อยาก IPO ต้องทำอย่างไร เคสจริงจากหมอทำคลอดตลาดทุน 80 บริษัท

การพาบริษัทเข้าตลาดหลักทรัพย์ หรือเรียกสั้นๆ ว่า IPO คือความฝันของนักธุรกิจหลายคน แต่จะทำอย่างไรให้องค์กรไปถึงเป้าหมายนั้น

เคน นครินทร์ คุยกับ จิ๋ม-สุวภา เจริญยิ่ง ผู้อยู่เบื้องหลังการนำหุ้นเข้าตลาดหลักทรัพย์กว่า 80 บริษัท อยากขยายธุรกิจต้องทำอย่างไร จะ IPO ต้องเริ่มตรงไหน และ Corporate Wealth คืออะไร ใน The Secret Sauce

Corporate Wealth คืออะไร

ก่อนอื่นต้องอธิบายก่อนว่า Investment Banking หรือวาณิชธนกิจ มีงานทั้งหมด 4 ฟังก์ชันด้วยกัน ฟังก์ชันที่ 1 เรียกว่า Financial Adviser คือการให้คำแนะนำกับบริษัทเพื่อการปรับโครงสร้างธุรกิจ ทำให้มูลค่าของกิจการดีขึ้นกว่าในปัจจุบัน ฟังก์ชัน 2 คือ Underwriter ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ที่เข้ามาช่วยขายหลักทรัพย์ของบริษัทให้แก่ประชาชน ฟังก์ชัน 3 Mergers and Acquisitions (M&A) เป็นการขายหลักทรัพย์ให้กับผู้ที่ใหญ่กว่ามาเทกไป เปรียบเสมือนการยืนบนบ่ายักษ์ และฟังก์ชัน 4 Dealing คือการดีลราคาจากเจ้าหนึ่งไปขายให้กับอีกเจ้าได้ ทั้ง 4 รูปแบบนี้ล้วนแล้วแต่มีจุดประสงค์เดียวกันคือการช่วยให้กิจการแข็งแรงขึ้น อย่างน้อยก็ทำให้กิจการนั้นดีกว่าที่เป็นอยู่ในอดีต ส่วนคำว่า IPO หรือ Initial Public Offering เป็นการเสนอขายหุ้นใหม่ให้แก่ประชาชนทั่วไปเป็นครั้งแรก โดยเรามีหน้าที่ทำให้ทุกคนคิดว่าหุ้นตัวนี้น่าสนใจที่สุด หลังจากนั้นถ้ามีการเสนอขายอีกจะเรียกว่า PO

ตลาดหลักทรัพย์เกิดขึ้นได้เพราะคนคิดไม่เหมือนกัน มีคนซื้อก็ต้องมีคนขาย Corporate Wealth เป็นการเปิดโอกาสให้คนที่อ่อนแอสามารถที่จะได้เงินก้อนหนึ่งมาทำให้ธุรกิจและพนักงานของเขาไปต่อได้ เพราะทรัพย์สินในโลกนี้มีจำกัด อยู่ที่ว่าเราจะทําอย่างไรให้ทรัพย์สินที่มีอยู่อย่างจำกัดนี้เกิดประโยชน์สูงสุด

สำหรับคนที่อยากจะเข้าตลาดหลักทรัพย์หรืออยากจะเพิ่มศักยภาพของกิจการตนเอง ต้องเริ่มจากอะไรบ้าง

ต้องตอบคำถามให้ได้ก่อนว่าบริษัทของคุณจะเป็นอย่างไรในอีก 3 ปีข้างหน้า แล้วใน 3 ปีนี้จำเป็นต้องใช้เงินหรือเปล่า ถ้ามีเงินเก็บอยู่แล้วก็ทำได้เลย แต่ถ้าไม่มีเงินมากขนาดนั้น การใช้เงินคนอื่นไปก่อนก็เป็นทางเลือกที่ดี ความมีเสน่ห์มันอยู่ที่เราจะโตอย่างไร และเราจะสามารถเป็น 1 ใน 3 อันดับแรกของอุตสาหกรรมนั้นได้ไหม อย่าลืมว่าตลาดไม่ได้ใหญ่อย่างที่คุณคิด ดังนั้นคุณต้องเก่งในสิ่งที่คุณเป็น อีกเรื่องที่สำคัญคือภายในบริษัทของคุณต้องไม่มีความขัดแย้งทางผลประโยชน์ ต้องสร้างมาตรฐานขึ้นมาว่าใครสังกัดใคร และมีการจ่ายเงินเดือนอย่างไรใน 3 ปีที่จะเติบโต แนะนำว่าให้คิดออกมาเป็นตัวเลขว่าจะโตเท่าไร กำไรจะมาจากตรงไหนบ้าง มาร์จินควรจะเป็นเท่าไร ต้องทำงานเยอะขนาดไหน

