ซุนยัตเซ็น เป็นบุคคลแรกที่ชูธงต่อต้านศักดินานิยมอย่างชัดเจน โดยริเริ่มระบอบสาธารณรัฐและล้มเลิกระบอบจักรพรรดิเมื่อปี 1905
ซุนยัตเซ็นและมิตรสหายได้ก่อตั้งพรรคพันธมิตรปฏิวัติจีนเพื่อก่อการเคลื่อนไหวต่อต้านราชวงศ์ชิง การปฏิวัติซินไฮ่ซึ่งปะทุขึ้นที่เมืองอู่ชังเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 1911 ได้โค่นล้มการปกครองของราชวงศ์ชิงลง ทำให้ซุนยัตเซ็นประสบความสำเร็จยิ่งใหญ่ในการก่อการปฏิวัติ และวันที่ 28 ธันวาคม 1911 ซุนยัตเซ็นได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีชั่วคราวของจีน แต่ก็ยังได้การยอมรับเฉพาะในเขตภาคใต้เท่านั้น ส่วนพวกทางเหนือยังคงแตกแยก ไม่สามารถรวมชาติได้อย่างเป็นปึกแผ่น
ซุนยัตเซ็นถึงแก่อสัญกรรมด้วยโรคมะเร็งที่เมืองปักกิ่ง เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 1925 สิริอายุ 59 ปี