ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ จะเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอด 3 ฝ่ายครั้งแรกกับผู้นำของฟิลิปปินส์และญี่ปุ่นในเดือนหน้า ในขณะที่สหรัฐฯ เดินหน้าเสริมสร้างความร่วมมือกับชาติพันธมิตรอย่างต่อเนื่อง หวังผนึกกำลังต่อต้านจีนที่รุกแผ่ขยายอิทธิพลในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก
การประชุมระหว่างไบเดนกับประธานาธิบดีเฟอร์ดินานด์ มาร์กอส จูเนียร์ของฟิลิปปินส์ และนายกรัฐมนตรีฟูมิโอะ คิชิดะของญี่ปุ่น จะมีขึ้นที่ทำเนียบขาวในวันที่ 11 เมษายนนี้ ซึ่งจะเป็นการประชุมครั้งล่าสุดของสหรัฐฯ กับพันธมิตรในเอเชีย-แปซิฟิก
แครีน ฌอง-ปิแอร์ โฆษกทำเนียบขาว กล่าวเมื่อวันจันทร์ (18 มีนาคม) ตามเวลาท้องถิ่นว่า ผู้นำทั้ง 3 จะผลักดันความร่วมมือไตรภาคีซึ่งพัฒนาขึ้นจากความสัมพันธ์ฉันมิตรที่มีมาอย่างยาวนานตั้งแต่อดีต ตลอดจนผลักดันวิสัยทัศน์ร่วมกันในการสร้างอินโด-แปซิฟิกที่เสรีและเปิดกว้าง
โฆษกทำเนียบขาวเผยด้วยว่า ภายหลังเสร็จสิ้นการประชุม 3 ฝ่าย ไบเดนจะจัดการประชุมทวิภาคีกับมาร์กอส เพื่อตอกย้ำความเป็นพันธมิตรที่แข็งแกร่งกับฟิลิปปินส์
ด้านคิชิดะจะเยือนทำเนียบขาวก่อนหน้านั้น 1 วัน โดยโยชิมาสะ ฮายาชิ หัวหน้าโฆษกรัฐบาลญี่ปุ่น กล่าวว่า ญี่ปุ่นเชื่อว่าการประชุม 3 ฝ่ายกับสหรัฐฯ และฟิลิปปินส์ จะส่งเสริมการสร้าง “ระเบียบระหว่างประเทศที่เสรีและเปิดกว้างตามหลักนิติธรรม”
การประกาศจัดการประชุมสุดยอด 3 ฝ่ายมีขึ้นในขณะที่แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ อยู่ระหว่างเดินทางเยือนกรุงมะนิลาเพื่อยืนยันพันธสัญญาที่ไม่เปลี่ยนแปลงของสหรัฐฯ ต่อฟิลิปปินส์
นอกจากนี้ การประชุมยังมีขึ้นท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างฟิลิปปินส์กับจีนในทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นพื้นที่พิพาทที่แต่ละประเทศอ้างกรรมสิทธิ์ ขณะที่เมื่อเร็วๆ นี้ ปักกิ่งกล่าวหาวอชิงตันว่าใช้ฟิลิปปินส์เป็น ‘หมาก’ ในข้อพิพาทเรื่องทะเลจีนใต้
ผนึกกำลัง 3 ประสาน ต่อกรจีน
ทั้งนี้ สหรัฐฯ กำลังเพิ่มความพยายามในการปรับปรุงความสัมพันธ์กับพันธมิตรในภูมิภาค เช่น โตเกียว และมะนิลา โดยมีเป้าหมายเพื่อถ่วงดุลจีนที่รุกรานมากขึ้น อีกทั้งไบเดนยังหันมาใช้รูปแบบการประชุมสุดยอด 3 ฝ่ายมากขึ้นเพื่อผนึกกำลังกับชาติพันธมิตรของสหรัฐฯ
ในเดือนสิงหาคม ไบเดนจัดประชุมร่วมกับนายกรัฐมนตรีคิชิดะของญี่ปุ่น และประธานาธิบดียุนซอกยอลของเกาหลีใต้ ณ แคมป์เดวิด ซึ่งเป็นสถานที่พักตากอากาศของผู้นำสหรัฐฯ ในรัฐแมริแลนด์ ซึ่งนอกจากจะเป็นการยกระดับความสัมพันธ์ของสหรัฐฯ กับพันธมิตรทั้ง 2 แล้ว การประชุมไตรภาคีดังกล่าวยังเป็นความพยายามของสหรัฐฯ ที่จะทำให้ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้หันหน้าเข้าหากันมากขึ้นหลังจากความสัมพันธ์ของทั้ง 2 ประเทศประสบกับภาวะตึงเครียดมานาน
ก่อนหน้านี้ ไบเดนเคยจัดการประชุมสุดยอดครั้งประวัติศาสตร์กับประธานาธิบดีสีจิ้นผิงของจีน ในรัฐแคลิฟอร์เนียเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว เพื่อป้องกันความขัดแย้งระหว่าง 2 ชาติมหาอำนาจขยายวงกว้าง แต่ดูเหมือนการพบกันในครั้งนั้นจะช่วยกระชับความสัมพันธ์สหรัฐฯ-จีนได้ไม่มากเท่าไรนัก
ญี่ปุ่น-ฟิลิปปินส์ จากศัตรูสู่มิตร
ด้านญี่ปุ่นและฟิลิปปินส์แถลงระหว่างการเยือนกรุงมะนิลาของคิชิดะเมื่อเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมาว่า ทั้ง 2 ประเทศจะเริ่มเจรจาข้อตกลงการป้องกันประเทศ ซึ่งจะเปิดทางให้ต่างฝ่ายสามารถส่งทหารไปในดินแดนของกันและกันได้
ญี่ปุ่นรุกรานและยึดครองฟิลิปปินส์ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่หลังจากสิ้นสุดสงครามทั้ง 2 ประเทศมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันมากขึ้นเนื่องจากการค้าและการลงทุน นอกจากนี้ ปัจจุบันญี่ปุ่นและฟิลิปปินส์ยังร่วมมือกันเพื่อตอบโต้ท่าทีที่รุกรานของจีนในภูมิภาคอีกด้วย
“ด้วยพันธมิตรญี่ปุ่น-สหรัฐฯ เป็นแกนหลัก เราเชื่อว่าการกระชับความร่วมมือกับประเทศที่มีแนวคิดเดียวกัน เช่น ฟิลิปปินส์ ในหลากหลายด้าน จะมีความสำคัญต่อการรักษาสันติภาพและความเจริญรุ่งเรืองของภูมิภาคนี้” หัวหน้าโฆษกรัฐบาลญี่ปุ่นกล่าวกับผู้สื่อข่าวในโอกาสประกาศการจัดประชุม 3 ฝ่าย
ภาพ: Jabin Botsford / The Washington Post via Getty Images
อ้างอิง:
