เปิดอินไซต์จากผู้นำสตาร์ทอัพไทย ภาคธุรกิจควรพิจารณาเลือกผู้ร่วมทุนอย่างไรให้เหมาะสม

Makers United 2023 งานสัมมนาที่จัดโดยสมาคม Thai Startup เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2023 เพื่อให้ความรู้และแนวคิดกับทุกคนที่มีความมุ่งมั่นในด้านการทำสตาร์ทอัพ โดยสามารถนำข้อคิดจากผู้บรรยายที่มีประสบการณ์ตรงของวงการไปประยุกต์ใช้ให้ธุรกิจเติบโตต่อไปได้ในอนาคต

สิ่งที่ THE STANDARD WEALTH อยากจะหยิบมาสรุปนั้นอยู่ในหัวข้อ ‘การเฟ้นหาผู้ร่วมลงทุนอย่างไรให้เหมาะสมกับธุรกิจของตน’ รวมถึงการทำความเข้าใจเหล่านักลงทุน ไม่ว่าจะเป็น Angel Investor, VCs หรือภาครัฐ ว่าพวกเขากำลังมองหาอะไร

การหาเงินทุนในช่วงแรกนับเป็นสิ่งที่สตาร์ทอัพหลายรายต้องครุ่นคิดว่าพวกเขาจะเลือกลงทุนกับใคร แม้เงินทุนจะเป็นปัจจัยสำคัญในระยะแรก (Pre-seed หรือ Seed) แต่โอกาสที่จะได้เรียนรู้จากผู้ร่วมลงทุน เช่น Angel Investor ที่สามารถให้แนวทางการดำเนินธุรกิจกับสตาร์ทอัพในระยะแรก เพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์และเปิดโอกาสในการศึกษาซึ่งกันและกัน ก็เป็นสิ่งสำคัญนอกเหนือจากเงินทุนที่จะได้รับ

เมื่อธุรกิจเริ่มเติบโต การระดมทุนก็ต้องมีการพิจารณาที่ถี่ถ้วนมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของความเข้ากันในเชิงเป้าหมาย โมเดลธุรกิจ และเครือข่ายความสัมพันธ์ (Network Connection) ระหว่างสตาร์ทอัพกับผู้ร่วมลงทุนว่าจะเป็นตัวเสริมความแข็งแรงให้กันในทางไหนได้บ้าง รวมไปถึงสัญญาข้อตกลงร่วมกันของทั้งสองฝ่ายหรือ Term Sheet เพื่อให้เข้าใจตรงกันถึงแผนธุรกิจ สิทธิหน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละฝั่ง และข้อพิจารณาต่างๆ เช่น ถ้าอายุของกองเงินที่นำมาลงทุนมีอายุ 8 ปี แต่ผู้ร่วมลงทุนเข้ามาเสนอดีลให้กับสตาร์ทอัพของเราในปีที่ 5 แล้วอีก 3 ปีเขาต้องการจะถอนตัวจากธุรกิจ (Exit) เพื่อสร้างผลตอบแทนให้กับเขาจากการนำเงินมาลงทุนกับสตาร์ทอัพ ถ้าสตาร์ทอัพทำไม่ได้และจำเป็นจะต้องคืนเงินลงทุนที่เคยได้รับมาจากผู้ร่วมทุน ในเงื่อนไขแบบนี้สตาร์ทอัพสามารถทำได้หรือไม่

สิ่งสำคัญที่ทางผู้บรรยายมีความเห็นตรงกันและเน้นย้ำทิ้งท้ายกับสตาร์ทอัพที่กำลังมองหาผู้ร่วมลงทุนเพื่อให้เหมาะกับธุรกิจ คือการศึกษาข้อกำหนดของ Term Sheet ให้เข้าใจอย่างชัดเจน โดยเอาบริษัทเป็นตัวตั้งหลักในการตัดสินใจ เพราะนั่นจะช่วยฉายภาพให้ทั้งสองฝั่งเห็นว่าต่างฝ่ายต่างมีจุดหมายปลายทางที่ไปด้วยกันหรือไม่ ซึ่งจะสามารถลดข้อผิดพลาดที่เป็นสาเหตุของการแยกทาง 

ในส่วนของผู้ร่วมลงทุน สิ่งที่พวกเขาใช้คัดเลือกในสตาร์ทอัพคือดูว่าผู้ก่อตั้งเป็นใคร เคยมีประสบการณ์ทำงานหรือธุรกิจด้านไหน ข้อได้เปรียบทางการแข่งขันในตลาดมีความชัดเจนและสามารถสร้างคุณค่าให้กับลูกค้าได้มากน้อยแค่ไหน ศักยภาพในการขยายตลาดในอนาคตเป็นอย่างไร เพราะหากสตาร์ทอัพมีโอกาสเติบโตไปสู่ระดับยูนิคอร์น ผู้ร่วมลงทุนก็มีแนวโน้มอยากจะร่วมงานด้วยมากขึ้นจากโอกาสและชื่อเสียงที่จะตามมาในอนาคต อีกหนึ่งสิ่งที่จะเป็นแต้มต่อให้กับสตาร์ทอัพได้คือการตอบรับที่ดีจากลูกค้า เพราะนั่นเป็นหลักฐานยืนยันว่านวัตกรรมของสตาร์ทอัพนั้นมีความต้องการในตลาดจริง

ภาพประกอบ: นิสากร ฤทธาภัย