ในยุคที่ตลาดงานแข่งขันกันอย่างดุเดือด แม้แต่ผู้ที่จบการศึกษา MBA หรือปริญญาโททางด้านบริหารธุรกิจซึ่งครั้งหนึ่งเคยถูกมองว่าเป็น ‘ใบเบิกทาง’ สู่ความก้าวหน้าในอาชีพ กลับต้องเผชิญกับความยากลำบากในการหางานทำ สถานการณ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว แต่นักวิเคราะห์คาดการณ์ว่า ปัญหาเหล่านี้อาจ ‘อยู่กับเราไปอีกพักใหญ่’
Joshua (นามสมมติ) บัณฑิต MBA จาก Santa Clara University ปี 2021 เล่าว่า ตั้งแต่เดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา เขาต้องทำงานที่ Starbucks เพื่อหารายได้ประทังชีวิต ในระหว่างที่ยังคงมองหางานด้านการตลาด หลังจากตำแหน่งงานสัญญาจ้างที่ PlayStation ของเขาสิ้นสุดลงเมื่อฤดูใบไม้ร่วงปี 2023 แม้จะทำงานร่วมกับบริษัทจัดหางานแล้ว เขาก็ยังไม่สามารถ ‘หางานที่ใช่’ ในสายงานที่เขาเลือกได้
“ผมเป็นบัณฑิต MBA อายุ 30 กว่า ใช้ชีวิตแบบเดือนชนเดือน มองดูเพื่อนร่วมงานและเพื่อนร่วมชั้นเรียนคนอื่นๆ ก้าวหน้าในชีวิตการงาน” Joshua กล่าวด้วยความคับข้องใจ
อัตราการตอบรับเข้าทำงานของบัณฑิตจากสถาบันธุรกิจชั้นนำหลายแห่งลดลงอย่างต่อเนื่องในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ส่วนหนึ่งอาจเป็นผลมาจากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวโดยรวม แต่หลักฐานอื่นๆ ชี้ให้เห็นว่า บริษัทต่างๆ กำลังจ้างบัณฑิต MBA น้อยลง
ในปัจจุบัน บริษัทต่างๆ กำลังหันไปลงทุนในเทคโนโลยีที่มีต้นทุนต่ำกว่าการจ้างพนักงาน เพราะบุคลากรเหล่านี้ต้องการเงินเดือนที่สูงกว่าคนอื่นในระดับเดียวกัน แม้จะมีวุฒิการศึกษาสูงก็ตาม
Business Insider ได้สำรวจอัตราการตอบรับเข้าทำงานภายในสามเดือนหลังสำเร็จการศึกษา ของ 15 สถาบันธุรกิจชั้นนำจากการจัดอันดับของ US News and World Report ปี 2024 โดยมุ่งเน้นไปที่โครงการ MBA 9 แห่งที่มีข้อมูลย้อนหลังไปถึง 8 ปี และ Harvard ที่มีข้อมูลย้อนหลังไป 6 ปี
ผลปรากฏว่า ใน 8 จาก 10 สถาบัน อัตราการตอบรับเข้าทำงานของบัณฑิต MBA รุ่นปี 2024 ‘ต่ำที่สุด’ เมื่อเทียบกับรุ่นก่อนๆ นักเศรษฐศาสตร์ให้ความเห็นว่า ‘อัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น’ และ ‘การลงทุนในปัญญาประดิษฐ์ (AI)’ ของบริษัทต่างๆ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การจ้างงานบัณฑิต MBA ชะลอตัวลง
Gracy Sarkissian รองคณบดีศูนย์บริหารอาชีพของ Columbia University กล่าวว่า แม้ว่าอัตราการตอบรับเข้าทำงานภายในสามเดือนหลังสำเร็จการศึกษาของบัณฑิต MBA ของมหาวิทยาลัยจะลดลงในปี 2023 แต่การจ้างงานก็กลับสู่ระดับก่อนเกิดโรคระบาดได้ภายในสิ้นปี
อย่างไรก็ตาม สถาบันอื่นๆ เช่น Dartmouth, Yale, Stanford, MIT, University of Michigan, University of Pennsylvania และ University of Virginia ไม่ได้ตอบคำร้องขอความคิดเห็น ในขณะที่ Duke และ Harvard ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็น
