ความคืบหน้าการแบน 3 สารเคมีอันตรายที่ใช้ในการเกษตร ได้แก่ พาราควอต ไกลโฟเซต และคลอร์ไพริฟอส ยังไม่มีท่าทีว่าจะจบลงง่ายดาย
แม้ที่ประชุม 4 ฝ่าย (รัฐ-ผู้นำเข้า-เกษตรกร-ผู้บริโภค) มีมติเป็นเอกฉันท์ 9 ต่อ 0 ยกระดับ 3 สารเคมีกำจัดศัตรูพืช พาราควอต ไกลโฟเซต คลอร์ไพริฟอส จากประเภทที่ 3 มาเป็นประเภทที่ 4 คือ ห้ามผลิต นำเข้า ส่งออก หรือมีไว้ครอบครอง
แต่อำนาจสั่งแบน 3 สารเคมีดังกล่าวอยู่ที่ ‘คณะกรรมการวัตถุอันตราย’
แหล่งข่าวให้ข้อมูลกับ THE STANDARD ว่าที่ประชุม 4 ฝ่ายเป็นการดำเนินการตามบัญชาของนายกรัฐมนตรีว่าด้วยเรื่อง ‘ข้อห่วงใยต่อผลกระทบสุขภาพของประชาชน’ แต่ไม่ได้มีการพิจารณาถึงเรื่องอื่นๆ เช่น การใช้สารอื่นทดแทน รวมถึงมิติด้านผลกระทบกับต้นทุนราคาสินค้าเกษตร อีกทั้งตามกฎหมายมติที่ประชุม 4 ฝ่ายเป็นเพียงข้อเสนอประกอบการพิจารณาของผู้มีอำนาจตัวจริงคือ ‘คณะกรรมการวัตถุอันตราย’
หากมองลึกลงไปในโครงสร้างคณะกรรมการวัตถุอันตรายจะพบว่ามี สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ รมว.อุตสาหกรรม เป็นประธานกรรมการ และกรรมการที่เป็นสัดส่วนข้าราชการรวม 19 คน อาทิ ปลัดกระทรวงที่เกี่ยวข้อง อย่างกระทรวงเกษตรฯ พลังงาน สาธารณสุข ร่วมด้วยอธิบดีหลายกรม เช่น กรมควบคุมมลพิษ กรมวิชาการเกษตร กรมศุลกากร รวมทั้งเลขาธิการ อย. และผู้แทนจากหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง
ส่วนผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งเป็นโควตาจากคณะรัฐมนตรีอีก 8 คน
ดังนั้น การประชุมครั้งล่าสุด เมื่อ 18 กันยายนที่ผ่านมา มติที่ประชุมมีคณะกรรมการที่สนับสนุนให้ ‘จำกัดการนำเข้า’ ต่อไป ก็พอจะนับนิ้วคำนวณได้ว่าเสียงส่วนใหญ่ที่ให้ใช้ต่อไปมาจากฝั่งไหน
(11 ตุลาคม 2562) มนัญญา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปรากฏตัวครั้งแรก หลังออกจากโรงพยาบาล เดินทางเข้าร่วมงานสัมมนาสัญจรของคณะรัฐมนตรีและ ส.ส. ของพรรคภูมิใจไทยที่โรงแรมศิวารอยัล จังหวัดพัทลุง
เจ้าตัวยอมรับว่า อาการป่วยส่วนหนึ่งมาจากความเครียดในการผลักดันแบน 3 สารอันตรายนี้
มนัญญา กล่าวถึงขั้นตอนหลังที่ประชุม 4 ฝ่าย ยกระดับ 3 สารเคมีกำจัดศัตรูพืช พาราควอต ไกลโฟเซต คลอร์ไพริฟอส จากประเภทที่ 3 มาเป็นประเภทที่ 4 คือ ห้ามผลิตนำเข้า ส่งออก หรือ มีไว้ครอบครอง ว่ามติดังกล่าวจะต้องส่งเรื่องให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นผู้เซ็นอนุมัติ ซึ่งเอกสารเพิ่งส่งไปวันนี้ แต่ตอนนี้ท่านไม่อยู่ ซึ่งหากกลับมามั่นใจว่าจะได้รับการอนุมัติ เพราะต้นเรื่องต้องเริ่มจากกระทรวงเกษตรฯ ก่อน จากนั้นก็เป็นไปตามลำดับ ทั้งนี้ตามที่ตนเข้าใจ หากทุกอย่างผ่านกระบวนการ เชื่อว่าวันที่ 1 ธันวาคม จะต้องไม่มีการใช้ 3 สารดังกล่าว เพราะถือว่าเป็นสิ่งผิดกฎหมาย
เมื่อถามว่า มีสิทธิ์ที่คณะกรรมการวัตถุอันตรายจะไม่ยืนยันตามมติของที่ประชุม 4 ฝ่ายหรือไม่นั้น
มนัญญาระบุว่า คาดว่าการประชุมคณะกรรมการวัตถุอันตราย จะมีขึ้นในวันที่ 27 ตุลาคมนี้ ซึ่งถ้าจะปฏิเสธไม่เอาคงไม่ได้ เพราะต้องรับไว้พิจารณา อย่างไรก็ตามตนก็ไม่มั่นใจ เพราะขึ้นอยู่กับคณะกรรมการวัตถุอันตราย แต่สิ่งที่เราส่งไปให้ตามที่ประชาชนเรียกร้อง เชื่อว่าสมบูรณ์แล้ว
เมื่อถามย้ำว่า มั่นใจหรือไม่ว่าคณะกรรมการวัตถุอันตราย จะมีมติแบน 3 สารพิษดังกล่าว
มนัญญา กล่าวว่า ไม่มีอะไรร้อยเปอร์เซ็นต์
ความไม่มั่นใจของรัฐมนตรีมนัญญาสะท้อนว่ารอบนี้อำนาจรัฐราชการอาจมีชัยอีกครั้ง และการแบน 3 สารอันตรายยังต้องจับตาต่อไป
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์