พญ.กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ หัวหน้าสาขาวิชาโรคติดเชื้อ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ผู้เชี่ยวชาญด้านวัคซีนโควิด-19 และเป็นผู้ติดตามศึกษาอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีนโควิด-19 ทั้งหมดของไทย อธิบายถึงผลข้างเคียงหลังได้รับวัคซีนโควิด-19 โดยเฉพาะวัคซีน Sinovac และ AstraZeneca ซึ่งเป็นวัคซีนหลักที่ใช้ในประเทศไทย
โดยผลข้างเคียงที่วิเคราะห์จากข้อมูลในประเทศไทยเมื่อได้รับวัคซีน โดย Sinovac มีผลข้างเคียงแบบอ่อน เช่น อาการไข้ เพลีย ปวดหัว คลื่นไส้ 35% หรือ 1 ใน 3 แต่กลุ่มคนฉีดวัคซีนยาหลอกมีอาการเดียวกันกว่า 20% อย่างไรก็ตามอาการนี้ปลอดภัย และพบได้ไม่เกิน 3 วัน
Sinovac ซึ่งฉีดไปแล้วกว่าล้านคนในไทย พบว่าเจออาการขาอ่อนแรงชั่วคราว 0.008% (82 ต่อล้านคน) ส่วนอาการที่แพ้รุนแรง (ไทย) คือ 0.0012% (12 ต่อล้านคน)
ขณะที่ AstraZeneca มีอาการ ไข้ เพลีย ปวดหัว คลื่นไส้ 80% อาการแพ้รุนแรง (ไทย) 0.0016% (16 ต่อล้านคน) ภาวะลิ่มเลือด (ในต่างประเทศ) 4 ต่อล้านคน
ส่วนของ Pfizer, Moderna และ Johnson & Johnson พบอาการไข้ เพลีย 50-80% เช่นกัน ขณะที่อาการแพ้รุนแรงใน Pfizer ที่พบในสหรัฐอเมริกาอัตราส่วน 1 ต่อแสนคน
ข้อสังเกตในประเทศไทยคือผลข้างเคียงที่เป็นไข้ เพลีย ปวดหัว เมื่อได้รับวัคซีนส่วนใหญ่เกิดในกลุ่มคนอายุน้อยมากกว่ากลุ่มคนสูงอายุ แต่ถ้าเทียบกันหากไม่ฉีดวัคซีนแล้วติดโควิด-19 จะมีอาการข้างเคียงที่คาดเดาไม่ได้เกิดขึ้นตามมามหาศาล
อย่างไรก็ตาม การเลือกยี่ห้อวัคซีนได้เป็นสิ่งที่ดี เพราะจะทำให้คลายความกังวลและลดอาการค้างเขียงได้ แต่ต้องย้ำว่าประสิทธิภาพของวัคซีนในการป้องกันอาการหนัก และเสียชีวิตสูงระดับ 100% เท่ากันหมดทุกยี่ห้อ ดังนั้นเราไม่จำเป็นต้องรอวัคซีนในฝันของเรา การฉีดก่อนคุ้มกันก่อน คุ้มค่ากว่ารอฉีดวัคซีนตัวอื่น ซึ่งจริงๆ แล้วผลออกมาอาจไม่ได้ต่างกันมาก
ภาพประกอบ: นิสากร ฤทธาภัย
