนด์และญี่ปุ่น ประกาศห้ามการส่งออกสินค้าแก่หน่วยงานทางทหารและความมั่นคงของรัสเซีย
- Apple ผู้ผลิตโทรศัพท์มือถือและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์รายใหญ่ของสหรัฐฯ ประกาศระงับการขายผลิตภัณฑ์ทั้งหมดในรัสเซีย
สื่อของรัฐ
- Apple แบนแอปพลิเคชันจากสำนักข่าวรัสเซียที่เป็นสื่อกระบอกเสียงของรัฐบาลเครมลิน อย่าง RT และ Sputnik โดยลบออกจาก App Store ในทุกประเทศยกเว้นรัสเซีย
- บริษัท Meta เจ้าของ Facebook และ Instagram พร้อมทั้ง YouTube และ TikTok ตัดสินใจปิดกั้นการเข้าถึงบัญชีและเนื้อหาจากสำนักข่าว RT และ Sputnik ในประเทศ EU โดยเป็นไปตามท่าทีจากประธานคณะกรรมาธิการยุโรป ที่ประกาศแบนการเข้าถึงเว็บไซต์ของสื่อทั้ง 2 สำนักที่รัฐบาลรัสเซียใช้ในการโฆษณาชวนเชื่อ
- Google ปิดกั้นสื่อของรัฐบาลรัสเซียไม่ให้ใช้เทคโนโลยีโฆษณาของบริษัทเพื่อสร้างรายได้บนเว็บไซต์และแอปพลิเคชัน โดยไม่สามารถลงโฆษณาในบริการต่างๆ ของ Google ได้
- สถานีโทรทัศน์ Sky TV ของสหราชอาณาจักร ประกาศระงับการออกอากาศของช่องข่าว RT โดยเป็นไปตามมาตรการคว่ำบาตรของ EU ซึ่งจะทำให้ RT ไม่สามารถออกอากาศรายการของตนได้ในสหราชอาณาจักร
พลังงาน
- เยอรมนีประกาศระงับแผนดำเนินงานของโครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติขนาดยักษ์ Nord Stream 2 ระยะทาง 1,230 กิโลเมตร ที่เชื่อมต่อระหว่างรัสเซียและเยอรมนี โดยเป็นการแสดงท่าทีหลังจากที่สหรัฐฯ ประกาศคว่ำบาตรโครงการพลังงานของรัสเซียเพื่อตอบโต้การรุกรานยูเครน ซึ่งผลจากการคว่ำบาตรทำให้บริษัท Nord Stream 2 AG ผู้ดำเนินโครงการท่อส่งก๊าซมูลค่า 11,000 ล้านดอลลาร์ เตรียมยื่นล้มละลาย
- Shell บริษัทน้ำมันของสหรัฐฯ ประกาศตัดความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับ Gazprom ยักษ์ใหญ่ด้านพลังงานของรัสเซีย พร้อมระงับการลงทุนในโครงการ Nord Stream 2
- ExxonMobil บริษัทน้ำมันยักษ์ใหญ่ของสหรัฐฯ ออกแถลงการณ์หนุนการคว่ำบาตรรัสเซีย โดยประกาศเตรียมเริ่มต้นการถอนตัวจากการดำเนินโครงการร่วมทุน Sakhalin-1 ในแหล่งน้ำมันหลักของรัสเซีย ซึ่งจะเป็นการดำเนินการแบบค่อยเป็นค่อยไป
- BP บริษัทพลังงานรายใหญ่ของอังกฤษ ประกาศเตรียมขายหุ้นทั้งหมด 19.75% ของบริษัท Rosneft บริษัทพลังงานที่ใหญ่ที่สุดของรัสเซีย ที่ถือครองมาตั้งแต่ปี 2013 โดยทั้งสองบริษัทร่วมธุรกิจกันมานานกว่า 30 ปี
- 31 ชาติสมาชิกสำนักงานพลังงานระหว่างประเทศ เห็นพ้องปล่อยน้ำมันสำรอง 60 ล้านบาร์เรล เข้าสู่ตลาดโลก โดยกว่าครึ่งเป็นน้ำมันจากสหรัฐฯ เพื่อส่งข้อความที่ชัดเจนว่า ซัพพลายน้ำมันดิบจะไม่ขาดแคลนจากผลการทำสงครามยูเครนของรัสเซีย
ขนส่งและสายการบิน
- EU สหราชอาณาจักร แคนาดา และสหรัฐฯ ประกาศแบนเที่ยวบินของสายการบินรัสเซียทั้งหมดจากน่านฟ้าของตน ขณะที่รัสเซียตอบโต้กลับด้วยการแบนสายการบินจาก 36 ประเทศที่คว่ำบาตรรัสเซียไม่ให้บินเข้าน่านฟ้าของตนเช่นกัน
- บริษัท Boeing ผู้ผลิตเครื่องบินรายใหญ่ของสหรัฐฯ ประกาศระงับการส่งชิ้นส่วนอะไหล่ การซ่อมบำรุงและการสนับสนุนทางเทคนิคต่อสายการบินของรัสเซีย โดยให้เหตุผลจากความขัดแย้งที่ยังเกิดขึ้นและความปลอดภัยของทีมงานในภูมิภาค
