สภาทองคำโลก (World Gold Council: WGC) เผยรายงานผลสำรวจทุนสำรองทองคำของธนาคารกลาง ประจำปี 2568 ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มที่ชัดเจนว่าธนาคารกลางทั่วโลกยังคงวางแผนที่จะเพิ่มการถือครองทองคำอย่างต่อเนื่องในอีก 12 เดือนข้างหน้า ท่ามกลางความผันผวนทางภูมิรัฐศาสตร์และเศรษฐกิจโลกที่ยังคงเป็นปัจจัยกดดันสำคัญ
รายงานฉบับล่าสุดซึ่งสำรวจจากผู้จัดการฝ่ายบริหารเงินทุนสำรองของธนาคารกลางจำนวน 73 แห่งทั่วโลก พบว่า ผู้ตอบแบบสำรวจกว่า 95% คาดการณ์ว่าธนาคารกลางจะเพิ่มการถือครองทองคำสำรองโดยรวมอย่างต่อเนื่อง ซึ่งนับเป็นสถิติที่สูงสุดนับตั้งแต่เริ่มมีการจัดทำสำรวจในปี 2562 และเพิ่มขึ้น 17% จากผลสำรวจในปี 2567
ที่น่าสนใจคือ เกือบ 43% ของธนาคารกลางที่สำรวจ มีแผนที่จะเพิ่มปริมาณทองคำในทุนสำรองของตนเองภายในปีหน้า สะท้อนให้เห็นว่าความต้องการทองคำในฐานะสินทรัพย์เชิงกลยุทธ์ยังคงแข็งแกร่ง แม้ว่าราคาทองคำจะพุ่งขึ้นทำสถิติสูงสุดเป็นประวัติการณ์ และธนาคารกลางทั่วโลกได้เข้าซื้อสุทธิติดต่อกันมานานถึง 15 ปีแล้วก็ตาม
ปัจจัยหลักที่ผลักดันการถือครองทองคำได้เปลี่ยนแปลงไป โดย 3 เหตุผลสำคัญที่สุดในมุมมองของผู้จัดการทุนสำรองในปีนี้ ได้แก่:
- ผลการดำเนินงานในช่วงวิกฤต (85%)
- บทบาทในการกระจายความเสี่ยงของพอร์ตการลงทุน (81%)
- การเป็นสินทรัพย์รักษามูลค่าในระยะยาว (80%)
เมื่อพิจารณาแยกตามกลุ่มประเทศ พบว่าธนาคารกลางในตลาดเกิดใหม่และประเทศกำลังพัฒนา (EMDE) ยังคงมีมุมมองเชิงบวกต่อทองคำอย่างมีนัยสำคัญ โดย 48% ของกลุ่มประเทศ EMDE คาดว่าจะเพิ่มปริมาณทองคำสำรอง เทียบกับ 21% ในกลุ่มประเทศเศรษฐกิจก้าวหน้า (Advanced Economy) โดยกลุ่ม EMDE ให้ความสำคัญกับปัจจัยด้าน ‘อัตราเงินเฟ้อ’ (84%) และ ‘สถานการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์’ (81%) เป็นอย่างมาก
นอกจากนี้ รายงานยังชี้ถึงแนวโน้มที่น่าจับตาอีก 2 ประการ คือ:
การนำทองคำกลับมาเก็บในประเทศ (Domestic Storage): ธนาคารกลางกว่า 59% ระบุว่ามีการเก็บทองคำในคลังภายในประเทศ เพิ่มขึ้นจาก 41% ในปี 2567
มุมมองต่อเงินดอลลาร์สหรัฐ: ผู้ตอบแบบสำรวจส่วนใหญ่ (73%) เชื่อว่าสัดส่วนการถือครองเงินดอลลาร์สหรัฐในทุนสำรองของประเทศจะลดลงในอีก 5 ปีข้างหน้า และคาดว่าสกุลเงินอื่น เช่น ยูโรและหยวน รวมถึงทองคำ จะมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นแทน
“ข้อมูลนี้ถือเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพิจารณาถึงราคาทองคำที่ทำสถิติสูงสุดใหม่หลายครั้งในปี 2568 สะท้อนให้เห็นถึงสภาพแวดล้อมด้านเศรษฐกิจโลกและภูมิรัฐศาสตร์ในปัจจุบัน ทองคำยังคงเป็นสินทรัพย์เชิงกลยุทธ์ในขณะที่โลกเผชิญกับความไม่แน่นอนและความปั่นป่วน โดยธนาคารกลางต่างเผยถึงความกังวลเกี่ยวกับอัตราดอกเบี้ย เงินเฟ้อ และความไม่มั่นคง ซึ่งล้วนเป็นเหตุผลที่ทำให้หันมาใช้ทองคำเพื่อกระจายความเสี่ยง” เซาไก ฟาน หัวหน้าภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก (ไม่รวมจีน) และหัวหน้าฝ่ายธนาคารกลางระดับโลก ของสภาทองคำโลก กล่าว