เชื่อว่ามีมือใหม่เริ่มต้นออกกำลังกายจำนวนไม่น้อยที่พยายามเทรนตัวเองในการออกกำลังกายประเภทต่างๆ เพื่อสุขภาพที่ดีและเพื่อเป้าหมายที่แตกต่างกันไป และมีคนจำนวนไม่น้อยที่มองหาคำแนะนำจากเทรนเนอร์ เพื่อชี้ทางในการขยับร่างกายให้ถูกวิธี ป้องกันอาการบาดเจ็บ เพื่อบรรลุเป้าหมายที่ต้องการไปให้ถึง ไม่ว่าจะเพื่อวันสำคัญ ลดน้ำหนักหลังคลอด เพิ่มน้ำหนัก บรรเทาโรค และอาการบาดเจ็บที่เป็น ไปยังเพื่อเตรียมตัวไปออกศึกใหญ่ ทั้งการวิ่งมาราธอนหรือไตรกีฬา เป็นต้น 

แต่ในเมื่อคุณไม่รู้ว่าจะวัดจากอะไร ทั้งด้วยเคล็ดลับที่มีมากมายในท้องตลาด ทั้งจากเหล่าคนหุ่นดีที่ผันตนมาเป็นอินฟลูเอนเซอร์ ไปยังเหล่าเทรนเนอร์ในยิมชื่อดังที่มีใบประกาศนียบัตรผ่านการสอนเบื้องต้นที่มาคอยชี้แนะการออกกำลัง แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าฟิตเนสเทนเนอร์ที่เราไม่รู้จักมีประสิทธิภาพดีแค่ไหน ก่อนจะเสียเงินจ่ายค่าบริการเพื่อผลตอบรับที่ดี เราไปแกะเคล็ดลับจากเทรนเนอร์ผู้มีประสบการณ์ในแวดวงฟิตเนสและการออกกำลังกายมากว่า 20 ปี เจฟ แอนดอรา (Jeff Andora) ผู้เขียนหนังสือ The Habits and Hormones Solution และ How To Sculpt a Classic Physique: Techniques and Wisdom From Legends of the Pre-Steroid Era มาฝาก

มองหาหลักฐานยืนยัน

ขอดูหลักฐานเพื่อยืนยันความสามารถว่าเทรนเนอร์เคยประสบความสำเร็จในการฝึกสอนคนที่มีเป้าหมายคล้ายๆ คุณ แนะนำให้ถามหาภาพก่อนและหลังการเทรน รวมถึงข้อความยืนยันจากคนที่เขาเคยฝึกให้ ก่อนตัดสินใจควักกระเป๋าเงิน ลองถามดูว่าคุณสามารถพูดคุยกับลูกค้าคนอื่นของเขาได้ไหม เป็นต้น

ผู้ฝึกสอนควรโฟกัสที่ตัวคุณ

ผู้ฝึกสอนควรมีความกระตือรือร้นและใส่ใจอย่าง 100% เลี่ยงจับโทรศัพท์มือถือระหว่างฝึกสอน และหาก Instagram ของเขาหรือเธอเต็มไปด้วยการอวดรูปร่างตัวเองด้วยการเซลฟีในห้องน้ำ หรือรูปเก๊กท่าออกกำลังกายด้วยมุมกล้องที่ทำให้บั้นท้ายออกมาเรียกยอดไลก์ แต่กลับไม่มีรูปที่พิสูจน์ประสิทธิภาพในการฝึกสอนของตัวเอง ก็มีความเป็นไปได้ว่าเทรนเนอร์คนนั้นอาจไม่ได้ทุ่มเทเวลาให้กับคุณตามที่คุณคาดหวังเป็นการตอบแทนก็เป็นได้