ความมีเสน่ห์มันอยู่ที่เราจะโตอย่างไร และเราจะสามารถเป็น 1 ใน 3 อันดับแรกของอุตสาหกรรมนั้นได้ไหม อย่าลืมว่าตลาดไม่ได้ใหญ่อย่างที่คุณคิด ดังนั้นคุณต้องเก่งในสิ่งที่คุณเป็น

ตัวเลขทางการเงินตัวไหนที่เป็นหัวใจหลัก

ยอดขาย ถ้าเป็นโรงงานอุตสาหกรรมแนะนำว่าให้ขายได้เป็น 4 เท่าของต้นทุนการผลิต ดังนั้นต้องกลับมาดูก่อนว่าเราอยู่ตรงไหน นอกจากเรื่องของตัวเลขก็ควรดูเรื่องของคนด้วย บางที่ซีอีโอเก่งมาก แต่ทำงานอยู่คนเดียว สิ่งที่ต้องทำคือการเติมทีมเข้าไป เรื่องเงินจึงสิ่งสำคัญ คนที่เดินข้างซีอีโอคือซีเอฟโอ ดังนั้นถ้าหาซีเอฟโอเก่งๆ เข้ามาไม่ได้ ซีอีโอก็จำเป็นต้องแบ่งสมองครึ่งหนึ่งมาเรียนเรื่องการเงิน เพราะซีอีโอที่เก่งเรื่องการเงินส่วนใหญ่จะประสบความสำเร็จกันทุกคน

จากประสบการณ์ที่ผ่านมา คิดว่าบริษัทที่ประสบความสำเร็จมีอะไรเป็นจุดร่วมที่เหมือนกัน

สิ่งที่เหมือนกันคือซีอีโอมีแรงบันดาลใจ มีความมุ่งมั่น และทำงานหนักเหมือนกันทุกคน แต่ที่ชอบที่สุดคือเวลาล้มเขาจะไม่โทษใครเลย เขาจะรีบลุกแล้วเดินต่อ นี่คือคุณสมบัติหลักของผู้นำ ถ้าตรงนี้ไม่ผ่าน เขาจะเลี้ยงลูกน้องไม่ได้ และถ้าไม่มีคนเดินตาม เขาจะไม่มีทางโตได้เลย ซีอีโอไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่ทำอะไรเก่ง แต่ต้องเป็นคนที่เข้าใจคน ซึ่งในแต่ละบริษัทจะมีความหนักเบาของแต่ละเรื่องไม่เท่ากัน

ซีอีโอมีแรงบันดาลใจ มีความมุ่งมั่น และทำงานหนักเหมือนกันทุกคน ซีอีโอไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่ทำอะไรเก่ง แต่ต้องเป็นคนที่เข้าใจคน

ทำไมบริษัทต้องเข้าตลาดหลักทรัพย์

ส่วนใหญ่คนจะเข้าใจว่าเมื่อเข้าตลาดหลักทรัพย์แล้วความเป็นเจ้าของจะหายไป ซึ่งในความจริงมันไม่ใช่ เคยได้ยินไหมว่าถ้าบริษัทไม่ทำอะไร มันจะแก่ตามเจ้าของ การเข้าตลาดหลักทรัพย์เป็นการทำให้บริษัทกลับมาเป็นหนุ่มอีกครั้ง อย่างไรก็ตาม เราต้องดูศักยภาพด้วยว่าบริษัทนั้นๆ สามารถเข้าตลาดหลักทรัพย์ได้มากน้อยแค่ไหน และต้องรู้ความต้องการของบริษัทที่ชัดเจน ไม่ใช่ว่าทุกคนควรจะเข้าตลาดหลักทรัพย์ทั้งหมด เพราะหลายคนก็มีความสุขกับธุรกิจครอบครัวอยู่แล้ว แต่ในกรณีที่อยากให้รุ่นต่อไปได้มีโอกาสทำงานกับคนเก่งๆ อยากจ้างทาเลนต์ได้โดยไม่ต้องเสียเงินเยอะเกินไปก็ควรเข้าตลาดหลักทรัพย์ เพราะมันสามารถตอบโจทย์ที่ต้องการได้

