วันนี้ (26 กันยายน) ในการประชุมคณะกรรมาธิการการพัฒนาการเมือง การสื่อสารมวลชน และการมีส่วนร่วมของประชาชน สภาผู้แทนราษฎร ที่มี พริษฐ์ วัชรสินธุ สส. แบบบัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน เป็นประธาน ในวาระการพิจารณาศึกษาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการแถลงข่าวของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร (กอ.รมน.) ต่อหนังสือ ในนามของความมั่นคงภายใน : การแทรกซึมสังคมของกองทัพไทย
คณะกรรมาธิการได้เชิญ แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ในฐานะผู้อำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร (ผอ.รมน.) ซึ่งมอบหมายให้เลขาธิการ กอ.รมน. เข้าแจงแทน, เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) มอบหมายให้ สรพงค์ ศรียานงค์ ที่ปรึกษาด้านการประสานกิจการความมั่นคง เข้าชี้แจง, รอมฎอน ปันจอร์ สส. แบบบัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน ในฐานะตัวแทนคณะกรรมาธิการความมั่นคงแห่งรัฐ กิจการชายแดนไทย ยุทธศาสตร์ชาติและการปฏิรูปประเทศ สภาผู้แทนราษฎร
พวงทอง ภวัครพันธุ์ เข้าชี้แจงพร้อมกับตัวแทนของ กอ.รมน. ในการประชุมของคณะกรรมาธิการการพัฒนาการเมืองฯ
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
ขณะที่ตัวแทนนักวิชาการ เช่น พวงทอง ในฐานะผู้เขียนหนังสือดังกล่าว, ชลิตา บัณฑุวงศ์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และ ณัฐพล ใจจริง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เข้าชี้แจง
ขณะที่ผู้แทน กอ.รมน. ที่เข้าร่วมชี้แจง ได้แก่ พล.อ. นพนันต์ ชั้นประดับ รองหัวหน้าสำนักงาน และรอง ผอ.รมน., พล.ท. สุรพงษ์ อยู่พร้อม ผอ.สำนักนโยบายและยุทธทธศาสตร์ ความมั่นคง และ พล.ต. วินธัย สุวารี โฆษก กอ.รมน.
พล.ต. วินธัย สุวารี โฆษก กอ.รมน.
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
หนังสือพาดพิง กอ.รมน. คลาดเคลื่อนทุกประเด็น
พล.ต. วินธัย กล่าวชี้แจงกรณีมีข่าวห้ามขายหนังสือของพวงทองว่า สื่ออาจพาดหัวที่ชวนให้เข้าใจผิด ซึ่ง กอ.รมน. ตรวจพบเอกสารทางวิชาการที่คลาดเคลื่อน ส่งผลกระทบต่อความมั่นคง จึงขอความร่วมมือจากหน่วยงานต้นสังกัด และการแถลงข่าวของทีมโฆษกได้รับการอนุมัติจากผู้บัญชาการเรียบร้อยแล้ว
“หากได้แถลงข่าวไปแล้วทำให้เกิดความเข้าใจผิด ทีมโฆษกต้องรับผิดชอบ แต่เรายืนยันว่าไม่ได้มีเจตนาเช่นนั้น เราไม่ได้แก้ปัญหาโดยการใช้กำลังเหมือนในช่วงที่บ้านเมืองไม่ปกติ” พล.ต. วินธัย กล่าว
