เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายนที่ผ่านมา อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกพุ่งทะลุขีดจำกัดเทียบกับก่อนยุคอุตสาหกรรมไป 2.07 องศาเซลเซียส ถือเป็นอุณหภูมิเฉลี่ยที่สูงที่สุดเท่าที่เคยบันทึกมา จากนั้นในวันต่อมาคือ 18 พฤศจิกายน อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกก็ลดลงมาอยู่ที่ 2.06 องศาเทียบกับก่อนยุคอุตสาหกรรม
การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ยโลกครั้งนี้ ถือเป็นอุณหภูมิที่ทำลายขีดจำกัด 2 องศาตามข้อตกลงปารีส ซึ่ง 195 รัฐจากทั่วโลกได้ลงนามกันไว้ในปี 2016 ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อลดความเปลี่ยนแปลงในทางเลวร้ายของสภาพภูมิอากาศโลก
ตามข้อมูล ERA5 ของโครงการโคเปอร์นิคัสจากศูนย์พยากรณ์อากาศระยะกลางภาคพื้นยุโรป หรือ ECMWF ที่เก็บสะสมมาตั้งแต่ปี 1940 จนถึงปัจจุบัน ยืนยันได้ชัดเจนตามกราฟที่เห็นจากภาพที่โพสต์ผ่านทาง X (Twitter) ของทางศูนย์ฯ ว่า อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกเราล่าสุด พุ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ย 50 ปี ในยุคก่อนยุคอุตสาหกรรม (ปี 1850-1900) ไปแล้วอย่างแน่นอน
การประกาศอุณหภูมิเฉลี่ยโลกที่สูงทำลายสถิติครั้งนี้ มีขึ้นก่อนการประชุมว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งสหประชาชาติ ครั้งที่ 28 หรือ COP28 ที่จะจัดขึ้นในนครดูไบของสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ระหว่างวันที่ 30 พฤศจิกายน – 12 ธันวาคมนี้ ไม่ถึง 2 สัปดาห์
ข้อมูลจากโครงการโคเปอร์นิคัสที่เห็นนี้จึงเป็นเหมือนข้อความสำคัญส่งตรงไปถึงผู้นำจำนวนกว่า 200 ประเทศที่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมประชุม COP28 อย่างไม่มีเบื้องหลังใดๆ ว่า วันเวลาที่จะลงมือปฏิบัติอย่างถูกต้องจริงจังเพื่อช่วยโลกของเราคือ “เดี๋ยวนี้” ไม่มีเวลาให้รออีกแล้ว
ส่วนคำถามที่ว่าทำไมต้องเป็น 2 องศา ทำไมต้องจริงจังกับตัวเลขนี้ คำตอบคือตัวเลข 2 องศาเป็นตัวเลขที่มีพื้นหลังเป็นผลการคำนวณทางวิทยาศาสตร์ เกี่ยวโยงกับความเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศ ที่หากรักษาเอาไว้ไม่ได้ จะส่งผลต่อระบบนิเวศทั่วโลก
และหากอุณหภูมิเฉลี่ยยังไม่หยุดเพียงจุดนี้ หากยังคงเพิ่มสูงเกิน 2 องศาขึ้นไปอีก ก็จะเกิดการละลายของน้ำแข็งขั้วโลกใต้ในอัตราเร่ง ที่จะส่งผลให้ระดับน้ำทะเลสูงขึ้น จนกระทบที่ราบชายฝั่งของประเทศและหมู่เกาะต่างๆ การเกิดสภาพอากาศสุดขั้ว พายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงและเกิดผิดที่ผิดเวลา ฝนหนักน้ำท่วม ดินถล่ม คลื่นความร้อน ความแห้งแล้ง ความผิดเพี้ยนของอุณหภูมิยังก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่อวงจรชีวิตสัตว์และพืช นำไปสู่การสูญพันธุ์ของสายพันธุ์ต่างๆ ตลอดจนเกิดการกลายพันธุ์ของจุลชีพบางชนิดจนอาจนำไปสู่โรคระบาดใหม่ๆ
แน่นอนว่าเหตุการณ์เลวร้ายเหล่านี้ไม่มีใครอยากให้เกิด เพราะจะนำมนุษย์ไปสู่การหยุดชะงักทางสังคมและเศรษฐกิจที่สำคัญ ความยากจนที่เพิ่มขึ้น การอพยพย้ายถิ่นฐาน เกิดความขัดแย้งในทุกบริบทของสังคม แต่เมื่อตัวเลขทางวิทยาศาสตร์ที่โกหกไม่ได้นี้เป็นเหมือนกระจกสะท้อนพฤติกรรมที่ผ่านมาของมนุษย์เรา การพุ่งทะลุหมุดหมาย 2 องศาครั้งนี้ จึงเป็นคำเตือนถึงมนุษย์ทุกคนตลอดจนเหล่าผู้นำประเทศที่จะเข้าร่วมประชุม COP28 ว่าโลกใบนี้กำลังเจ็บป่วย มีไข้ขึ้นสูงและต้องการยาแรงเพื่อรักษาอย่างเร่งด่วน
ภาพ: William-Bossen, Ed Ram / Getty Images
อ้างอิง:
