“พลังงานทดแทน” ถือเป็นโอกาสที่น่าจับตามองสำหรับผู้ประกอบการที่อยากทำธุรกิจโดยคำนึงถึงความยั่งยืน และร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยรักษาความสมดุลของทรัพยากรธรรมชาติ
THE SME HANDBOOK by UOB เอพิโสดนี้จึงชวน ดร.ทิศพล นครศรี ประธานกรรมการบริหาร บริษัท บางกอกโซลาร์ พาวเวอร์ จำกัด ผู้ผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์เจ้าแรกของไทย มาพูดคุยถึงแนวคิดในการเริ่มต้นทำธุรกิจพลังงานทดแทน รวมถึงความสำคัญของการบริหารต้นทุนและการเลือกพาร์ตเนอร์ ซึ่งถือเป็นหัวใจหลักในการดำเนินธุรกิจโซลาร์เซลล์สู่ความสำเร็จ และ แอนดี้ เฉี่ย รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ธุรกิจ Wholesale Banking ธนาคารยูโอบี ประเทศไทย ซึ่งจะมาแชร์ถึงแนวคิดและบทบาทของธนาคาร ในฐานะฟันเฟืองสำคัญที่จะช่วยผลักดันและส่งเสริมให้การเปลี่ยนผ่านสู่การใช้พลังงานหมุนเวียนของทั้งภาคธุรกิจและภาคครัวเรือน เป็นเรื่องที่ง่าย สะดวก และยั่งยืนมากยิ่งขึ้น
จากความฝันวัยเด็กสู่ธุรกิจที่เกิดขึ้นจริงของ Bangkok Solar Power
ผมอยากผลิตโซลาร์เซลล์มาตั้งแต่สมัยเรียนมัธยมแล้วครับ Bangkok Solar Power จึงเกิดขึ้นจากแนวความคิดของผมเอง ตั้งแต่สมัยเด็กๆ ผมได้อ่านหนังสือพิมพ์แล้วเจอเรื่องของโซลาร์เซลล์ ซึ่งช่วงนั้นในต่างประเทศเริ่มใช้กันแล้ว แต่ก็ยังเป็นของที่แพงมากๆ อยู่
ความคิดนั้นก็ถูกพักไว้นานพอสมควร จนกระทั่งผมได้ไปเที่ยวลาสเวกัสในช่วงที่เรียนปริญญาโทใกล้จบ ระหว่างที่คิดว่าเรียนจบแล้วจะทำอะไรดี ตาก็มองไปเห็นเครื่อง Slot Machine พอเห็นเงินไหลออกมาจากตู้เรื่อยๆ แบบนั้น ก็เกิดความคิดว่าเราควรจะทำอะไรให้มีเงินไหลออกมาตลอดเวลาทั้งๆ ที่เราไม่ต้องไปลงแรงทำ
ในที่สุดโอกาสทางธุรกิจก็เข้ามา คือที่ฮังการีเขาอยากจะขายโรงงานผลิตโซลาร์เซลล์ คุณพ่อจึงมาถามว่าสนใจหรือเปล่า ก็เลยเป็นการไปซื้อโรงงาน แล้วย้ายโรงงานจากฮังการีมาประเทศไทย โดยเป็นความร่วมมือกันระหว่างทั้งสองประเทศ
หลังจากเริ่มต้นธุรกิจผลิตโซลาร์เซลล์ ช่วงแรกๆ เราขายออกไปต่างประเทศเป็นส่วนใหญ่ เพราะในประเทศไทยไม่ค่อยมีการใช้ ซึ่งจากความคิดแรกที่เราอยากมีธุรกิจที่ทำเงินได้ตลอดเวลาเหมือน Slot Machine ฉะนั้นโซลาร์เซลล์นี่แหละคือคำตอบ เพราะหลังจากติดตั้งเสร็จแล้ว เงินคุณก็จะไหลมาเรื่อยๆ เพราะสามารถผลิตพลังงานได้ตลอดเวลาที่มีแสงอาทิตย์
แต่ถ้าเป็นพลังงานแสงอาทิตย์ โซลาร์เซลล์มันอาจจะผลิตได้แค่ประมาณ 8-10 ชั่วโมง ซึ่งตอบโจทย์ที่เราตั้งไว้ได้ไม่เต็มที่ เราจึงต้องนำอุปกรณ์ไปติดตั้งเพื่อให้ได้รับพลังงานแสงอาทิตย์ให้ครบ 24 ชั่วโมง นั่นจึงเป็นที่มาว่าทำไม Bangkok Solar Power ถึงต้องมีบริษัทในเยอรมนี อิตาลี ญี่ปุ่น หรือแม้แต่ในอเมริกา คือเพื่อให้เราได้เงินตลอดเวลา Bangkok Solar Power เกิดขึ้นมาจากแนวคิดที่ว่า ลงทุน 1 ครั้ง เก็บเกี่ยวผลประโยชน์ 25 ปีครับ
อุปสรรคหรือความท้าทายที่เจอในช่วงเริ่มต้นธุรกิจ
เนื่องจาก Bangkok Solar Power เป็นบริษัทผลิตโซลาร์เซลล์แห่งแรกของประเทศไทย ฉะนั้นการที่จะเริ่มต้นตรงนี้ต้องผ่านการคุยเรื่องกฎหมายและระเบียบในการรับซื้อไฟฟ้าใหม่หมดเลย เพราะการไฟฟ้าเองก็ไม่เคยรับซื้อไฟฟ้าจากเอกชน จึงต้องเขียนสัญญากันขึ้นมา ซึ่งต้องใช้เวลาถึง 3 ปีจึงจะเซ็นสัญญากันสำเร็จ จนถึงตอนนี้เราก็ซื้อขายกันมาเกิน 10 ปีแล้ว
ในช่วงเริ่มต้นเรียกว่าเราไม่มีคู่แข่งเลย เพราะโปรเจกต์แรกของเราตกเมกะวัตต์ละเกือบ 200 ล้าน เพราะฉะนั้นคำนวณอย่างไรมันก็แทบไม่คืนทุน แต่เนื่องจากเราเลือกใช้เทคโนโลยีที่มันถูกต้องในเวลานั้น ซึ่งตอนนั้นเราใช้ Thin Film ที่รับแสงได้เยอะและไวกว่า จึงกลายเป็นว่าสามารถคืนทุนได้ภายใน 12-13 ปี ในขณะที่แผงแบบอื่นในเวลานั้นยังมีประสิทธิภาพไม่สูงมาก ฉะนั้นเป็นไปไม่ได้ที่จะคืนทุนใน 20 ปี จนกระทั่งเขาหมดสัญญาไป เราจึงแทบจะไม่มีคู่แข่งเลยในตอนนั้น
แต่หลังจากนั้นอีก 3 ปีก็เริ่มมีนโยบายที่เอื้อกับหลายๆ ส่วนมากขึ้น รวมถึงราคาของเทคโนโลยีต่างๆ ก็ถูกลงด้วย จนเริ่มเป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้มีคู่แข่งมากขึ้น แต่ปัจจุบันนี้ราคาทั้งระบบนับว่าถูกลงมากแล้ว แล้วยังสามารถเลือกใช้เทคโนโลยีได้หลากหลาย ตลาดนี้จึงกลายเป็น Red Ocean ที่มีการแข่งขันทางด้านราคาสูงมาก ฉะนั้นการที่เราจะพิจารณาการเดินหน้าของบริษัทต่อไปก็ต้องมองเรื่องคุณภาพเป็นหลัก
Bangkok Solar Power เกิดขึ้นมาจากแนวคิดที่ว่า ลงทุน 1 ครั้ง เก็บเกี่ยวผลประโยชน์ 25 ปี
ภาวะโลกร้อน Solar Energy และโอกาสในอนาคตที่คนไทยจะสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าใช้ได้เองในครัวเรือน
เรื่องของภาวะโลกร้อนที่กำลังเป็นปัญหาอยู่ทั่วโลกในตอนนี้ ถ้าเราสามารถเป็นส่วนเล็กๆ ที่จะช่วยโลกให้มันไม่ร้อนไปกว่านี้ได้ Bangkok Solar Power ก็พร้อมที่จะทำ
วันนี้มีโอกาสแล้วที่ทุกคนจะสามารถผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้กันเองได้ ซึ่งตอนนี้ราคาเริ่มต้นอยู่ที่ชุดละไม่เกิน 1 แสนบาทเท่านั้นเอง ทีนี้อาจจะมีบางคนบอกว่า 1 แสนบาทก็ยังแพงอยู่ แต่ถ้าลองมาคำนวณกันดีๆ การติดโซลาร์เซลล์ 1 ชุด ค่าไฟของคุณจะลดไปเลย 25 ปี ซึ่งเป็นทางเลือกที่น่าสนใจมากๆ
นอกจากนี้ ทางธนาคารยูโอบีเขาก็มีโครงการยู-โซลาร์ (U-Solar) ซึ่งเข้ามาช่วยให้ลูกค้าบุคคลสามารถผ่อนชุดโซลาร์เซลล์ในอัตราดอกเบี้ย 0% นาน 10 เดือน เฉลี่ยแล้วใน 1 ปี คุณอาจจะจ่ายไม่ถึงเดือนละ 10,000 บาทด้วยซ้ำ