ขณะที่ พล.อ. นพนันต์ กล่าวว่า การวิจัยเชิงคุณภาพต้องมีความเป็นกลาง และหลักการวิจัยไม่ควรทำในเรื่องที่เข้าถึงข้อมูลยาก ซึ่งในกรณีนี้ผู้วิจัยไม่ได้ให้ผู้ถูกวิจัย คือ กอ.รมน. มีโอกาสสัมภาษณ์และเปิดเผยข้อมูล พร้อมตั้งข้อสังเกตต่อความเชี่ยวชาญของพวงทองว่า ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคง และการทำวิจัยไม่ใช่ว่าใครนึกจะทำเรื่องอะไรก็ได้
งานวิชาการไม่ใช่โฆษณาชวนเชื่อ
พวงทองชี้แจง พล.อ. นพนันต์ ว่า เรื่องความเป็นกลาง ในทางวิชาการต้องมีกรอบทฤษฎี ตามหลักการประชาธิปไตย ทหารต้องอยู่ภายใต้ระบอบประชาธิปไตย และต้องถูกตรวจสอบจากหน่วยงานที่มาจากประชาชน แต่หากพบว่าทหารมีอิสระ ใช้อำนาจเอง ไม่ทราบว่าความเป็นกลางของท่านคืออะไร ซึ่งประชาชน 10 คนที่สัมภาษณ์ในหนังสือนั้นคือคนเสื้อแดงที่อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและถูกเรียกมาปรับทัศนคติหลังรัฐประหาร
นอกจากนี้หนังสือเล่มนี้ใช้เอกสารอ้างอิง 28 หน้า โดยผู้เขียนรู้ว่ากำลังทำเรื่องที่ละเอียดอ่อนมาก และระวังตัวเองเป็นอย่างมาก โดยหนังสือที่ใช้อ้างอิงส่วนใหญ่เป็นคำสัมภาษณ์ของทหาร มีนักการเมืองเป็นส่วนน้อย รวมถึงยังอ้างอิงจากวิดีโอที่ กอ.รมน. โหลดขึ้นบนยูทูบเอง
ตัวแทน กอ.รมน. ฉายภาพเอกสารประกอบการชี้แจง โต้แย้งประเด็นต่างๆ ในที่ประชุมคณะกรรมาธิการการพัฒนาการเมืองฯ
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
พวงทองระบุด้วยว่า นักวิชาการไม่จำเป็นต้องทำเรื่องเดียวไปตลอดชีวิต ซึ่งหากทำออกมาแล้วไม่ดี ก็ไม่มีใครพิมพ์ให้และไม่มีใครอ่าน ส่วนที่บอกว่า การทำวิจัยต้องสอบถามคนในหน่วยงานนั้นก่อน ไม่ทราบว่ากฎนี้ความคิดตั้งต้นมาจากไหน เพราะหากใช้แต่เพียงเอกสารที่หน่วยงานนั้นผลิตขึ้น ก็เหมือนเป็นการทำโฆษณาชวนเชื่อ ไม่ใช่งานวิจัยระดับมหาวิทยาลัย ไม่มีประโยชน์ ไม่รู้จะทำไปทำไม
“และดิฉันไม่เห็นด้วยหากจะทำวิจัยแล้วต้องยกย่องหน่วยงานที่ตนเองอยู่ อย่างเช่น ดิฉันเป็นอาจารย์อยู่ที่จุฬาฯ แล้วต้องบอกว่าจุฬาฯ ดีมาก ก็อย่าทำดีกว่า เพราะว่าเขาทำอยู่แล้วเป็นปกติ” พวงทองกล่าว
พวงทองยังยืนยันข้อเสนอในหนังสือว่า กอ.รมน. เป็นส่วนหนึ่งของกองทัพ โดยระบุว่า ช่วงที่เราเป็นรัฐบาลทหาร พวกที่มีอำนาจบริหารจัดการ กอ.รมน. ก็เป็นทหารทั้งหมด จะเป็นพลเมืองเฉพาะสังกัดนายกรัฐมนตรี แต่วิธีคิด วิธีมองปัญหา และการประสานงาน ก็ใกล้ชิดกับกองทัพทั้งนั้น ดังนั้นโดยเนื้อหามองว่า กอ.รมน. เป็นทหารมากกว่าพลเรือน แม้กระทั่งยุครัฐบาลพลเมืองตั้งแต่ เศรษฐา ทวีสิน อดีตนายกรัฐมนตรี จนถึง แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ก็ไม่รู้ว่ามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับทำงานของ กอ.รมน. แค่ไหน
พล.อ. นพนันต์ ชั้นประดับ รองหัวหน้าสำนักงาน และรอง ผอ.รมน.
