เมื่อวันที่ 16-17 เมษายนที่ผ่านมา ศ.พิเศษ ธงทอง จันทรางศุ ประธานคณะกรรมการปรับปรุงกฎหมายเพื่อความสะดวกในการประกอบธุรกิจ (คปธ.) และที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรี พร้อมด้วย อารีย์พันธ์ เจริญสุข รองเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) และเจ้าหน้าที่สำนักงาน ก.พ.ร. ลงพื้นที่ติดตามการดำเนินการด้านการค้าชายแดนจังหวัดหนองคาย ตามที่นายกรัฐมนตรี (เศรษฐา ทวีสิน) มอบหมาย เพื่อติดตามผลการดำเนินงาน ปัญหาอุปสรรค และการขอรับการสนับสนุน ภายหลังจากเปิดศูนย์บริการค้าชายแดนเบ็ดเสร็จจุดเดียวจังหวัดหนองคาย (NKBTOSS)
โดยมี สมภพ สมิตะสิริ ผู้ว่าราชการจังหวัดหนองคาย หัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง และภาคเอกชน เข้าร่วมประชุมแลกเปลี่ยนและติดตามการดำเนินการในพื้นที่ปฏิบัติงานจริง
จากการลงพื้นที่สามารถที่จะสรุปข้อคิดเห็นและสาระสำคัญได้ดังนี้
- การดำเนินการของศูนย์ NKBTOSS ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2566 เป็นการนำหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้าและส่งออกสินค้าต่างๆ มาปฏิบัติงานร่วมกัน ณ สำนักงานศุลกากรหนองคาย เช่น ด่านตรวจพืชของกรมวิชาการเกษตร ด่านตรวจอาหารและยาของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ด่านตรวจประมงของกรมประมง เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับผู้ประกอบการในกรณีที่ต้องมีการเปิดตรวจหรือบูรณาการระหว่างหน่วยงาน
อย่างไรก็ตาม ภาคเอกชนได้กล่าวถึงข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นในทางปฏิบัติว่ายังคงมีการนัดหมายทางโทรศัพท์หรือไลน์ก่อนนำสินค้าเข้าตรวจสอบ
ขณะที่ภาครัฐกล่าวถึงข้อจำกัดของบุคลากรว่าเมื่อมาปฏิบัติงานที่ศูนย์ NKBTOSS แล้ว จะไม่สามารถปฏิบัติงานของหน่วยงานได้อย่างเต็มที่
ดังนั้นจึงควรมีการวางระบบ NKBTOSS โดยให้นำระบบอิเล็กทรอนิกส์มาใช้แทนการนำบุคลากรมาปฏิบัติงานร่วมกันที่ศูนย์ NKBTOSS เนื่องจากปัจจุบันหน่วยงานต่างๆ มีระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่ให้บริการการอนุมัติอนุญาตแล้ว
- การมอบอำนาจให้เจ้าหน้าที่ในกระทรวงเดียวกันสามารถดำเนินการแทนกันได้ข้ามหน่วยงาน โดยเฉพาะงานที่กำหนดให้เจ้าหน้าที่เป็นเจ้าพนักงานที่มีอำนาจตามกฎหมายเป็นการเฉพาะ เช่น เรื่องแร่ เพื่อลดข้อจำกัดเรื่องจำนวนบุคลากรไม่เพียงพอ
- การส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศในการนำเข้าส่งออกสินค้าผ่านด่านหนองคายให้มากขึ้น เพื่อสนับสนุนการค้าชายแดน โดยที่ผ่านมาสินค้าไม่สามารถนำส่งออกไปประเทศจีนได้ เนื่องจากมีจำนวนตู้สินค้าที่ไม่สัมพันธ์กันระหว่างขาเข้าและขาออก ซึ่งจะเป็นข้อตกลงระหว่างประเทศในการขนส่งสินค้าเข้าออก
- การกำหนดค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้าเพื่อส่งออกผ่านระบบรางในประเทศลาวไปยังประเทศจีน ถือเป็นข้อจำกัดในการส่งออกสินค้า ทำให้ผู้ประกอบการเลือกใช้ช่องทางการขนส่งทางบกและทางเรือมากกว่า เนื่องจากระบบรางของไทย ลาว และจีนมีความแตกต่างกัน ทำให้ผู้ประกอบการมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมในการยกตู้และวางตู้
- การสื่อสารสร้างความรู้และเข้าใจระหว่างภาครัฐกับผู้ประกอบการภาคเอกชนเกี่ยวกับกระบวนการนำเข้าและส่งออกสินค้าระหว่างประเทศจะต้องดำเนินการร่วมกันอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งเรื่องดังกล่าวผู้ว่าราชการจังหวัดหนองคายขอรับเป็นเจ้าภาพในการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นกับหอการค้าและภาคเอกชนต่างๆ ในจังหวัดหนองคาย เพื่อให้เกิดความเข้าใจในบทบาทของแต่ละภาคส่วนในการนำเข้าและส่งออกสินค้าในพื้นที่ต่อไป
สำหรับศูนย์บริการค้าชายแดนเบ็ดเสร็จจุดเดียวจังหวัดหนองคาย (NKBTOSS) เกิดขึ้นตามนโยบายของเศรษฐาที่ต้องการแก้ไขปัญหาการส่งออก ขั้นตอนพิธีศุลกากร การค้าชายแดนไทย ลาว ไปยังจีน เพื่อพัฒนาให้เป็นบริการ One Stop Service ที่ทำให้การบริการภาครัฐรวมอยู่ในระบบเดียว และมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยตั้งเป้าให้จังหวัดหนองคายเป็นจังหวัดแรกในการดำเนินการ