- บริษัทขนส่งสินค้าทางเรือรายใหญ่ของโลก ทั้ง Maersk ของเดนมาร์ก, MSC ของสวิตเซอร์แลนด์ และ CMA CGM ของฝรั่งเศส ประกาศจะไม่รับจองขนส่งสินค้าสำหรับสินค้าที่มาจากรัสเซียและส่งไปยังรัสเซีย และจะระงับการส่งสินค้าส่วนใหญ่ โดยระบุเหตุผลจากมาตรการคว่ำบาตรของชาติตะวันตก
ซึ่ง Maersk แถลงว่าจะยกเว้นสินค้าประเภทอาหาร ยาและอุปกรณ์ทางการแพทย์ และสินค้าจำเป็นด้านมนุษยธรรม ขณะที่ MSC ประกาศว่าจะดำเนินการตรวจสอบและรับจองส่งสินค้าที่จำเป็น ส่วน CMA CGM ประกาศระงับการจองส่งสินค้าทั้งหมด โดยให้เหตุผลเพื่อความปลอดภัย
กีฬา
- สหพันธ์ฟุตบอลระหว่างประเทศ (FIFA) และสหภาพสมาคมฟุตบอลยุโรป (UEFA) ประกาศแบนทีมฟุตบอลระดับสโมสรและทีมชาติของรัสเซียจากการแข่งขันทุกรายการ โดยทีมฟุตบอลชายจะพลาดการแข่งขันคัดเลือกฟุตบอลโลกในเดือนนี้ ขณะที่ทีมหญิงจะไม่ได้เข้าร่วมการแข่งขันชิงแชมป์ยุโรปที่อังกฤษ ซึ่งมีกำหนดจัดในเดือนกรกฎาคม ซึ่งสหพันธ์ฟุตบอลรัสเซียแสดงท่าทีคัดค้านและไม่เห็นด้วย โดยชี้ว่าขัดกับจิตวิญญาณแห่งกีฬา
- การตัดสินใจของ FIFA มีขึ้นหลังจากที่ทางสมาคมฟุตบอลโปแลนด์ ยืนยันว่าจะไม่เตะกับรัสเซียในการแข่งขันเพลย์ออฟฟุตบอลโลกรอบรองชนะเลิศ
- UEFA ประกาศจะยุติความเป็นหุ้นส่วนกับ Gazprom บริษัทพลังงานของรัฐบาลรัสเซีย ที่ให้การสนับสนุนปีละกว่า 45 ล้านดอลลาร์
- UEFA ยกเลิกจัดการแข่งขันแชมเปียนส์ลีกนัดชิงแชมป์ที่นครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กของรัสเซีย และเตรียมย้ายไปจัดที่สนามสตาดเดอฟร็องส์ในกรุงปารีส
- คณะกรรมการโอลิมปิกสากล เสนอให้นักกีฬาและเจ้าหน้าที่จากรัสเซียและเบลารุสไม่ได้เข้าร่วมในงานแข่งขันกีฬาระหว่างประเทศทั้งหมด
- การแข่งขันรัสเซียกรังด์ปรีซ์ ที่เดิมมีกำหนดจัดในวันที่ 25 กันยายน ถูกยกเลิก หลัง แม็กซ์ แวร์สเตปเพน แชมป์โลกฟอร์มูลาวัน และ เซบาสเตียน เวทเทล แชมป์ 4 สมัย ประกาศคัดค้านการแข่งขันในรัสเซีย
- สหพันธ์ฮอกกี้น้ำแข็งนานาชาติ (International Ice Hockey Federation: IIHF) สั่งระงับทีมชาติและสโมสรของรัสเซียและเบลารุสจากการแข่งขันทุกรายการ พร้อมยกเลิกสิทธิการเป็นเจ้าภาพการแข่งขัน Junior World Championships ของรัสเซียด้วย
- สหพันธ์ยูโดนานาชาติ (International Judo Federation: IJF) ถอดปูตินออกจากตำแหน่งประธานกิตติมศักดิ์
- สหพันธ์เทควันโดสากล ปลดสายดำกิติมศักดิ์ที่มอบให้ปูติน เนื่องจากการโจมตียูเครนของรัสเซียนั้นขัดกับคติของกีฬาเทควันโดที่ว่า “สันติภาพมีค่ามากกว่าชัยชนะ”
- World Rugby หน่วยงานบริหารการแข่งขันรักบี้ระหว่างประเทศ แบนรัสเซียและเบลารุสจากการแข่งขันรักบี้ระหว่างประเทศทุกรายการ พร้อมระงับการเป็นสมาชิกของรัสเซีย ทำให้ทีมรักบี้ของรัสเซียหมดโอกาสลงแข่งคัดเลือกเพื่อไปชิงแชมป์โลกที่ฝรั่งเศสในปีหน้า
- สหพันธ์แบดมินตันโลก (Badminton World Federation: BWF) ยกเลิกการแข่งขันทุกรายการในรัสเซียและเบลารุส และแบนทีมชาติรัสเซียและเบลารุสจากการเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันในอนาคต
- สหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ ประกาศว่า ทีมชาติ สโมสร เจ้าหน้าที่ของรัสเซียและเบลารุสทั้งหมด รวมถึงวอลเลย์บอลชายหาด และนักกีฬาวอลเลย์บอลหิมะในทั้ง 2 ประเทศ จะไม่มีสิทธิ์เข้าร่วมในการแข่งขันระดับนานาชาติและระดับทวีปทั้งหมด
อุตสาหกรรมบันเทิง
- ยักษ์ใหญ่ฮอลลีวูด ทั้ง Warner Bros., The Walt Disney Company, Sony Pictures และ Paramount Pictures ประกาศระงับการฉายภาพยนตร์ทั้งหมดในรัสเซีย
- โดย Warner Bros. ยืนยันว่าภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์ที่กำลังจะออกฉายอย่าง The Batman จะถูกระงับการฉายในรัสเซีย ซึ่งทางบริษัทกำลังติดตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในยูเครนอย่างใกล้ชิด
ซึ่งทั้งหมดนี้ ยังเป็นเพียงท่าทีส่วนหนึ่งจากนานาชาติที่ต้องการแสดงให้รัฐบาลเครมลินเห็นถึงผลลัพธ์และการตอบโต้ที่รุนแรงจากการก่อสงครามต่อยูเครน ขณะที่คาดว่าจะมีมาตรการอื่นๆ ตามมาอีกหลังจากนี้ เพื่อกดดันให้รัสเซียยอมหันหน้าเจรจาและยุติสถานการณ์ขัดแย้งในครั้งนี้โดยเร็ว
อ้างอิง:
- https://www.nytimes.com/article/russia-us-ukraine-sanctions.html
- https://www.nytimes.com/2022/02/23/world/europe/the-us-is-preparing-a-ban-on-american-technology-exports-to-russia.html
- https://edition.cnn.com/2022/02/25/business/list-global-sanctions-russia-ukraine-war-intl-hnk/index.html
- https://www.reuters.com/world/europe/neutral-swiss-adopt-sanctions-against-russia-2022-02-28/
- https://www.reuters.com/world/europe/japan-freezes-assets-russias-central-bank-part-new-sanctions-2022-03-01/
- https://www.cnbc.com/2022/03/01/visa-mastercard-block-russian-financial-institutions-after-sanctions.html
- https://www.rferl.org/a/eu-sanctions-putin-lavrov/31723682.html
- https://nypost.com/2022/03/01/apple-halts-sales-in-russia-bans-propaganda-apps-over-ukraine-war/
- https://www.rfa.org/english/news/china/ukraine-taiwan-02252022105307.html
- https://english.alarabiya.net/News/world/2022/02/28/South-Korea-bans-exports-of-strategic-items-to-Russia-joins-SWIFT-sanctions
- https://www.aljazeera.com/economy/2022/3/1/facebook-instagram-demoting-posts-from-russian-state-media
- https://globalnews.ca/news/8651991/big-tech-russian-state-media-propaganda/
- https://www.wsj.com/livecoverage/russia-ukraine-latest-news-2022-02-28/card/tiktok-joins-meta-platforms-in-restricting-access-to-russian-state-media-i2Nwf5dBN3Noz0zhXK14
- https://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/russia-ukraine-uk-flight-ban-b2023080.html
- https://www.hindustantimes.com/world-news/russia-bans-airlines-from-36-nations-from-its-airspace-as-sanctions-hit-hard-101646063554488.html
- https://www.aljazeera.com/sports/2022/3/1/russia-ukraine-war-what-sports
- https://www.theguardian.com/media/2022/mar/01/russian-backed-rt-channel-to-lose-sky-tv-slot-in-uk-within-24-hours