บทบาทของธนาคารยูโอบีในการสนับสนุนเรื่อง Solar Energy
การที่ธนาคารยูโอบี หันมาสนใจเรื่องของพลังงานหมุนเวียน เพราะมองเห็นความสำคัญของเป้าหมายการลด Carbon Emission ในประเทศไทย และเพื่อร่วมกันแก้ปัญหาโลกร้อนที่เป็นเรื่องสำคัญและเร่งด่วน ในการที่จะต้องลดการใช้พลังงานฟอสซิลแล้วเปลี่ยนมาเป็นพลังงานหมุนเวียนมากขึ้นเรื่อยๆ ทางธนาคารจึงจัดทำโครงการยู-โซลาร์ ขึ้นมา เพื่อสนับสนุนให้ธุรกิจสามารถเปลี่ยนผ่านจากพลังงานฟอสซิลมาเป็นพลังงานหมุนเวียนได้ ช่วยลดค่าใช้จ่ายตั้งต้นที่ต้องจ่ายไป และช่วยบริหารความเสี่ยง ให้สินเชื่อที่จะช่วยทำให้ทุกอย่างเป็นเรื่องง่ายขึ้น
โดยโครงการยู-โซลาร์มี 3 เป้าหมายด้วยกัน หนึ่งคือการทำให้คนตระหนักรู้ถึงความสำคัญของการใช้พลังงานหมุนเวียน สองคือเรื่องของการสร้างระบบนิเวศ ไม่ว่าจะเป็น Project Developer ผู้รับเหมา หรือว่าตัวผู้ใช้งานเองที่ต้องการจะเปลี่ยนมาเป็นพลังงานหมุนเวียน ให้สามารถทำงานร่วมกันได้อย่างไร้รอยต่อ ตั้งแต่การติดตั้งไปจนถึงการบำรุงรักษา และสามคือเรื่องของการ Empower ให้ทั้งลูกค้าธุรกิจและลูกค้าบุคคลที่ต้องการจะเริ่มต้นใช้พลังงานหมุนเวียน ให้ได้รับสินเชื่อในรูปแบบที่เหมาะสม เพื่อช่วยให้สามารถเริ่มต้นได้จริงด้วยต้นทุนที่ไม่สูงจนเกินไป
ธนาคารยูโอบีหวังว่าทั้ง 3 เป้าหมายของเรานี้ จะช่วยทำให้การเปลี่ยนผ่านไปสู่พลังงานหมุนเวียนในประเทศไทยเกิดขึ้นได้เร็วมากขึ้น เพราะภาครัฐเองได้ตั้งเป้าหมายระดับประเทศขึ้นมาแล้ว ตอนนี้ก็เป็นหน้าที่ของเราทุกคนในการทำส่วนของตนเอง และจะดีกว่าไหมถ้าเรามาร่วมมือกันตรงนี้ เพื่อช่วยให้ไปถึงเป้าหมายได้เร็วขึ้นด้วยการเปลี่ยนมาใช้ Solar Energy
ถ้าเราสามารถเป็นส่วนเล็กๆ ที่จะช่วยโลกให้มันไม่ร้อนไปกว่านี้ได้ Bangkok Solar Power ก็พร้อมที่จะทำ
ทิศทางกลุ่มลูกค้าของ Bangkok Solar Power ในปัจจุบัน
ปัจจุบันลูกค้า Bangkok Solar Power ส่วนใหญ่จะเป็นโรงงานและห้างสรรพสินค้า เพราะกลุ่มนี้เขาใช้พลังงานตลอดเวลา โดยเฉพาะในช่วงเวลากลางวัน แต่สำหรับบ้านเรือนทั่วไป ส่วนใหญ่จะใช้กันหนักๆ เฉพาะช่วงกลางคืนมากกว่า
เนื่องจากทางรัฐบาลมองเห็นว่าต่อไปอยากจะให้แต่ละครัวเรือนมีโอกาสเหมือนกับโรงงานหรือห้างสรรพสินค้า เขาจึงมานำเสนอว่าต่อไปนี้ ช่วงกลางวันที่ไม่อยู่บ้าน คุณสามารถเอาไฟฟ้าที่ผลิตได้มาขายเข้าไปในระบบก่อน แล้วกลับบ้านตอนเย็นก็ค่อยมาซื้อไฟฟ้าที่ขายไปกลับมาใช้ คือเป็นการขายให้การไฟฟ้าก่อน เสร็จแล้วเราก็ซื้อกลับมาใช้เอง ซึ่งวิธีนี้ก็เป็นการเก็บพลังงานแบบหนึ่งโดยที่ไม่ต้องไปเปลืองค่าแบตเตอรี่ ซึ่งผมมองว่านโยบายนี้ที่ออกมาก็เป็นการช่วยสนับสนุนให้บ้านเรือนของพวกเราสามารถที่จะติดโซลาร์เซลล์ได้แล้วครับ
Key Success ของการทำธุรกิจพลังงานหมุนเวียน
Bangkok Solar Power จะเน้นเรื่องคุณภาพของพาร์ตเนอร์เป็นหลัก ส่วนเรื่องต้นทุนเราค่อยไปคุยกับเขาอีกทีหนึ่ง คือจริงๆ แล้วเราได้รับข้อเสนอในด้านราคาและระบบต่างๆ จากต่างประเทศหลายๆ เจ้าที่อาจจะถูกลงได้กว่านี้ แต่พอมามองเรื่องคุณภาพอาจจะยังสู้กับพาร์ตเนอร์ที่เราจับมืออยู่ไม่ได้ หลักๆ คือเรามองเรื่องคุณภาพของสินค้าก่อน ถ้าใครดี เราจับมือกับเขา ตรงนี้จะก็มาช่วยเราลดปัญหาในการบริการหลังการขายได้เยอะมาก เราจะไม่ยอมลดราคาเพื่อไปแข่งขันโดยใช้คุณภาพที่ต่ำลงแน่นอนครับ นี่คือจุดที่ Bangkok Solar Power เน้นตลอดเวลา
อยากให้ทุกคนหันมามองได้แล้วว่าตัวเองพอจะทำอะไรได้บ้าง อย่าคิดว่าเราเป็นแค่ส่วนเล็กๆ ทำไปก็ไม่เกิดอะไร มันไม่ใช่อีกแล้ว
เทรนด์พลังงานทดแทนในประเทศไทยและในระดับโลก
อย่างที่ทราบกันตามข่าวว่าภายในปี 2065 ไทยจะเป็นประเทศ Net Zero Emission คือไม่มีการปล่อยคาร์บอนออกมาเลย ซึ่งในปี 2020 เราควรจะมีพลังงานทดแทนเกิน 15% แต่วันนี้ปี 2021 เรามีพลังงานทดแทนอยู่ที่ประมาณ 8% เท่านั้น ฉะนั้นโอกาสเจริญเติบโตทางด้านพลังงานทดแทนที่จะมาใช้ในประเทศไทยยังมีอีกเยอะ เพราะเราช้ากว่าเป้าหมายที่เคยให้คำมั่นสัญญาไว้
ณ วันนี้ทางภาครัฐเองก็มีนโยบายเพื่อที่จะช่วยสนับสนุนและเร่งให้ทันกับเป้าหมายที่จะมีในปี 2065 ฉะนั้นผมมั่นใจว่าทางรัฐบาลเองก็ต้องสนับสนุนทุกทางให้ไทยไปถึง Net Zero Emission ในปี 2065 ให้ได้
เราอยากให้ทุกคนหันมามองได้แล้วว่าตัวเองพอจะทำอะไรได้บ้าง ไม่ต้องรอให้รัฐบาลทำ อย่าคิดว่าเราเป็นแค่ส่วนเล็กๆ ทำไปก็ไม่เกิดอะไร มันไม่ใช่อีกแล้ว วันนี้ทุกคนต้องเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาภาวะโลกร้อน และโครงการ ยู-โซลาร์ ของธนาคารยูโอบี ก็ได้เข้ามาสนับสนุนให้เราสามารถมีส่วนร่วมง่ายขึ้น วันนี้ทุกคนช้าไปแล้วที่จะเริ่มต้นติดตั้งระบบพลังงานหมุนเวียน ฉะนั้นเราควรที่จะเริ่มต้นทำได้แล้วตั้งแต่ตอนนี้เลยครับ
Credits
Host อุ้ง-กมลนาถ องค์วรรณดี
Show Producer ปวริศา ตั้งตุลานนท์, นัทธมน หัวใจ
Sound Designer & Engineer กฤตพล จียะเกียรติ
Sound Recording Engineer ขจีพรรณ วิจิตรรัตน์
Art Director กริน วสุรัฐกร
Graphic Designer อนงค์นาฎ วิวัฒนานนท์
Channel Manager เชษฐพงศ์ ชูประดิษฐ์
Channel Admin เอกราช มอเซอร์
Proofreader วรรษมล สิงหโกมล
Webmaster ไชยพร ศิริกลการ
Social Media Admins วนัชพร ดวงนิล, สุทธกิตติ์ สุทธาวรรณกุล, ธิติกร ลิ้มทองมณี, วิมลณัฐ พรศิริอนันต์
Archive Officer ชริน จำปาวัน
