“ยากไป” “ไม่มีทาง” “เป็นไปไม่ได้” คุณกำลังขาด Growth Mindset อยู่หรือเปล่า

“เราทำไม่ได้หรอก เราไม่มีความสามารถมากขนาดนั้น”

เชื่อไหมว่าความคิดเหล่านี้ไม่ได้แสดงให้เห็นว่าคุณไม่สามารถทำสิ่งนั้นได้จริงๆ แต่มันสะท้อนถึงกระบวนการตั้งต้นความคิดที่คุณมีกับตัวเองที่เรียกว่า Fixed Mindset ต่างหาก ฉะนั้นถ้าอยากพัฒนาตนเอง อยากก้าวข้ามสิ่งที่คิดว่าทำไม่ได้ การมี Growth Mindset จะเป็นตัวช่วยให้คุณเจอสิ่งนั้น

รวิศ หาญอุตสาหะ รวมคำตอบเรื่อง Growth Mindset พร้อมวิธีนำไปปรับใช้ในพอดแคสต์รายการ Super Productive

Growth Mindset คืออะไร

คำว่า Growth Mindset มาจากหนังสือ Mindset The New Psychology of Success เขียนโดย Carol S. Dweck อาจารย์มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด สรุปง่ายๆ คำนี้ต่างจาก Fixed Mindset ตรงที่กระบวนการตั้งต้นของวิธีคิด

ถ้าคุณเป็นคนที่มี Fixed Mindset คุณจะเชื่อว่าทุกอย่างบนโลกนี้ได้รับการกำหนดไว้แล้ว ความฉลาด ความเก่ง จุดแข็งจุดอ่อน เป็นสิ่งที่ตายตัว ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ รวมถึงคุณจะคิดแบบนี้กับคนอื่นด้วย

แต่คนที่มี Growth Mindset จะตรงกันข้าม เขามักเชื่อว่าคนเราสามารถมีพื้นฐานที่ดีกว่าคนอื่นได้ก็จริง แต่นั่นเป็นเพียงจุดเริ่มต้น เพราะถ้าได้มีการฝึกฝนพัฒนาอาศัยการเรียนรู้และความพยายาม คุณก็สามารถทำให้ตัวเองประสบความสำเร็จได้เช่นเดียวกัน

นอกจากนี้ยังมีแนวคิด Mindset Paradox กล่าวไว้ว่า สิ่งที่ท้าทายที่สุดของความสำเร็จคือความพยายามที่จะหลีกเลี่ยงความล้มเหลว เพราะคนที่มี Fixed Mindset จะพยายามหลีกเลี่ยงสิ่งนั้น หนำซ้ำพวกเขายังพยายามโชว์ด้านที่เก่งที่สุดออกมา เพื่อปกปิดเรื่องไม่เก่งของตัวเอง ในขณะที่คนที่มี Growth Mindset จะเชื่อว่าความล้มเหลวเป็นเพียงจุดเริ่มต้นของความสำเร็จเท่านั้น

บางคนมี Fixed Mindset กับบางเรื่อง ในขณะที่อีกคนมี Growth Mindset กับบางเรื่อง ฉะนั้นไม่มีใครเป็นแบบไหนเต็ม 100% แต่เราสามารถปรับเปลี่ยนตัวเองได้จากการไปเจอแนวคิดและความเชื่อใหม่ๆ อยู่เสมอ

ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับ Growth Mindset

1. Growth Mindset กับการทำให้ธุรกิจได้ผลกำไรตลอดเป็นเรื่องเดียวกัน

Mindset กับผลกำไรเป็นคนละเรื่องกัน คนที่มี Growth Mindset สามารถพัฒนาตัวเองตลอดเวลาได้ และความล้มเหลวเป็นโอกาสในการเรียนรู้ แต่จุดประสงค์ของการมี Growth Mindset ไม่ใช่ทำให้ได้ผลกำไรตลอดเวลาเสมอไป แต่ส่วนใหญ่คนที่มีความคิดเช่นนี้ ผลกำไรจะเป็นเรื่องที่ตามมาเอง

2. องค์กรสามารถมี Mindset ได้
Mindset ต้องอยู่กับมนุษย์ การทำให้องค์กรมี Mindset นั้นหมายความว่า ต้องทำให้คนในองค์กรมี Growth Mindset ไปด้วยกัน ซึ่งเกิดจากการสร้างวัฒนธรรมองค์กรนั่นเอง

3. คนที่มี Growth Mindset ทำได้ทุกอย่างบนโลกใบนี้
คนเราไม่สามารถทำได้ทุกอย่างบนโลกนี้ แต่คนที่มี Growth Mindset สามารถพัฒนาสิ่งที่ตัวเองมีพื้นฐานอยู่แล้วให้ดีขึ้นได้

4. Growth Mindset มีได้เฉพาะกับบางคน
Growth Mindset มีได้กับทุกคน ซึ่งแต่ละคนก็มีเป็นบางเรื่อง บางคนอาจมั่นใจเรื่องการทำอาหาร มี Growth Mindset กับสิ่งนั้น แต่ในขณะเดียวกันอาจไม่มีเรื่องของกีฬา แล้วแต่ความถนัดส่วนบุคคล

5. คนที่มี Growth Mindset จำเป็นต้องมองโลกในแง่ดีตลอดเวลา
ไม่จำเป็นที่คนมี Growth Mindset จะต้องพอใจกับทุกเรื่องหรือยิ้มแย้มให้ทุกคนอยู่เสมอ รวมถึงคนที่มี Growth Mindset ก็ไม่จำเป็นต้องฝึกเรื่องใหม่อยู่ตลอดเวลา เพราะทุกคนมีลิมิตของตัวเองอยู่

เราจะนำ Growth Mindset ไปปรับใช้อย่างไรให้ชีวิต Super Productive

บางครั้งความหมายของคำว่า Growth Mindset ก็ขึ้นอยู่กับว่าคุณจะพูดเรื่องนี้กับใคร พูดในฐานะแม่ของลูก พูดในฐานะประธานบริษัท บริบทนั้นย่อมแตกต่าง แต่ทั้งนี้คุณต้องไม่ลืมพูดกับตัวเอง คนที่เรามักคิดว่าเปลี่ยนแปลงได้น้อยที่สุด บางครั้งไม่ใช่คนอื่นแต่เป็นตัวคุณเอง

“เราทำไม่ได้หรอก”
“เราไม่มีความสามารถมากขนาดนั้น”

บางครั้งมันเป็นเพียงเสียงในหัวที่ค่อยๆ ก่อเป็นกำแพงความเชื่อที่กั้นคุณไม่ให้ก้าวต่อไป ลองทำลายกำแพงนั้นดูครับ ทบทวนสิ่งที่คิดว่าไม่มีทางเป็นไปได้ ดูว่ามันเป็นเช่นนั้นจริงหรือเปล่า แล้วคุณอาจพบว่า Growth Mindset ซ่อนอยู่แค่หลังใบหูของคุณแค่นั้นเอง