ศ.ดร.สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ อธิการสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) และนายกสภาวิศวกร กล่าวว่า จากเหตุการณ์ ‘คามาลา แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา’ เยือนอาเซียนอย่างเป็นทางการ ลงเครื่องพบผู้นำสิงคโปร์ 3 วัน เพื่อกระชับความร่วมมือสนับสนุนสิงคโปร์เป็นศูนย์นวัตกรรมทางการแพทย์และสาธารณสุขระดับโลก ก่อนบิน (ข้ามประเทศไทย) ไปคุยกับผู้นำเวียดนามอีก 2 วัน แล้วบินกลับกรุงวอชิงตัน โดยที่ไม่มาประเทศไทย
ถือว่าครั้งนี้ ‘สิงคโปร์’ ได้ประโยชน์ไปเต็มๆ เพราะได้ทั้งความเชื่อมั่นในการเมืองระหว่างประเทศ ว่าคือ ‘ศูนย์กลาง หรือผู้นำชาติอาเซียน’ ที่ได้ทั้งกำลังการลงทุนและได้ทั้งกำลังมันสมอง เพื่อยกระดับเศรษฐกิจของชาติ เพราะสิงคโปร์กับสหรัฐฯ ผูกพันกันต่อเนื่องและยาวนาน
แต่ ‘เวียดนาม’ ประเทศสังคมนิยม ที่ในอดีตเกิดความขัดแย้งทางการทหารจนเกิดสงครามกับสหรัฐฯ แต่ในวันนี้เป็นพันธมิตรใกล้ชิดกับสหรัฐฯ และกำลังก้าวขึ้นเป็น ‘จีน 2’ ในเอเชีย ซึ่งหากวิเคราะห์ถึงปัจจัยสนับสนุนที่ทำให้เวียดนามก้าวกระโดดข้ามประเทศไทย มี 3 เรื่องดังนี้
เรื่องแรก เวียดนามมีปริมาณกำลังคนประชากรมากกว่าไทย มีคน 100 ล้าน และไม่ใช่แค่คนระดับใช้แรงงาน แต่ยังมีคนระดับชั้นมันสมองเพิ่มมากขึ้นจากการพัฒนาการศึกษาเชิงคุณภาพอย่างต่อเนื่องและจริงจัง ซึ่งพิสูจน์ได้จากเด็กเวียดนามที่ได้รับทุน (ของไทย) เพื่อมาศึกษาต่อในระดับปริญญาโทและเอกที่คณะวิศวกรรมศาสตร์ สจล. ผลลัพธ์คือ ทุกคนทั้งเก่งคณิตศาสตร์ (มากกว่าเด็กไทย) ภาษาอังกฤษก็เข้มแข็งกว่า และยังขยันสุดๆ น่ากลัวมาก แต่อาจารย์ไทยชอบมาก เพราะทำงานวิจัยได้ยอด รับผิดชอบสูง น่าประทับใจ
อย่างไรก็ตาม ตามข้อมูลข้างต้นเป็นเพียงเด็กเวียดนามระดับกลาง เพราะระดับตัวท็อปจะเดินทางไปศึกษาต่อที่สหรัฐฯ โดยในวันนี้มีมากกว่า 24,000 คน ที่เน้นศึกษาด้านวิศวกรรมศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีขั้นสูง ขณะที่มีเด็กไทยเรียนอยู่ในสหรัฐฯ เพียง 6,000 คน น้อยกว่าเวียดนาม 4 เท่า ซึ่งสะท้อนได้ว่าเวียดนามกำลังมี ‘คนระดับมันสมอง’ โดยเฉพาะทางด้านวิทยาศาสตร์ ที่เป็นรากฐานของการยกระดับประเทศมากกว่าไทย (หลายเท่า)
เรื่องที่ 2 เวียดนามมีเงิน มีงบประมาณ เพราะเศรษฐกิจเวียดนามปีที่ผ่านมาเติบโตที่สุดของโลก ขณะที่ประเทศอื่นรวมทั้งไทยติดลบ และแค่ครึ่งปีนี้โตไปมากกว่า 5% แล้ว และจะร้อนแรงยิ่งขึ้น เพราะเกิดการลงทุนจากต่างประเทศมหาศาล (มากกว่าลงทุนในไทยไปนานหลายปีแล้ว) เพื่อเป็นศูนย์กลางการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ระดับโลก มีบริษัทเกาหลีมาลงทุน 4,000 กว่าบริษัท ขณะที่มาไทย 400 บริษัท และมีบริษัทชั้นนำของโลกทุกแขนงกำลังมุ่งสู่เวียดนาม ทำให้เกิดการส่งออกสินค้ามูลค่าเพิ่มมหาศาล ซึ่งตอนนี้เวียดนามส่งออกมากกว่าไทยไปแล้ว และกำลังจะทิ้งห่างไปเรื่อยๆ หากเราไม่คิดสู้
เรื่องสุดท้าย เวียดนามมีเป็นชาตินิยมสูง ถือเป็นจุดแข็งของเวียดนาม เด็กเวียดนามทุกคนเรียนรู้ ‘ประวัติศาสตร์ชาติ’ รู้จัก ‘การต่อสู้ของลุงโฮ’ ท่านโฮจิมินห์ รู้เรื่องราวการต่อสู้ด้วยความทรหด อดทน ไม่ยอมแพ้ ให้ทั้งชีวิตเพื่อสร้างชาติ ทั้งคนเวียดนามปลูกฝังค่านิยมการรักการอ่าน การขยันเรียนแบบสุดๆ โรงเรียนเวียดนามมีคุณภาพไม่แพ้ใครในโลก คะแนนมาตรฐาน PISA Score เด็กเวียดนามทำได้คะแนนสูงสุดในอาเซียน เกือบเท่าเด็กสิงคโปร์
อย่างไรก็ตาม คนอเมริกันเชื้อสายเวียดนามในสหรัฐฯ ก็เรียนเก่งและประสบความสำเร็จสูงมาก แม้แต่ พญ.ดร.พริสซิลลา ชาน ภรรยาของ มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ผู้ก่อตั้ง Facebook ก็เป็นคนเชื้อสายเวียดนาม และคนเหล่านี้ยังสนับสนุนประเทศเวียดนามทุกรูปแบบอย่างเต็มที่อีกด้วย
สำหรับ ศ.ดร.สุชัชวีร์ นั้นเคยมีประสบการณ์ทำงานให้กับธนาคารโลก (World Bank) โครงการเศรษฐกิจของเอเชีย และเคยทำงานเป็นผู้เชี่ยวชาญสาขาเศรษฐกิจโลกาภิวัฒน์ Globalization Economy แห่งสถาบัน MIT Industrial Performance Center สหรัฐฯ
