‘ขาดแคลนแรงงาน’ จากจำนวนประชากรที่ลดลง นับเป็นหนึ่งในปัญหาใหญ่สำหรับภาพธุรกิจของแดนซามูไรในเวลานี้ ซึ่งการที่ทางการออกมาแก้ปัญหานี้ด้วยการคลายกฎที่กำหนดให้ร้านค้าต้องมีพนักงานคอยดูแล ทำให้ภาพธุรกิจต่างขยับตัวเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยหยิบ ‘เทคโนโลยี’ มาใช้ ซึ่ง FamilyMart ก็เป็นหนึ่งในนั้น
วิธีแก้ไขปัญหาของ FamilyMart คือ การเปิดตัว ‘ร้านค้าไร้พนักงาน’ ซึ่งภายในร้านจะมีการติดตั้งกล้องหลายสิบตัวบนเพดานที่มีเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ เช่นเดียวกับเซ็นเซอร์น้ำหนักบนชั้นวางเพื่อตรวจสอบว่าลูกค้าหยิบสินค้าใด เมื่อลูกค้ายืนอยู่หน้าเคาน์เตอร์ชำระเงิน ชื่อผลิตภัณฑ์และราคาจะแสดงบนจอภาพ และพวกเขาจะสามารถชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์หรือด้วยเงินสด
FamilyMart ได้เปิดร้านค้าแบบไร้พนักงานเป็นแห่งแรงในกรุงโตเกียวช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ร้านแห่งนี้มีขนาดเล็กด้วยพื้นที่เพียง 50 ตารางเมตร หรือราว 30% ของร้านค้าขนาดปกติ ใช้กล้องประมาณ 50 ตัว และมีสินค้าประมาณ 750 รายการ
ซึ่งหลังจากที่ได้ทดลองกับร้านค้าที่เปิดไปแล้ว และพบว่าระบบสามารถทำงานได้อย่างราบรื่นแม้จะมีลูกค้าในร้านนับ 10 คน ทำให้ FamilyMart ตัดสินใจจะขยายร้านค้าไร้พนักงานให้ครบ 1,000 สาขาทั่วญี่ปุ่น ภายในสิ้นปีงบประมาณ 2024 โดยร้านที่จะขยายนั้นจะมีพื้นที่ขนาดใหญ่ สามารถวางสินค้าได้กว่า 3,000 รายงาน
สำหรับระบบดังกล่าวถูกพัฒนาขึ้นมาโดย Touch To Go ในโตเกียว ซึ่งเป็นบริษัทที่พัฒนาเทคโนโลยีสำหรับร้านค้าที่ไม่มีพนักงาน และเป็นบริษัทในเครือของ East Japan Railway และมี FamilyMart ถือหุ้นอยู่ในนั้นเช่นกัน
มีการยืนยันว่าระบบจะปกป้องความเป็นส่วนตัวของลูกค้า ซึ่งจะไม่มีการเก็บรวบรวมข้อมูลที่อาจนำไปสู่การระบุตัวบุคคล เช่น ภาพใบหน้า ลูกค้าไม่จำเป็นต้องเตรียมแอปพลิเคชันสมาร์ทโฟนล่วงหน้าหรือให้การรับรองความถูกต้องด้วยไบโอเมตริกซ์เมื่อเข้าสู่ร้านค้า
แม้การเปิดร้านค้าอัตโนมัติมีค่าใช้จ่ายมากกว่าร้านค้าทั่วไปประมาณ 20% แต่ค่าแรงสามารถลดลงได้อย่างมาก เนื่องจากจำเป็นต้องใช้พนักงานสำหรับจัดวางสินค้าเท่านั้น โดยแรงงานคิดเป็น 60% ของค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานที่ร้านแฟรนไชส์ จากการสำรวจของสำนักงานคณะกรรมการการค้ายุติธรรมแห่งประเทศญี่ปุ่น (Japan Fair Trade Commission)
FamilyMart มีร้านค้าประมาณ 16,000 แห่งในญี่ปุ่น และสาขาเปิดสาขาใหม่ 200-500 แห่งต่อปี โดยร้านค้าใหม่นับจากนี้เป็นต้นไปถูกระบุว่าจะไม่มีพนักงานจำนวนมากอีกแล้ว
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- FamilyMart เปิดร้านใหม่ในโตเกียวที่ไม่มี ‘พนักงานรับชำระเงิน’ แต่ใช้กล้อง 40 ตัวรอบร้านทำงานแทน และมีพนักงาน 1 คนสำหรับเติมสินค้าเท่านั้น
- FamilyMart จะเริ่มทดสอบนำหุ่นยนต์ที่ควบคุมจากระยะไกลมาจัดเรียงสินค้าขึ้นชั้นวางแทนแรงงานคนที่หายากมากขึ้น
อ้างอิง:
