เคยไหมที่เมื่อผ่านฤดูกาลแห่งความรื่นเริงมาสักพัก เช่น ผ่านพ้นวันคริสต์มาสหรือปีใหม่มาเพียงไม่กี่วัน มันทำให้อารมณ์ของเรารู้สึกหม่นลง เมื่อความสนุกของเทศกาลวันหยุดต่างๆ จางหายไปตามกาลเวลาก็ยิ่งรู้สึกมีอาการเหงาๆ แปลกๆ อารมณ์เหล่านี้มักจะเกิดขึ้นได้เมื่อเราอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านฤดูกาล ฝรั่งจะรู้จักอาการนี้ว่าเป็น Winter Blues ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มอาการความผิดปกติทางอารมณ์ตามฤดูกาล หรือ Seasonal Affective Disorder (SAD) โดยส่วนมากจะพบบ่อยในฤดูหนาว และมักจะหายไปในช่วงฤดูร้อนหรือฤดูใบไม้ผลิ
INN News อธิบายอาการ Winter Blues ว่า ตามลักษณะอาการเศร้าเมื่อเปลี่ยนฤดูกาลส่วนใหญ่มักจะเกิดในช่วงฤดูหนาว และเป็นการเกี่ยวข้องกับปริมาณของแสงแดดที่มีผลต่อสารเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารที่ควบคุมความรู้สึกต่างๆ ของคนเรา เช่น ความสุข ความหิว การนอน เมื่อสารนี้น้อยลงเราจะมีแนวโน้มที่จะอยู่ในภาวะซึมเศร้าได้ นอกจากนี้ในเว็บไซต์ mindful.org ยังแนะนำการบรรเทาปัดเป่าความรู้สึก Winter Blues ออกไปได้ด้วยตนเอง โดยเน้นไปที่การรักษาภาวะทางอารมณ์ ฝึกการปล่อยวางอย่างมีสติ เพื่อสร้างแรงจูงใจให้ตนเองสามารถมีอารมณ์ที่มั่นคงได้ตลอดทั้งปี ผ่านวิธีที่อยากให้ทุกคนลองทำดูดังต่อไปนี้
- อยู่กับปัจจุบัน
ใช้หลักการเดียวกับการปฏิบัติธรรมเข้ามาช่วยฝึกสมาธิให้กับตัวเอง เพื่อให้รู้ว่าเราอยู่ที่ไหนและกำลังทำอะไรอยู่ รู้สึกอะไรอยู่ การได้โฟกัสกับตัวเองจะช่วยตัดความไขว้เขวใดๆ ในอารมณ์ทิ้งไป แล้วสิ่งที่เคยรู้สึกไม่ดีจะค่อยๆ หายไปเอง เราควรให้โอกาสตัวเองได้เข้าใจในสิ่งที่ต้องการ และตอบสนองความต้องการนั้นด้วยปัญญา เมื่อฝึกอยู่กับปัจจุบันบ่อยๆ จะช่วยปรับความคิดที่หลงทางให้กลับสู่ลู่ทางที่เหมาะสมได้ง่ายขึ้น
Tip: ลองฝึกสมาธิด้วยการสแกนร่างกายตัวเอง 10 นาที วิธีการคือให้หลับตาและนำทางสมาธิให้เคลื่อนไหวไปตามร่างกายบริเวณต่างๆ อย่างช้าๆ ตั้งแต่หัวจรดเท้า ฝึกสังเกตความรู้สึกผ่านร่างกาย และให้ตระหนักรู้กับปัจจุบันขณะเสมอ
- ยินดีต้อนรับสิ่งที่เกิดขึ้น
แม้ว่าการตกอยู่ในภาวะอารมณ์แบบนี้จะเป็นเรื่องที่ยากและเจ็บปวด หากเราเริ่มทำการตรวจสอบตัวเองและค้นพบอารมณ์ ความรู้สึก หรือความคิดที่สร้างความหวั่นกลัวให้ใจของเรา ปกติสัญชาตญาณคนเรามักจะบอกให้ถอยหรือหันหลังกลับ เพราะมันดูเหมือนจะปลอดภัยต่อใจตัวเองมากกว่าที่จะเลือกเผชิญหน้ากับภาวะที่เสี่ยงต่ออาการซึมเศร้าเหล่านั้น แต่ mindful.org แนะนำว่า จงลองปล่อยให้ความรู้สึกเหล่านั้นถาโถมเข้ามาเลย เราจะสามารถเรียนรู้ได้มากมายเมื่อเรามีส่วนร่วมกับภาวะอารมณ์ทั้งหลายเหล่านั้นที่เป็นอยู่ แม้ว่ามันจะยากก็ตาม แต่เชื่อเถอะว่ามันจะทำให้สามารถปล่อยวางสิ่งที่ยากๆ ได้ง่ายขึ้น
- ค้นหาความสงบให้ตัวเอง
เมื่อรู้สึกเครียด วิตกกังวล หรือรู้สึกเศร้า เราสามารถแสดงความอ่อนโยนต่อกายใจตัวเองได้ด้วยการใช้เวลาพักผ่อนอย่างล้ำลึก ให้สงบและผ่อนคลายมากที่สุด ให้การทำสมาธิช่วยนำทางเราไปสู่ความสบายใจในแบบที่เราต้องการ อาจเร่ิมจากการมองหาอะไรที่ทำได้เลยง่ายๆ เช่น เอนตัวลงนอนบนโซฟาตัวโปรด อยู่นิ่งๆ จะฝึกสังเกตลมหายใจหรือจะงีบหลับไปสักตื่นก็ได้เหมือนกัน
- รีเซ็ตตัวเอง
หลังจากที่เราผ่านมวลอารมณ์ที่หลากหลายมาแล้ว แม้ว่าจะยังอยู่ในช่วง Winter Blues ที่อากาศยังเหงาๆ แห้งๆ เย็นๆ ชวนให้ใจรู้สึกหม่นๆ อยู่ตลอดเวลา แต่ถ้าเราลองก้าวออกไปข้างนอกบ้านให้ตัวเองได้เชื่อมต่อกับโลกภายนอก ได้เชื่อมต่อกับเพื่อนฝูงและคนอื่นๆ หรือพาตัวเองไปออกกำลังกายและไปรับแสงแดดบ่อยๆ จะช่วยกระตุ้นอารมณ์ใหม่ๆ ที่สดใสเข้ามาแทนที่ได้อย่างดี ที่สำคัญคืออย่าไปเครียดจนเกินไป ให้มีความหวังในแง่บวกอยู่เสมอว่าเมื่อผ่านพ้นฤดูกาลเหงาๆ ไปได้ เราจะเป็นคนใหม่ที่กายใจสดชื่นแข็งแรงและมีพลังมากกว่าเดิมได้แน่นอน
อ้างอิง: