คนทำงานยุคใหม่ต้องรู้เรื่อง Data เก็บทำไม เก็บอย่างไร เก็บแล้วได้อะไร

เพราะ Data คือหัวใจสำคัญในการพาองค์กรไปเรียนรู้มิติใหม่ของธุรกิจในมุมที่อาจไม่เคยเห็นมาก่อน ทำให้ใครๆ ก็อยากใช้ Data อยากเริ่มต้นเก็บฐานข้อมูล อยากนำสิ่งเหล่านี้มาใช้ประโยชน์ แต่กลับมีเพียงคนไม่กี่กลุ่มที่เชี่ยวชาญและเข้าใจจนสามารถนำไปใช้ต่อได้จริง

รวิศ หาญอุตสาหะ คุยกับ เอิร์ธ-อรรถวุฒิ เวศรานุรักษ์ ประธานกรรมการบริหาร Adapter Digital Group เกี่ยวกับหลากหลายหัวข้อเรื่อง Data ที่คนทำงานยุคใหม่ควรรู้ในรายการ Super Productive

การเก็บ Data คือการเก็บข้อมูลที่เป็นประโยชน์กับธุรกิจ แบ่งได้เป็น 2 ประเภท

1. External Data (ข้อมูลภายนอกของลูกค้า) เช่น พฤติกรรมการเสพสื่อ

2. Internal Data (ข้อมูลภายในของลูกค้า) เช่น ข้อมูลส่วนตัว การแบ่งประเภทกลุ่มเป้าหมาย ความถี่ในการซื้อสินค้า

โดยหลังจากได้ข้อมูลมาแล้ว สิ่งที่ต้องทำต่อคือการนำมาวิเคราะห์และต่อยอดโอกาสใหม่ๆ ในการทำธุรกิจนั่นเอง

หลายบริษัทมีข้อมูลอยู่แล้วแต่ไม่รู้ตัว แม้กระทั่งข้อมูลบัญชีก็เป็นข้อมูลรูปแบบหนึ่ง เพียงแค่คนทำงานต้องรู้ว่าถ้าอยากเอามาใช้ประโยชน์ต่อ ต้องเก็บข้อมูลอะไรเพิ่ม หรือจะนำข้อมูลเหล่านั้นมาวิเคราะห์อย่างไร

การเก็บ Data สำคัญมากน้อยแค่ไหน

วลีที่หลายคนมักพูดว่า ‘Digital First’ ได้เปลี่ยนเป็น ‘Data First’ แล้ว

เพราะ Data เป็นเหมือนกุญแจที่จะนำพาธุรกิจไปสู่สิ่งที่ไม่เคยรู้ ไม่ว่าจะพฤติกรรมของผู้บริโภค แพตเทิร์นการใช้จ่าย ความถี่ ช่วงเวลา ความสามารถในการซื้อ สถานที่จำหน่าย วิธีการจ่ายเงิน ทำให้องค์กรต้องเริ่มให้ความสำคัญกับสิ่งนี้ ตั้งแต่ระดับวิสัยทัศน์ ไปจนถึงการใช้ประโยชน์ (Data Vision & Mindset) เริ่มจากซีอีโอไปถึงพนักงานทุกคนในองค์กร

สำหรับบริษัทที่ไม่รู้เรื่อง Data มาก่อน ควรเริ่มต้นอย่างไร

โจทย์ง่ายๆ 3 ขั้นตอน ‘เก็บ นำไปใช้ อัปเดตข้อมูลให้สดใหม่’ ทำเช่นนี้วนไปเรื่อยๆ

อย่างที่รู้กันดีว่า Skill Set ของแต่ละคนไม่เหมือนกัน แต่สิ่งที่ต้องเริ่มสร้างคือ Mindset องค์กรต้องเริ่มเห็นความสำคัญ เพราะถ้าเมื่อไรที่ยังไม่เริ่มเก็บข้อมูล คุณก็เห็นธุรกิจตัวเองอยู่ในมิติเดิมๆ

จากการสำรวจทั่วโลก 100% ของการเก็บข้อมูล มีเพียง 10% เท่านั้นที่ถูกนำไปใช้จริง ฉะนั้นไม่จำเป็นว่าเราจะเก็บข้อมูลได้มากหรือน้อยในตอนนี้ แต่มันสำคัญว่าข้อมูลที่เก็บได้จะนำไปถูกใช้ต่อหรือเปล่า

