สหราชอาณาจักรและ EU เริ่มความสัมพันธ์บทใหม่หลัง Brexit อย่างเป็นทางการ

หลังสิ้นสุดสมาชิกภาพจากสหภาพยุโรป (EU) ไปเมื่อต้นปี 2020 ล่าสุดสหราชอาณาจักรก็เข้าสู่ยุคใหม่อย่างเต็มตัวแล้ว เมื่อกระบวนการแยกตัวจากสหภาพยุโรปในระยะเปลี่ยนผ่านสิ้นสุดลงในเวลา 23.00 น. ของวันที่ 31 ธันวาคมที่ผ่านมาตามเวลาท้องถิ่น โดยนับจากนี้ไปสหราชอาณาจักรจะยุติการใช้กฎของสหภาพยุโรป ส่วนกฎระเบียบทางด้านการค้า การเดินทาง การเข้าเมือง และความร่วมมือด้านความมั่นคงที่มาแทนที่นั้นมีผลบังคับใช้แล้ว

ค่ำวันที่ 31 ธันวาคม 2020 ในสหราชอาณาจักร บอริส จอห์นสัน นายกรัฐมนตรี ส่งคำอวยพรปีใหม่อย่างเป็นทางการ แม้ไม่ได้เอ่ยถึง Brexit โดยตรงมากนัก แต่ใจความบางส่วนก็ระบุว่า สหราชอาณาจักรนั้นมีอิสระในการทำสิ่งที่แตกต่างและดีกว่า เช่น การทำข้อตกลงการค้ากับทั่วโลก และมีอิสระอยู่ในมือ ซึ่งเขาระบุว่า “ขึ้นอยู่กับเราที่จะใช้ประโยชน์สูงสุดจากมัน”

นอกจากนี้ เดวิด ฟรอสต์ หัวหน้าคณะเจรจาของสหราชอาณาจักรก็ทวีตข้อความว่า สหราชอาณาจักรกลับมาเป็นประเทศที่มีเอกราชอีกครั้ง เช่นเดียวกับ เดวิด โจนส์ ส.ส. และรองประธานกลุ่มวิจัยด้านยุโรปจากพรรคคอนเซอร์เวทีฟ ที่บอกว่า “ขณะนี้เราสามารถพูดได้อย่างชัดเจนว่าสหราชอาณาจักรเป็นรัฐอธิปไตยและเอกราช”

ทว่าฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยกับ Brexit มาตั้งแต่ต้น อย่าง นิโคลา สเตอร์เจียน นายกรัฐมนตรีสกอตแลนด์ ซึ่งต้องการทำประชามติแยกเอกราชของสกอตแลนด์พร้อมกลับเข้าเป็นสมาชิก EU อีกครั้ง ก็โพสต์ Twitter ในนาทีแรกหลังสิ้นสุดระยะเปลี่ยนผ่าน โดยแสดงท่าทีชัดเจนว่าสกอตแลนด์จะกลับเข้าไปในสหภาพยุโรปเร็วๆ นี้ ส่วน ไซมอน คอฟเวนีย์ รัฐมนตรีต่างประเทศของสาธารณรัฐไอร์แลนด์ก็ชี้ว่า นี่ไม่ใช่ ‘สิ่งที่ควรเฉลิมฉลอง’ และบอกว่าจากนี้ไปความสัมพันธ์ระหว่างสหราชอาณาจักรกับสาธารณรัฐไอร์แลนด์จะต่างไปจากเดิม แต่เขาก็ขออวยพรให้สหราชอาณาจักรพบกับสิ่งที่ดี

ในด้านการค้า แม้ว่าการทำการค้าระหว่างสหราชอาณาจักรและสหภาพยุโรปต่อจากนี้จะเป็นแบบไม่ต้องเสียภาษีศุลกากรและไม่จำกัดปริมาณการนำเข้า แต่ก็ต้องมีพิธีการทางศุลกากรระหว่างกัน นำมาซึ่งความจำเป็นที่จะต้องใช้เอกสารเพิ่มขึ้นในการเดินทางข้ามแดน แม้ทั้งสองฝ่ายจะพยายามทำให้ขั้นตอนต่างๆ เรียบง่ายที่สุด แต่ก็มีรัฐมนตรีบางคนของสหราชอาณาจักรที่เตือนว่าอาจมีความวุ่นวายอยู่บ้างในช่วงเริ่มต้นกระบวนการแบบใหม่ ล่าสุดรถบรรทุกชุดแรกที่ข้ามพรมแดนจากสหราชอาณาจักรไปยังฝรั่งเศสผ่านอุโมงค์ Eurotunnel ได้ยื่นเอกสารที่เกี่ยวข้องและผ่านไปได้โดยไม่ล่าช้าใดๆ แต่กับกลุ่มของรถบรรทุก 6 คันที่ต้องการเดินทางจากท่าเรือ Holyhead ในเวลส์ไปยังสาธารณรัฐไอร์แลนด์กลับไม่สามารถเดินทางต่อไปได้ อันเนื่องมาจากปัญหาการขาดเอกสารตามกระบวนการที่ถูกต้อง

จอห์น คีฟ โฆษกของ Eurotunnel เปิดเผยหลังจากพิธีการทางศุลกากรครั้งแรกเสร็จสิ้นในเวลาหลังเที่ยงคืนว่า “ทุกอย่างเป็นไปด้วยดี ทุกอย่างดำเนินไปเหมือนกับที่เคยเป็นมาก่อนเวลาห้าทุ่ม”

ส่วนสถานการณ์ในไอร์แลนด์เหนือ จะมีการจัดการต่างจากส่วนอื่นๆ ของสหราชอาณาจักร นั่นหมายถึงการขนส่งสินค้าส่วนใหญ่จากฝั่งบริเตนใหญ่ไปยังไอร์แลนด์เหนือจะต้องใช้เอกสารทางศุลกากร แต่รัฐมนตรีว่าการไอร์แลนด์เหนือยืนยันว่านี่ไม่ใช่ลักษณะของ ‘พรมแดนทางทะเล’

โดยสำนักข่าว BBC รายงานว่า มีขบวนรถบรรทุกขนส่งสินค้าเดินทางโดยเรือข้ามฟากจากสกอตแลนด์ถึงไอร์แลนด์เหนือแล้วเป็นขบวนแรกเมื่อเวลาประมาณ 14.00 น. ของวันปีใหม่ และผ่านกระบวนการใหม่ที่ด่านตรวจเป็นที่เรียบร้อย ส่วน แมนดี ริดยาร์ด ซึ่งทำงานในบริษัทด้านส่วนประกอบเครื่องบินซึ่งมักมีการขนส่งสินค้าไปยังไอร์แลนด์เหนือ ก็ระบุกับรายการวิทยุของ BBC Radio 4 ว่า เธอต้องกรอกเอกสารในการส่งสินค้าในสหราชอาณาจักรแบบเดียวกับที่ใช้ในการส่งสินค้าไปยังฟิลิปปินส์ และเธอยอมรับว่านี่ทำให้ต้นทุนทางธุรกิจเพิ่มขึ้นอย่างมาก

สหราชอาณาจักรและสหภาพยุโรปบรรลุข้อตกลงการค้าหลัง Brexit ฉบับประวัติศาสตร์ในคืนก่อนวันคริสต์มาส หลังใช้เวลาเจรจาในระหว่างระยะเปลี่ยนผ่านที่ยาวนาน 11 เดือน และในที่สุดรัฐสภาของสหราชอาณาจักรก็อนุมัติข้อตกลงนี้ให้เป็นกฎหมายเมื่อวันที่ 30 ธันวาคมที่ผ่านมา

นอกจากนี้ สหราชอาณาจักรยังบรรลุข้อตกลงกับสเปนเพื่อรักษาไว้ซึ่งการเคลื่อนย้ายเสรีระหว่างยิบรอลตาร์กับสเปน โดยยิบรอลตาร์จะยังคงความเป็นดินแดนโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักรต่อไป แต่ก็จะเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่เชงเก้นในยุโรป และปฏิบัติตามกฎอื่นของสหภาพยุโรปด้วย โดย ฟาเบียน ปิการ์โด มุขมนตรีแห่งยิบรอลตาร์ระบุว่า แม้ข้อตกลงยังต้องทำให้เป็นทางการอีกครั้ง แต่การยกเลิกการควบคุมระหว่างยิบรอลตาร์และเขตเชงเก้นซึ่งเป็นเขตที่เดินทางระหว่างกันได้โดยไม่ต้องแสดงหนังสือเดินทาง จะป้องกันการต้องต่อคิวที่ชายแดน อันจะทำให้ชีวิตของผู้คนรวมถึงธุรกิจต้องประสบกับความยากลำบากได้

พิสูจน์อักษร: วรรษมล สิงหโกมล

อ้างอิง: