บอร์ดยุคโควิด-19 เปลี่ยนไปอย่างไร ทำงานร่วมกับซีอีโอแบบไหน

ช่วงเวลานี้คือจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในการทำงานของบอร์ดหรือกรรมการบริษัท

บอร์ดจะต้องปรับเปลี่ยนตัวเองมากแค่ไหน ทำงานเชิงรุกมากขึ้นใช่หรือไม่ จะต้องทำงานร่วมกับซีอีโอหรือทีม Management อย่างไรเพื่อรับมือกับวิกฤตโควิด-19 และ New Normal อีกมากมายที่จะตามมาหลังจากนี้

เคน นครินทร์ คุยกับ บอย-กุลเวช เจนวัฒนวิทย์ กรรมการผู้อำนวยการ สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD)

บทบาทและหน้าที่ของบอร์ดที่ดีคืออะไร และเปลี่ยนแปลงไปจากเมื่อก่อนอย่างไร

บอร์ดทุกวันนี้ยังทำหน้าที่เหมือนเดิม หลักการคือเป็นสติ เพียงแต่สติทุกวันนี้ต้องไวกว่าเมื่อก่อน เพราะโจทย์มันเปลี่ยนไป ผมขอระบุพฤติกรรมของบอร์ดที่ดี 3 ข้อ

1. Care like a parent
ถ้าเราเป็นผู้ปกครอง เราจะต้องรู้ให้ได้ว่าวันนี้ลูกทำอะไร ดังนั้นทุกวันนี้บอร์ดไม่สามารถที่จะบอกว่าผมไม่รู้ว่าผมไม่รู้ เพราะการถูกดิสรัปชันมันเรียกว่าสุดวิสัย เราต้องดิ้นรนที่จะรู้ให้ได้

2. Curious like a child
บอร์ดสมัยนี้ต้องเรียนรู้ตลอดเวลา ทุกวันนี้โลกเป็นเรื่องการคิดใหม่ทำใหม่ ต้อง Unlearn และ Relearn ใหม่ บอร์ดทุกวันนี้ต้องหนักแน่นในหลักการ แต่พลิ้วไหวในบริบท ซึ่งไม่ง่ายกับคนที่เคยประสบความสำเร็จ

3. Courage like a startup
การเป็นบอร์ดอาจจะทำให้คิดว่าเราต้องไม่พลาด แต่บอร์ดยุคนี้ต้องมีความกล้าที่จะพลาดและเรียนรู้จากมัน กล้าที่จะคิดอะไรที่นอกกรอบ มันก็จะทำให้เกิดนวัตกรรมขึ้นมา ความกล้าเป็นสิ่งที่สำคัญ

ในแง่ของรายละเอียดอื่นๆ บทบาทของบอร์ดในปัจจุบันแตกต่างจากในอดีตอย่างไรบ้าง

จะเห็นว่าบอร์ดทุกวันนี้ทำงานเยอะจนต้องมี Sub Committee หลายคนมาช่วย แน่ๆ ที่ต้องมีตามกฎหมายคือ Audit Committee แต่ในยุคนี้มีมากกว่านั้น มี Nomination หรือบอร์ดสรรหาคัดเลือก บอร์ดด้านความเสี่ยง และบางที่มีบอร์ดความยั่งยืน มันแล้วแต่โจทย์ของธุรกิจนั้นๆ ว่าเสาความยั่งยืนของเขามันขึ้นอยู่กับอะไร บอร์ดก็จะให้ความสำคัญกับสิ่งนั้น

ในช่วงที่โควิด-19 เข้ามา บอร์ดมีการเปลี่ยนแปลงเยอะไหม

พี่ว่าเยอะนะ เพราะบอร์ดทำงานเชิงรุกมากขึ้น จะมีบอร์ดบางส่วนที่คุยกับ Management ว่าพฤติกรรมของผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงไปตอนนี้ ธุรกิจของเรายังสดและชัดในสายตาของผู้ซื้ออยู่หรือเปล่า เพราะบอร์ดมี 3 โหมดด้วยกันคือ บอร์ดโหมด Leading สองคือบอร์ดโหมด Partner & Management และสามคือบอร์ดโหมด Monitor สิ่งที่บอร์ดต้อง Lead คือเสาของความยั่งยืน พี่เชื่อว่าหลังโควิด-19 ไป คำว่าเราคือใครจะมีการถามกันเยอะมาก และคำตอบจะต้องเปลี่ยน เพราะไม่อย่างนั้นอยู่ไม่ได้

บอร์ดมี 3 โหมดด้วยกันคือบอร์ดโหมด Leading สองคือบอร์ดโหมด Partner & Management และสามคือบอร์ดโหมด Monitor

