หน้าพังเพราะใส่หน้ากากอนามัยทั้งวัน บางคนเกิดผื่นคัน บางคนก็ถึงขั้นเป็นสิว อาการแบบนี้เป็นเพราะเราแพ้มาสก์หรือเปล่านะ
ในเมื่อใส่ก็แพ้ แต่จะไม่ใส่ก็ไม่ได้! Health Hacker เอพิโสดนี้ หมอแพนจะพาทุกคนมาไขข้อสงสัยให้กระจ่าง พร้อมแขกรับเชิญพิเศษ หมอมีมี่-เพ็ญวิภา ตระกูลวรรณชัย แพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง ที่จะมาอธิบายเกี่ยวกับปัญหาภูมิแพ้ผิวหนังให้ทุกคนได้ฟังกัน
ผื่นแพ้ผิวหนังถือเป็นหนึ่งในอาการของโรคภูมิแพ้ ซึ่งตัวของโรคภูมิแพ้เองนั้นเกิดมาจากหลายสาเหตุ แต่หลักๆ เป็นเพราะสารที่ทำให้เกิดการอักเสบในร่างกายของเรามีความผิดปกติ ซึ่งจะแสดงออกได้ทั้งทางผิวหนัง เช่น การเกิดผื่น ผิวแห้ง หรือมีอาการคันตามตัว นอกจากนั้นอาจจะมีอาการคันที่เยื่อบุตา จมูก หรือส่วนอื่นๆ โดยเฉพาะในโลกยุคปัจจุบันที่มีทั้งโรคระบาด มลภาวะ และฝุ่นควัน ทำให้คนมีความเครียดเยอะขึ้น ซึ่งก็ยิ่งทำให้อาการภูมิแพ้กำเริบมากขึ้นตามไปด้วย
จริงหรือไม่! การแพ้มาสก์เกิดเพราะใส่หน้ากากอนามัยทั้งวัน ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดผื่นผิวหนังบนใบหน้า
หากจะเรียกว่าแพ้มาสก์ก็อาจไม่ถูกต้องเสียทีเดียว เพราะการที่มีผื่นบริเวณใบหน้าที่สัมผัสหน้ากาก จริงๆ แล้วเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการแพ้สารที่อยู่ในหน้ากาก หรือเป็นแค่การระคายเคืองธรรมดา แต่ส่วนใหญ่คนที่มาหาหมอในช่วงนี้ เมื่อตรวจแล้วมักจะเกิดจากการระคายเคืองของหน้ากาก โดยอาการจะเป็นเหมือนสิว คือมีตุ่มแดงหรือตุ่มหนองอยู่บริเวณส่วนล่างของใบหน้า ยิ่งเราไปแกะเกาก็จะยิ่งเกิดความระคายเคืองและผื่นก็ยิ่งเยอะขึ้น
แต่หากจะแยกให้รู้แน่ชัดว่าเกิดจากแพ้สารในหน้ากากหรือเป็นแค่การระคายเคืองกันแน่ ก็ต้องใช้วิธีสังเกตดู โดยส่วนใหญ่ผื่นจากการระคายเคืองจะขึ้นในระยะเวลา 6 สัปดาห์หลังเริ่มสัมผัส ผื่นจะดูกระจายทั่วพื้นที่ใต้หน้ากาก แต่ถ้าเป็นผื่นแพ้จากสารในหน้ากาก จะมีผื่นขึ้นบริเวณที่สัมผัสกับสารชนิดนั้น ซึ่งจะอยู่บริเวณยางหรือโครงเหล็ก
สำหรับคนที่กำลังประสบปัญหานี้อยู่ ต้องบอกว่าการที่ผื่นหรือสิวจะหายไปได้นั้นขึ้นอยู่กับสาเหตุที่เกิด เช่น ถ้าเกิดจากการแพ้สารที่อยู่ในหน้ากาก เมื่อเลิกใส่หน้ากาก อาการก็จะดีขึ้นเอง แต่ถ้าเป็นผื่นที่เกิดจากโรคบางอย่าง เช่น Seborrheic Dermatitis ที่หลายๆ เรียกกันว่าเซบเดิร์ม โดยธรรมชาติของมันจะเป็นโรคที่เรื้อรังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่ก็สามารถควบคุมได้ด้วยการปฏิบัติตามคำแนะนำของคุณหมอผิวหนังอย่างสม่ำเสมอ