เครื่องมือในการเก็บ Data

External Data

โปรแกรม Excel
ง่ายที่สุดในการทำให้ Data เข้าใจง่ายคือการทำให้เห็นออกมาเป็นรูปภาพ เรื่องนี้โปรแกรม Excel สามารถช่วยได้ อาจทำออกมาในรูปแบบของตารางหรือกราฟ เพราะมันจะช่วยทำให้ตัวเลขที่อยู่รวมกันจำนวนมาก ชวนปวดหัว กลายเป็นเรื่องเข้าใจง่ายขึ้น เกิดเป็นสัญญาณบางอย่างที่ทำให้มุมมองต่อธุรกิจเปลี่ยนไป
Social Listening
เครื่องมือ Social Listening สามารถกวาดสิ่งที่คนพูดถึงธุรกิจของคุณและคู่แข่งได้ทั้งในแง่ลบและแง่บวก หรือแม้กระทั่งวัดความสำเร็จของแคมเปญหรือคอนเทนต์ที่ปล่อยออกจากกระแสการพูดถึง ซึ่งเป็นเครื่องมือที่มีทั้งใช้ฟรีแบบจำกัดและเสียเงิน
Google Search Trend
พฤติกรรมของคนในออนไลน์มีมากกว่าแค่โซเชียลมีเดีย บางคนอาจเสิร์ชหาข้อมูลของสินค้าและบริการ คุณสามารถใช้เสิร์ชเทรนด์ได้ ไม่เสียเงิน โดยเฉพาะสินค้า High Value ที่คนต้องหาข้อมูลก่อนซื้อสินค้า คุณสามารถเอาคีย์เวิร์ดกลางไปดูได้ ทำให้เห็นภาพรวมในตลาดและจุดยืนของแบรนด์ตัวเองได้ชัดเจนมากขึ้น
Market Landscape
ถ้าธุรกิจต้องไปผูกกับแอปพลิเคชันหรือต้องนำคนเข้ามาอยู่ในหน้าเว็บไซต์เพื่อซื้อสินค้าออนไลน์อีคอมเมิร์ซ การซื้อเครื่องมือที่เป็น Landscape Overview จะเป็นประโยชน์อย่างมาก เพราะทำให้เห็นภาพรวมของตลาดดีมากขึ้น

Internal Data

การเก็บข้อมูลส่วนตัวก็สามารถเก็บผ่านโปรแกรม Excel ได้เช่นกัน แต่เมื่อไรที่ข้อมูลเพิ่มจำนวนไปถึงหลักแสนขึ้นไปและต้องนำมาพัฒนาบางอย่างต่อ แนะนำให้ลองใช้โปรแกรมที่ลึกขึ้นอย่าง MySQL เพื่อผลลัพธ์ที่ละเอียดมากขึ้นนั่นเอง

เจอปัญหาเรื่องคนบ้างไหม

คนที่ทำงานเกี่ยวกับการวิเคราะห์ข้อมูล เช่น Data Scientist กับ Data Analysis แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ซึ่งทักษะพวกนี้ยังไม่มีสถาบันไหนสอนอย่างจริงจัง ส่วนใหญ่จะเป็นคอร์สออนไลน์ของผู้เชี่ยวชาญมาสอนกันเองมากกว่า ทำให้คนทำงานด้านนี้ยังไม่เยอะมากเท่าที่ควร

ข้อดีของการทำ Data

สาเหตุที่เรื่องนี้เป็นที่นิยมในรอบไม่กี่ปีที่ผ่านมา ส่วนหนึ่งเป็นเพราะการเก็บ Data กลายเป็นเทรนด์ของคนทำธุรกิจ และส่วนตัวคุณเอิร์ธเมื่อได้นำเรื่องนี้มาใช้อย่างจริงจัง เขาพบว่ามันมีประโยชน์อย่างมหาศาล ทำให้สิ่งที่สื่อสารออกไปมีความแม่นยำมากขึ้น ได้ผลตอบรับดีขึ้น ใช้เงินน้อยลง ไม่ต้องหว่านไปกับสิ่งที่ไม่ตรงกลุ่ม ได้ผลลัพธ์ที่ดีกลับคืนมา

สามารถฟังพอดแคสต์ SUPER PRODUCTIVE
ผ่านแอปพลิเคชันต่างๆ ที่คุณสะดวกหรือใช้อยู่แล้วได้เลย