บอร์ดกับ Management ต้องทำงานร่วมกันอย่างไร

ในทั้ง 3 โหมดจะมีคำตอบในตัวมันอยู่แล้ว โหมดแรก บอร์ดต้อง Lead ธุรกิจได้ว่าความยั่งยืนอยู่ที่ไหน สามารถสรรหาซีอีโอที่เหมาะสมและกำหนดวัฒนธรรมในองค์กรที่เหมาะสม โหมดที่สองคือการคุยกับ Management และ Partner ว่าจะไปทำงานอย่างไร ได้ KPI มา และโหมดสุดท้าย บอร์ดปล่อยให้ Management ไปทำ แล้วตัวเองคอย Monitor ทำ 3 บทบาทแบบนี้พลิ้วไหวไปเรื่อยๆ ขึ้นอยู่กับจังหวะและเวลา มันเป็นศิลปะมาก บอร์ดต้องมี Situational Awareness คือรู้จักสังเกตและเติมไปเรื่อยๆ ช่วงนี้อะไรขาด ช่วงนี้อะไรเกิน

เท่าที่คุณบอยได้ใกล้ชิดกับบอร์ดในประเทศไทย ปัญหาในการทำงานของบอร์ดที่เจอบ่อยที่สุดคืออะไร

ความท้าทายที่สุดคือความสัมพันธ์ระหว่างบอร์ดกับ Management ในยุคนี้บอร์ดกับ Management ต้องมีความไว้เนื้อเชื่อใจกันมากขึ้น และมีการทำงานรูปแบบใหม่เพื่อให้องค์กรมี Performance ที่ดีขึ้น บอร์ดต้องได้รับข้อมูลที่เร็วจาก Management ทุกอย่างต้องเริ่มจากคำถาม ความท้าทายทุกวันนี้คือทำอย่างไรให้บอร์ดเกาะติดสถานการณ์ทัน และอาจต้องใช้การประชุมที่ Agile มากขึ้น ถ้าไปถามลูกค้าก็จะบอกว่า จะมั่นใจได้อย่างไรว่าเงินทุกบาทที่จ่ายมาบริษัทจะไปนำไปทำลายโลก ถ้าไปถามผู้ถือหุ้นก็จะบอกว่า จะรู้ได้อย่างไรว่าการทำงานของบอร์ดมันเต็มที่และสามารถสร้างความยั่งยืนให้องค์กรได้ ตัวชี้วัดคืออะไร ถ้าไปถามพนักงานก็จะบอกว่าเขาลงทุนทำงานในองค์กรนี้แล้วเขาจะได้อะไรนอกจากเงิน เขาได้คุณค่าอะไร คำถามเหล่านี้จะทำให้เราสามารถ Design Thinking บอร์ดรูมในอนาคตได้

ความท้าทายที่สุดคือความสัมพันธ์ระหว่างบอร์ดกับ Management ในยุคนี้บอร์ดกับ Management ต้องมีความไว้เนื้อเชื่อใจกันมากขึ้น

ถ้าได้มีโอกาสพูดกับบอร์ดทั้งประเทศไทย อะไรคือสิ่งที่อยากจะเน้นย้ำกับทุกคนมากที่สุดในช่วงที่มีสถานการณ์โควิด-19 แบบนี้

สงครามโควิด-19 แบบนี้มันเป็นสงครามที่ไม่มีศัตรู จริงๆ ศัตรูมันคือแผลที่ถูกเปิด เช่น แผลของธุรกิจที่รายได้ของเราไปพึ่งกับอะไรบางอย่างมากเกินไป และพฤติกรรมของผู้บริโภคมันเปลี่ยนไป ความจริงมันอาจต้องใช้เวลา 10 ปีถึงจะเปลี่ยน แต่ทุกวันนี้มันเปลี่ยนข้ามไตรมาส เหมือนเราถูกดูดไปอยู่ในโลกของอนาคต ดังนั้นเราต้องดึงตัวเองกลับมาอยู่ที่ปัจจุบันแล้วถามตัวเองว่า ถ้าวันนี้เรายังทำอะไรได้ เราจะทำอะไร อย่าปล่อยให้วิกฤตผ่านไปโดยที่เราไม่เปลี่ยนแปลง นี่คือสิ่งที่อยากจะฝากไว้

ทุกสงครามมีทั้งคนชนะและคนแพ้ ทุกคนตอนนี้อยู่ในสงครามเกมเดียวกัน ถ้าเราไม่ลงมือทำตั้งแต่ตอนนี้ ไม่รีบเปิดโหมดฉุกเฉิน เราก็อาจจะไม่ใช่คนชนะเหมือนที่เราเคยเป็นมาก่อน

สามารถฟังพอดแคสต์ The Secret Sauce
ผ่านแอปพลิเคชันต่างๆ ที่คุณสะดวกหรือใช้อยู่แล้วได้เลย