โบราณคดี

ภูเขาลูกหนึ่งในเขตบ้านซำขาม ตำบลดงลาน อำเภอสีชมพู จังหวัดขอนแก่น กำลังจะถูกระเบิดเพื่อทำเหมืองหิน ชาวบ้านในพื้นที่เป็นกังวล เนื่องจากภูเขาลูกดังกล่าวและข้างเคียงเต็มไปด้วยแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะบางแห่งพบภาพเขียนสีที่แสดงฉากพิธีกรรมขอฝนแห่งเดียวในไทย    จากการสำรวจเบื้องต้นโดยกลุ่มรักษ์ดงลาน&พันธมิตร และกรมศิล...

ในเวลานี้คงไม่มีใครไม่รู้จักเมืองโบราณศรีเทพที่จังหวัดเพชรบูรณ์ มีเหตุผลหลายประการที่ศรีเทพสมควรได้เป็นมรดกโลก ซึ่งคณะกรรมการที่ร่างข้อเสนอไปนั้นได้ให้เห็นผล 3 ประการหลัก และเป็นที่ยอมรับจากยูเนสโก แต่ในที่นี้ผมขอเสนอความเห็นของผมเพิ่มเติมเข้าไป เพื่อชี้ให้เห็นความสำคัญที่น่าสนใจ ดังนี้   ข้อที่ 1 เมืองศรีเทพมีการเลือกตั้งถิ่นฐานอย่างชาญ...

พื้นที่แห่งใดที่ได้เป็นมรดกโลกมักส่งผลให้เศรษฐกิจในพื้นที่นั้นๆ ดีขึ้นอย่างชัดเจน เพราะทำให้คนรู้จักกันทั่วโลก ข้อสรุปนี้มาจากงานวิจัยหลายชิ้น เชื่อว่าเมืองโบราณศรีเทพ มรดกโลกแห่งใหม่ของประเทศไทยคงจะมีส่วนกระตุ้นให้เกิดการท่องเที่ยวมากขึ้น    ในขณะเดียวกัน ประวัติศาสตร์โบราณคดีสมัยทวารวดี-ก่อนทวารวดี รวมถึงเขมร จะมีผู้คนค้นคว้าศึกษา...

ทุกครั้งที่สังคมไทยเผชิญกับวิกฤตทางสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ มักจะปรากฏการบูชาภูตผีปีศาจหรือเทพเจ้าที่ทรงอิทธิฤทธิ์แทบจะทุกครั้ง    ‘ครูกายแก้ว’ เป็นใครมาจากไหนไม่มีใครทราบ    ตามประวัติเชิงตำนานเล่ากันว่า มีพระธุดงค์จากลำปางไปนั่งสมาธิที่ปราสาทนครวัด นครธม กัมพูชา และได้ครูกายแก้วมา ซึ่งเชื่อว่าเป็นครูของศาสตร์และศ...

ไม่ใช่มีเพียงสงครามที่เป็นปัจจัยทำให้อาณาจักรใดอาณาจักรหนึ่งล่มสลาย แต่ภัยธรรมชาติก็เป็นปัญหาหนึ่งที่สำคัญยิ่ง ในช่วง 2-3 ปีมานี้กระแสของการศึกษาโบราณคดีเริ่มให้ความสำคัญกับประเด็นปัญหาร่วมสมัยกันมากขึ้น โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) เนื่องจากความร้อนของโลกที่เพิ่มสูงขึ้น ทำให้แหล่งมรดกทางวัฒนธรรมต่างๆ อยู่ในภาวะเสี่ยง ไม่ว่า...

วานนี้ (30 กรกฎาคม) คณะนักโบราณคดีอิตาลี-โปแลนด์ค้นพบซากสิ่งปลูกสร้างอิฐโคลนที่เชื่อกันว่าเป็นหนึ่งในวิหารสุริยเทพ (Sun Temples) ที่สาบสูญ ซึ่งมีอายุย้อนไปถึงสมัยราชวงศ์ที่ 5 ของอียิปต์โบราณ (2,465-2,323 ปีก่อนคริสต์ศักราช)   โดยกระทรวงการท่องเที่ยวและโบราณวัตถุอียิปต์แถลงว่า สิ่งปลูกสร้างดังกล่าวถูกพบอยู่ใต้วิหารสุริยเทพของฟาโรห์นูเซอร์...

วานนี้ (23 กรกฎาคม) สถาบันวัตถุทางวัฒนธรรมและโบราณคดีของมณฑลเหอเป่ยทางตอนเหนือของจีน เปิดเผยการขุดพบหลุมศพโบราณมากถึง 463 หลุม ระหว่างภารกิจขุดค้นทางโบราณคดีอย่างครอบคลุมในเหอเป่ย ซึ่งเริ่มขึ้นเมื่อเดือนมกราคมปี 2021   สถาบันฯ ระบุว่าการขุดค้นรอบใหม่นี้เริ่มต้นขึ้นเมื่อเดือนมกราคม 2021 ที่สุสานโฮ่วไป่เจียเป่ย (Houbaijiabei Cemetery) ในเม...

วานนี้ (23 กรกฎาคม) สำนักการคุ้มครองและการจัดการวัตถุทางวัฒนธรรมเมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย์ทางตอนเหนือของจีน ค้นพบราชโองการโบราณจากยุคราชวงศ์หมิง (ปี 1368-1644)   ราชโองการดังกล่าวกว้าง 0.3 เมตร ยาวรวม 1.85 เมตร และมีตัวอักษรจารึกอยู่ 455 ตัว   หวังเหว่ย ผู้อำนวยการสำนักฯ กล่าวว่า ราชโองการดังกล่าวถูกเขียนอย่างสวยงาม มีคุณค่าทางศ...

วานนี้ (11 มิถุนายน) จีนเตรียมจัดตั้ง ‘ธนาคารพันธุกรรม’ ของเซรามิกโบราณในมณฑลเจียงซีทางตะวันออกของประเทศ ซึ่งอ้างอิงข้อมูลจากเศษเซรามิกที่เก็บสะสมมานานราว 40 ปี จำนวนเกือบ 20 ล้านชิ้น   เวิงเยี่ยนจวิน ประธานสถาบันเตาเผาหลวงจิ่งเต๋อเจิ้น ณ เมืองจิ่งเต๋อเจิ้น ซึ่งมีชื่อเสียงระดับโลกด้วยฐานะ ‘เมืองหลวงเครื่องเคลือบ’ ระบุว่า เศษเซรามิกโบราณเ...

‘มาชูปิกชู’ (Machu Picchu) เป็นหนึ่งในแหล่งโบราณคดีที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดในโลก และยังคงเป็นที่ทำงานของนักวิจัยตั้งแต่ร้อยปีก่อนจวบจนปัจจุบัน หลักฐานการศึกษาครั้งใหม่พบว่า แท้จริงแล้ว มาชูปิกชู อาจไม่ได้ชื่อ มาชูปิกชู และมนุษย์อาจเรียกชื่อผิดมานานกว่าร้อยปี   การศึกษานี้ตีพิมพ์ในาวารสารวิชาการ Ñawpa Pacha: Journal of Andean Archaeolo...