Wall Street Journal รายงานในเดือนมกราคมว่า บริษัทที่ปรึกษาและบริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นกลุ่มธุรกิจหลักที่จ้างบัณฑิต MBA เป็นประจำ กำลังจ้างงานบุคลากรกลุ่มนี้น้อยลง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของภาวะการจ้างงานชะลอตัวโดยรวม
ตลาดแรงงานสหรัฐฯ กำลังส่งสัญญาณที่น่ากังวล ตามข้อมูลของ Bureau of Labor Statistics พบว่าอัตราการจ้างงานต่ำที่สุดนับจากปี 2013 แม้ตัวเลขคนว่างงานโดยรวมยังต่ำกว่าในอดีต แต่คนหางานกำลังเผชิญกับตลาดงานที่ยากลำบากกว่าเมื่อ 2-3 ปีก่อน
Kory Kantenga หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ประจำภูมิภาคอเมริกาของ LinkedIn กล่าวว่า ‘อัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น’ ส่งผลให้การจ้างงานในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น การเงิน เทคโนโลยี และการให้คำปรึกษา ซึ่งเป็นภาคส่วนที่ดึงดูดบัณฑิต MBA จำนวนมากชะลอตัวลง
ในทางตรงกันข้าม ภาคการดูแลสุขภาพ ภาครัฐ และธุรกิจบริการ กลับเป็นกลุ่มธุรกิจที่มีการจ้างงานโดดเด่นนับตั้งแต่ปี 2023 Allison Shrivastava นักเศรษฐศาสตร์จาก Indeed Hiring Lab กล่าวว่า บริษัทบางแห่งอาจชะลอการจ้างงานเพื่อรอดูว่าเศรษฐกิจจะสามารถ ‘ลงจอดอย่างนุ่มนวล’ ได้หรือไม่ ซึ่งหมายถึงภาวะที่เงินเฟ้อลดลง อัตราการว่างงานไม่พุ่งสูงขึ้น และหลีกเลี่ยงภาวะเศรษฐกิจถดถอยได้สำเร็จ
เธอกล่าวว่า ตำแหน่งงานว่างสำหรับบทบาทด้านการเงินและเทคโนโลยีบน Indeed ‘ลดลงอย่างมาก’ จากจุดสูงสุดในปี 2022 และต่ำกว่าระดับที่เห็นในเดือนกุมภาพันธ์ 2020
อย่างไรก็ตาม Lisa Simon หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จาก Revelio Labs กล่าวว่า บริษัทต่างๆ ที่ลงทุนอย่างมีนัยสำคัญใน AIอาจมีเงินเหลือสำหรับการจ้างงานบุคลากรน้อยลง เธอเสริมว่า “บทบาทที่เราเห็นความต้องการลดลงมากที่สุดในขณะนี้ มักจะเป็นบทบาทที่ได้รับผลตอบแทนสูงจากการใช้ AI” โดยยกตัวอย่างนักพัฒนาซอฟต์แวร์และนักวิเคราะห์ข้อมูล
ถึงกระนั้น Kantenga มองโลกในแง่ดีว่า การที่ธนาคารกลางสหรัฐฯ ‘ปรับลดอัตราดอกเบี้ย’ ในอนาคต อาจช่วยปรับปรุงสภาพตลาดแรงงานสำหรับบัณฑิต MBA ให้ดีขึ้นได้
CME FedWatch คาดการณ์ว่า มีโอกาสเกือบ 84% ที่อัตราดอกเบี้ยจะลดลงภายในสิ้นปีนี้ นอกจากนี้ Satyam Panday หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์สหรัฐฯ และแคนาดาของ S&P Global Ratings กล่าวว่า ‘การเกษียณอายุของกลุ่ม baby boomer ที่เพิ่มขึ้น’ ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า อาจสร้างช่องว่างในตลาดแรงงานที่ AI ไม่น่าจะสามารถเติมเต็มได้ ซึ่งอาจทำให้บัณฑิต MBA บางส่วนหางานได้ง่ายขึ้น
ภาพ: Frame Stock Footage / Shutterstock
อ้างอิง: