“ไม่มีเอกภาพในการทำงาน” ผศ.ดร.ทวิดา กมลเวชช คณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สรุปถึงการทำงานของภาครัฐในการจัดการวิกฤตโควิด-19 แบบกระชับในขณะให้สัมภาษณ์ผ่านไลฟ์ THE STANDARD NOW เมื่อวันที่ 14 มิถุนายน และวิเคราะห์ปัญหาของการสื่อสารเรื่องวัคซีนด้วยระบบ ‘ซิงเกิลคอมมานด์’ ของ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา
ประเด็นปัญหาการเลื่อนฉีดวัคซีนในปัจจุบัน ทั้งกระทรวงสาธารณสุขและกรุงเทพมหานครต่างออกมาปัดความรับผิดชอบ ยังคงทิ้งคำถามถึงการบริหารจัดการของภาครัฐ โดยเฉพาะทักษะในการสื่อสารเพื่อให้ประชาชนเกิดความมั่นใจท่ามกลางภาวะที่มีข้อมูลมาจากหลายทิศทาง แต่ไม่มีแหล่งใดจะสามารถยืนยันข้อเท็จจริงได้อย่างชัดเจนว่าในปัจจุบัน ยอดของวัคซีนที่แท้จริงในมือคนไทยตอนนี้มีอยู่เท่าไร กำลังรอรับมาอีกเท่าไร และกระจายออกไปอย่างไร
ผศ.ดร.ทวิดา มองว่าข้อมูลชุดนี้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดต่อประชาชน มากเสียกว่าการแจ้งยอดผู้ติดเชื้อรายใหม่และผู้เสียชีวิตของศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 (ศบค.)
ความไม่รู้จะทำให้คนตระหนกมากกว่าการรู้แล้วพยายามจัดการตนเอง
ผศ.ดร.ทวิดา ระบุว่า การเปิดเผยข้อมูลจึงจะเป็นทางเลือกเดียวของรัฐบาลที่จะดึงความศรัทธาและความเชื่อมั่นของประชาชนกลับมาได้ นอกจากจะเป็นการเยียวยาจิตใจของประชาชนที่กำลังระส่ำระสายในสภาวะวิกฤต การเปิดข้อมูลการบริหารจัดการวัคซีนยังทำให้การวางแผนเปิดประเทศของบางพื้นที่สะดวกมากขึ้น ประชาชนจะสามารถคาดเดาอนาคตข้างหน้าที่จะต้องเดินหน้าต่อเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจ และย้ำว่ารัฐบาลจะออกมาแต่นโยบายที่เป็นมาตรการอุดหนุนเงินไม่ได้ เพราะการฟื้นฟูที่ดีที่สุดหลังวิกฤตนั้นไม่สามารถทำได้เพียงแค่การแจกเงินผ่านโครงการเราชนะ และโครงการสงเคราะห์อื่นๆ ที่มัวแต่จะทำให้ประชาชนสูญเสียความศรัทธาจากวิธีการลงทะเบียนที่ยุ่งยาก
ผู้นำรัฐไทย โดยเฉพาะในเจเนอเรชันหนึ่งนั้น อาจจะยังไม่เข้าใจว่าคำขอโทษไม่ใช่การเสียหน้า
ผศ.ดร.ทวิดา ยังระบุอีกว่า หนึ่งอย่างที่สำคัญในการเป็นผู้นำ คือต้องมีความรอบคอบ ฟังให้รอบด้าน ใช้ข้อมูลที่มีอยู่ให้เร็วที่สุด โดยพยายามทำให้เกิดข้อผิดพลาดน้อยที่สุด แต่ถ้าหากมีข้อผิดพลาดก็ต้องรีบคว้าเอาไว้ให้เร็ว ชี้แจงให้ชัด ออกแนวทางแก้ไข แล้วลงมือทำเลยทันที เพราะการเรียกความศรัทธาเชื่อมั่นไม่ได้เรียกด้วยการสื่อสาร แต่เรียกด้วยการกระทำ ส่วนการขอโทษนั้นเป็นการรับผิดชอบต่อภาวะจิตใจของคนที่คาดหวัง และต้องขอโทษด้วยความรู้สึกที่เราขอโทษจริงๆ
ซิงเกิลคอมมานด์ คณะกรรมการบริหารจัดการวัคซีนแบบเบ็ดเสร็จ
สำหรับระบบ ‘ซิงเกิลคอมมานด์’ (Single Command) ที่นายกรัฐมนตรีจัดตั้ง ‘คณะกรรมการบริหารจัดการวัคซีนแบบเบ็ดเสร็จ’ โดยมีตนเป็นผู้นั่งหัวโต๊ะบัญชาการ สั่งการสูงสุดและยังออกปากให้ประชาชนไม่ต้องฟังข้อมูลจากแหล่งอื่น แต่ฟังจาก ศบค. เพียงอย่างเดียว
ผศ.ดร.ทวิดา มองว่ารูปแบบการจัดการในปัจจุบันยังห่างจากการเป็นระบบซิงเกิลคอมมานด์อยู่มาก เนื่องจากระบบนี้คือการที่คำสั่งจะถูกถ่ายทอดจากผู้สั่งการและกระจายต่อไปยังส่วนอื่นๆ ที่รับหน้าที่ออกคำสั่งต่อ โดยคนสั่งมีกี่คนก็ได้ แต่จะมีเพียงคำสั่งเดียว
แต่ละหน่วยหน้างานมีการตัดสินใจต่อการปฏิบัติงานของตนเอง โดยยึดหลักมาตรฐานการปฏิบัติและข้อมูลชุดเดียวกัน ทว่าการปฏิบัติงานในปัจจุบันที่ชุดข้อมูลและคำสั่งอยู่ในความสับสนมึนงง ขาดความเป็นเอกภาพของการบริหารจัดการ จึงยากนักที่จะดำเนินต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ผศ.ดร.ทวิดา ยังย้ำอีกว่า การสื่อสารในสภาวะวิกฤตจะต้องเป็นการ ‘สื่อสารเพื่อวางแผนอนาคต’ มีจุดประสงค์ให้ประชาชนเกิดการปฏิบัติตาม ไม่ใช่แค่เพื่อให้รู้ว่าในปัจจุบันกำลังเกิดอะไรขึ้น แต่ต้องทำให้รู้ว่าในอนาคตประชาชนทั้งประเทศจะต้องปฏิบัติตัวอย่างไร
คลิกดูรายการ:
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์