ข้อควรระวังคือถ้ายังไม่แน่ใจว่าอาการแพ้ของเราเกิดจากอะไรกันแน่ แนะนำว่าไม่ควรซื้อยามาทาเองเด็ดขาด เพราะมีความเป็นไปได้สูงที่จะได้ยาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์มาใช้ ซึ่งอาจทำให้เกิดผื่นชนิดใหม่ขึ้นมาอีกแบบไม่จบไม่สิ้น
วิธีดูแลผิวหน้าหากต้องสวมใส่หน้ากากอนามัยตลอดทั้งวัน
- เลือกใช้หน้ากากที่ทำจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ เช่น คอตตอน, ลินิน หรือซิลก์ และหลีกเลี่ยงหน้ากากที่มีโลหะ
- ไม่ควรใส่หน้ากากต่อเนื่องเกิน 4 ชั่วโมง ถ้าระหว่างวันมีช่วงที่ได้อยู่คนเดียวก็ถอดหน้ากากออกบ้างก็ได้
- ล้างหน้าด้วยผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยน มี pH ใกล้เคียงกับผิวหรือเป็นกรดเล็กน้อย อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ทั้งตอนเช้าและตอนเย็น
- เลือกใช้ครีมบำรุงผิวที่เป็นเซรั่มหรือโลชั่นเนื้อบางเบา หลีกเลี่ยงครีมที่มีแอลกอฮอล์, กรดซาลิไซลิกหรือเรตินอล เพราะส่วนใหญ่สารเหล่านี้จะอยู่ในผลิตภัณฑ์รักษาสิว ซึ่งอาจทำให้ผิวของเราระคายเคืองได้มากขึ้น
- การทาครีมกันแดด ให้เลี่ยงการใช้สูตรกันน้ำ เพราะจะยิ่งทำให้เกิดการอุดตันได้ง่าย แต่ถ้าจำเป็นต้องออกแดดเป็นเวลานาน ให้ใช้วิธีทาซ้ำทุก 3-4 ชั่วโมงจะดีกว่า
สำหรับคนที่มีอาการผื่นแพ้ผิวหนังอยู่ก็ไม่ต้องกังวล ให้ลองปรึกษาคุณหมอผิวหนังเพื่อดำเนินการรักษาอย่างตรงจุดและได้ผลดีที่สุด ผิวหน้าของเราจะได้สวยสุขภาพดีไปนานๆ
ติดตามฟังพอดแคสต์ Health Hacker ได้ทุกวันพุธและอาทิตย์ ทาง THE STANDARD Podcast ทุกช่องทาง
Credits
The Host แพทย์หญิงศุภรัศมิ์ ทวนนวรัตน์
Show Creator Care Label
Project Manager ปวริศา ตั้งตุลานนท์
Show Producer อธิษฐาน กาญจนะพงศ์
Creative นัทธมน หัวใจ
Sound Editor เดชาณัฏฐ์ ธีรดุริยสฤษฏ์
Videographer เสาวภา โตสวาท
Sound Designer & Engineer กฤตพล จียะเกียรติ
Recording Engineer ขจีพรรณ วิจิตรรัตน์
Art Director อนงค์นาฏ วิวัฒนานนท์
Channel Manager เชษฐพงศ์ ชูประดิษฐ์
Channel Admin เอกราช มอเซอร์
Proofreader นัฐฐา สอนกลิ่น
Webmaster ไชยพร ศิริกลการ
Social Media Admins สุทธกิตติ์ สุทธาวรรณกุล, ธิติกร ลิ้มทองมณี,
วนัชพร ดวงนิล, วิมลณัฐ พรศิริอนันต์
Archive Officer ชริน จำปาวัน