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
ขอโทษที่ทำให้กังวล แต่ไม่รับปากเรื่องดำเนินคดี
จากนั้นพริษฐ์ได้สอบถามถึงบทบาทของ กอ.รมน. ในการจะดำเนินคดีจะต้องผ่านการอนุมัติของ สมช. หรือคณะรัฐมนตรี (ครม.) หรือไม่ พล.ต. วินธัย ชี้แจงว่า การจะฟ้องคดีต้องเป็นเรื่องของพนักงานสอบสวนตามปกติ แต่จะเป็นบทบาท กอ.รมน.ภาค 4 ส่วนหน้า ในกรณีที่เกิดเหตุกระทบความมั่นคง แต่ส่วนกลางจะเป็นผู้ประสานอย่างเดียว
ขณะที่รอมฎอนตั้งคำถามว่า กอ.รมน. ถือสิทธิอะไรในการออกมาแถลงข่าวว่า ถึงขั้นขอความร่วมมือไม่ให้จำหน่าย และนายกฯ ในฐานะ ผอ.รมน. รับทราบการแถลงข่าวนี้และจะมีส่วนรับผิดชอบด้วยหรือไม่
พล.ต. วินธัย ยืนยันว่า สนับสนุนงานวิชาการ มีเจตนาต้องการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น แต่ในการแถลงข่าวอาจใช้คำที่ทำให้เกิดความกังวลมากเกินไป ทีมโฆษกต้องขออภัย และการแถลงข่าวครั้งนั้นได้ผ่านการอนุมัติของรอง ผอ.รมน. แล้ว ซึ่งคือผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) และอยู่ในช่วงกำลังเปลี่ยนผ่านนายกฯ คนใหม่พอดี
พวงทองกล่าวว่า เมื่อฟังดังนี้ก็สบายใจได้ว่าที่จะมีการเปิดตัวหนังสือในวันพรุ่งนี้จะไม่มีทหารเข้ามาเก็บหนังสือ หรือเดือนหน้าที่จะมีงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติก็สามารถที่จะขายได้ ส่วนที่บอกว่าจะให้จุฬาฯ ตรวจสอบจริยธรรมของตน ไม่แน่ใจว่าจะทำให้เกิดแบบเดียวกับณัฐพลหรือไม่ ที่มีการร้องเรียนถึงขั้นจะให้ถอดผลงานวิจัยและวุฒิปริญญา แต่ในเมื่อท่านบอกว่าไม่ได้ตั้งใจที่จะให้เป็น ก็อย่าให้เห็นผลกระทบที่จะเกิดขึ้น
ณัฐพล ใจจริง ผู้เขียนหนังสือ ขุนศึก ศักดินา และพญาอินทรี
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
พริษฐ์ถามย้ำอีกว่า กอ.รมน. เห็นหนังสือเล่มนี้เป็นงานวิจัยหรือเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคง และยังมีความประสงค์ให้ดำเนินการด้านจริยธรรมกับพวงทองหรือไม่
พล.ต. วินธัย ตอบว่า ด้านจริยธรรมก็อยากให้มีการพิจารณา ซึ่งอาจเป็นคุณก็ได้ และไม่ได้มองหนังสือในเชิงลบ แต่ถ้าเป็นงานวิชาการ ก็ควรมีเส้นเรื่องตรงไปตรงมา ยืนยันว่าไม่ได้มองเป็นภัยคุกคาม
ส่วนจะดำเนินการด้านจริยธรรมหรือดำเนินคดีหรือไม่ ซึ่งตนเองรับผิดชอบเฉพาะด้านการสื่อสาร จึงไม่ทราบเรื่องว่าจะดำเนินคดีในความผิดมาตรา 112 หรือ 116 หรือไม่ ส่วนตัวไม่อาจรับปากอะไรได้ และเรื่องการดำเนินการทางจริยธรรม มีหน่วยงานอื่นที่จะต้องดำเนินการ แต่ตอนนี้ยังไม่มีข้อมูล
ก่อนที่พริษฐ์จะทิ้งท้ายว่า คณะกรรมาธิการการพัฒนาการเมืองฯ เห็นว่าควรทำหนังสือเรียนนายกฯ ในฐานะ ผอ.รมน. ให้รับทราบว่าเกิดเหตุการณ์เช่นนี้ขึ้น ซึ่งมีความเสี่ยงต่อเสรีภาพทางวิชาการ และนายกฯ อาจต้องมีส่วนรับผิดชอบด้วย
พวงทอง ภวัครพันธุ์ ผู้เขียนหนังสือ ในนามของความมั่นคงภายใน : การแทรกซึมสังคมของกองทัพไทย
ภาพ: ศวิตา พูลเสถียร
