ความคืบหน้าล่าสุดวัคซีนโควิด-19 ทั่วโลกเดินหน้าไปถึงไหน? (กลางเดือนสิงหาคม)

โควิด-19 กำลังแพร่ระบาดเข้าสู่เดือนที่ 8 แล้ว ปัจจุบันมีวัคซีนโรคโควิด-19 กว่า 170 ตัวที่กำลังอยู่ระหว่างการพัฒนาโดยทีมนักวิจัยจากทั่วโลก โดยทั่วไปต้องมีการศึกษา วิจัย และทดลองก่อนจะได้รับอนุญาตให้นำไปใช้กับผู้ป่วย แต่สำหรับโควิด-19 นั้นเป็นกรณีฉุกเฉินที่นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกต้องเร่งขั้นตอนการทดสอบและพัฒนาเพื่อให้สามารถผลิตวัคซีนที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยได้ตามเป้าหมายภายในปี 2021

โดยวิธีการพัฒนาวัคซีนโควิด-19 มีหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาวัคซีนโดยใช้ยีนของไวรัส (Genetic Vaccines) อย่าง mRNA, ใช้ไวรัสที่ทำให้อ่อนลงแล้วไม่ทำให้เกิดโรคมาตัดต่อใส่สารพันธุกรรมของไวรัสโคโรนาลงไปเพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน (Viral Vector Vaccines), ใช้ชิ้นส่วนโปรตีนของไวรัส (Protein-Based Vaccines) รวมถึงการพัฒนาวัคซีนโดยใช้ไวรัสที่ไม่ทำงานหรือตายแล้ว (Whole-Virus Vaccines) และการพัฒนาวัคซีนต้านโควิด-19 จากวัคซีนที่พร้อมใช้สำหรับโรคระบาดอื่นๆ (Repurposed Vaccines)

รัฐบาลรัสเซียเพิ่งประกาศอนุมัติการใช้วัคซีนโควิด-19 เป็นประเทศแรกของโลกเมื่อไม่นานมานี้ แม้หลายฝ่ายยังตั้งคำถามถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีนสปุตนิกที่ทดสอบและพัฒนาโดยสถาบันวิจัย Gamaleya ซึ่งรวบรัดขั้นตอนเป็นอย่างมาก ทางด้านองค์การอนามัยโลก (WHO) ชี้มีข้อมูลของวัคซีนดังกล่าวไม่เพียงพอ พร้อมแนะให้รัสเซียทดสอบและพัฒนาวัคซีนตามแนวทางสากลเพื่อลดความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นตามมา 

ขณะที่วัคซีนต้านโควิด-19 ที่พัฒนาโดย Sinopharm และสถาบัน WIBP ในเมืองอู่ฮั่นของจีนที่เริ่มต้นทดสอบในระยะที่ 3 ที่สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์เมื่อช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา Sinopharm ก็ยังเผยอีกว่ากำลังทดสอบวัคซีนต้านโควิด-19 ในระยะเดียวกันนี้กับสถาบัน BIBP ในกรุงปักกิ่งของจีน โดยใช้กลุ่มตัวอย่างสถาบันละ 5,000 ราย ส่วนวัคซีนต้านโควิด-19 ของไทยยังคงอยู่ในระยะ Preclinical หรือระยะทดลองก่อนการทดสอบในมนุษย์

ภาพประกอบ: นิสากร ฤทธาภัย