การเข้าตลาดหลักทรัพย์เป็นการทำให้บริษัทกลับมาเป็นหนุ่มอีกครั้ง

สิ่งที่ต้องคำนึงถึงหลังจากเข้าตลาดหลักทรัพย์

แน่นอนว่าต้องเสียความเป็นส่วนตัวไป การจะซื้อขายทรัพย์สินอะไรก็ต้องเข้าสู่กระบวนการที่เป็นแบบแผน กรรมการจะคุยกันเองไม่ได้ ต้องมีกรรมการข้างนอกอย่างน้อย 1 ใน 3 เข้ามาด้วย ต้องมีการวางแผนปิดงบการเงินล่วงหน้า สรุปง่ายๆ คือทุกอย่างจะเป็นระบบมากขึ้น ซึ่งมันถือเป็นข้อดี ตอนแรกอาจจะเหนื่อยหน่อย แต่พอเข้าที่เข้าทาง มันจะช่วยเราให้สามารถยกระดับมาตรฐานขึ้นมาได้ และผลพลอยได้ที่ตามมาก็คือชื่อเสียงของเราเอง

ชีวิตคนเราต้องลิขิตเอง โลกนี้มีคนแค่ 2 ประเภทคือผู้เลือกกับผู้ที่ถูกเลือก ถ้าอยากเป็นผู้เลือกก็ต้องจัดการตัวเองให้มีสิทธิ์นั้นให้ได้

ในปี 2021 นี้ควรมีการวางแผนทางการเงินอย่างไร ทั้งในด้าน Personal Wealth และ Corporate Wealth

ชีวิตคนเราต้องลิขิตเอง เราต้องรู้จักเก็บเงินและวางแผนการใช้เงินล่วงหน้า เรื่องแบบนี้ต้องเกิดจากภายในตัวคนคนนั้นเอง ไม่มีใครไปบังคับได้ โลกนี้มีคนแค่ 2 ประเภทคือผู้เลือกกับผู้ที่ถูกเลือก ถ้าอยากเป็นผู้เลือกก็ต้องจัดการตัวเองให้มีสิทธิ์นั้นให้ได้ มีอิสระทางการเงิน มีรายได้ทุกเดือนโดยที่ไม่ต้องทำงาน หรือถ้ายังเป็นผู้ที่ถูกเลือกอยู่ก็ควรปฏิบัติตัวให้เป็นผู้ที่ถูกเลือก ใส่ใจและตั้งใจในการทำงาน ถ้าคุณทำหน้าที่ของผู้ที่ถูกเลือกอย่างดีที่สุด สุดท้ายคุณจะกลายเป็นผู้เลือกได้เอง ตลาดทุกวันนี้เป็นของคนที่เข้าใจว่าลูกค้าต้องการอะไรมากกว่าคนที่คาดหวังให้ลูกค้าเดิมกลับมา ดังนั้นไม่ควรรออย่างเดียว ควรหาโอกาสไปด้วย บางทีโอกาสอาจจะอยู่ในงานที่คุณทำ เพียงแต่จะทำอย่างไรให้โอกาสนั้นสามารถทำให้เราเรียนรู้และเติบโตได้เท่านั้นเอง

ถ้าคุณทำหน้าที่ของผู้ที่ถูกเลือกอย่างดีที่สุด สุดท้ายคุณจะกลายเป็นผู้เลือกได้เอง ตลาดทุกวันนี้เป็นของคนที่เข้าใจว่าลูกค้าต้องการอะไรมากกว่าคนที่คาดหวังให้ลูกค้าเดิมกลับมา