การประเมินและวางแผน

ผู้ฝึกสอนที่ดีควรรู้ว่าร่างกายของคุณอยู่จุดไหนและเริ่มวางแผนจากตรงนั้น (เพราะอย่าลืมว่าคนทุกคนไม่ได้เริ่มต้นด้วยสุขภาพที่เท่ากัน) และแผนที่ว่าควรจะสอดคล้องกับทฤษฎี ไม่ใช่การสุ่มเล่นเครื่องเล่นที่ว่างไปเรื่อย หากเป็นเช่นนั้นอาจแปลได้ว่าผู้ฝึกสอนของคุณไม่ได้เตรียมตัว หรือเขาและเธออาจไม่มีความรู้ที่เพียงพอในการวางแผนการออกกำลังกายเฉพาะให้กับคุณ

ต้องมีการบันทึกที่ชัดเจน

เทรนเนอร์ที่ดีควรติดตามเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกาย ค่าเลือด ไปยันความสามารถทางกายภาพในการออกกำลังกายบางอย่าง (อาทิ จำนวนรอบ น้ำหนัก เวลา จำนวนครั้ง เป็นต้น) เพื่อเห็นการพัฒนาของร่างกายและบรรลุเป้าหมายสูงสุด นอกจากนั้นการบันทึกและติดตามความคืบหน้าอย่างแม่นยำทุกวันยังเป็นสิ่งจำเป็นที่ชี้ให้เห็นว่าการออกกำลังกายที่ทำอยู่นั้นได้ผลหรือไม่อย่างไร วิธีการนี้ไม่ต่างกับการปฏิบัติของแพทย์ อาจารย์ นักวิทยาศาสตร์ ไปยังนักบัญชีที่คอยจดบันทึกความเคลื่อนไหวและผลลัพธ์ที่ได้นั่นเอง

ควรมีรูปร่างน่าเชื่อถือในระดับหนึ่ง

จริงอยู่ที่ว่าไม่ใช่ผู้ฝึกสอนทุกคนจะมีรูปร่างราวกับเทพเจ้ากรีก แต่อย่างน้อยก็ควรเป็นตัวอย่างดังที่เขาหรือเธอโฆษณาไว้ หรือคุณจะไว้ใจทันตแพทย์ที่มีฟันดำล่ะ

ขวนขวายหาความรู้เพิ่มเติมเสมอ

ผู้ฝึกสอน ‘มืออาชีพ’ ไม่ควรจะมีเพียงสมรรถภาพทางร่างกาย แต่จิตใจและความคิดก็สำคัญ เทรนเนอร์ที่ดีจึงควรใฝ่หาความรู้เพิ่มเติมอยู่เสมอ และควรติดตามข่าวสารและเข้าใจวิธีการทำงานของร่างกาย พร้อมทั้งเปิดรับทำความเข้าใจเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์การกีฬาอยู่เสมอเพื่อตามทันโลกที่ความรู้และข้อมูลเก่าๆ อาจถูกล้มล้างด้วยทฤษฎีใหม่ๆ ได้ตลอดเวลา

รู้ว่าอะไรที่เหมาะกับแต่ละบุคคล

ลองสังเกตว่าผู้ฝึกสอนจัดโปรแกรมการรับประอาหารที่เหมือนกันให้นักเรียนทุกคนหรือเปล่า เนื่องด้วยทุกคนต่างมีความต้องการที่แตกต่างกัน มีร่างกายและระดับความฟิต และข้อจำกัด รวมถึงมีเป้าหมายที่แตกต่างกันออกไป ดังนั้นเพื่อให้ได้ผลลัพธ์สูงสุด เราจึงจำเป็นที่จะต้องได้รับการดูแลที่แตกต่างกัน

และนี่คือข้อสังเกตในการเลือกเทรนเนอร์เบื้องต้น เราขอให้คุณมีสุขภาพที่ดีและไปให้ถึงเป้าหมายสำเร็จนะ #สู้ๆ!

อ่านเรื่อง ออกกำลัง 101: เคล็ดลับการเตรียมตัวเสียเหงื่อให้บรรลุเป้า อะไรเวิร์ก ไม่เวิร์ก เพราะอะไร ได้ที่นี่

อ่านเรื่อง เปิดเคล็ด (ไม่) ลับเพื่อสุขภาพ จากปากเทรนเนอร์คนดัง ที่ใครๆ ก็ทำได้ ได้ที่นี่

ภาพประกอบ: เทียนจรัส วงศ์พิเศษกุล

พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า