เชื้อโควิดสายพันธุ์ AY.4.2 หรือที่เรียกกันว่า ‘เดลตาพลัส’ เพิ่งถูกยกระดับเป็น ‘สายพันธุ์ที่ต้องสอบสวน’ ในสหราชอาณาจักรเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา เนื่องจากมีแนวโน้มจะระบาดเพิ่ม ปัจจุบันพบเป็นสัดส่วนประมาณ 6% ของผู้ติดเชื้อในสหราชอาณาจักร
การกลายพันธุ์นี้ส่งผลต่อการแพร่ระบาด ความรุนแรง และการหลบหลีกภูมิคุ้มกันหรือไม่ ส่วนประเทศไทยมีรายงานแล้วหรือยัง เรารู้อะไรบ้างเกี่ยวกับสายพันธุ์เดลตาพลัสนี้
สายพันธุ์เดลตาพลัส (AY.4.2) เป็นสายพันธุ์ย่อยของสายพันธุ์เดลตา (B.1.617.2) และสายพันธุ์ AY.4 + การกลายพันธุ์บนโปรตีนหนาม 2 ตำแหน่ง คือ Y145H และ A222V ซึ่งหมายถึงกรดอะมิโนตำแหน่งที่ 145 เปลี่ยนจากไทโรซีน (Tyrosine/Y) เป็นฮิสทิดีน (Histidine/H) และตำแหน่งที่ 222 เปลี่ยนจากอะลานีน (Alanine/A) เป็น (Valine/V) โดยอาจเป็นตำแหน่งมีความสำคัญทางชีววิทยาของไวรัส
แหล่งและช่วงเวลาที่สายพันธุ์นี้เริ่มระบาดยังไม่ทราบแน่ชัด ปัจจุบันพบรายงานใน 33 ประเทศทั่วโลก เช่น เดนมาร์ก เยอรมนี สหรัฐอเมริกา โปแลนด์ อิตาลี ส่วนในเอเชีย เช่น มาเลเซีย สิงคโปร์ ญี่ปุ่น ฯลฯ ในขณะที่สหราชอาณาจักรพบอัตราการติดเชื้อสายพันธุ์นี้เพิ่มขึ้น 17% โดยสัปดาห์ล่าสุดที่มีข้อมูลครบถ้วน (วันที่ 3-9 ตุลาคม 2564) คิดเป็นสัดส่วน 5.9% ของผู้ติดเชื้อทั้งหมด
เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2564 สำนักงานความมั่นคงด้านสุขภาพของสหราชอาณาจักร (UHSA) ยกระดับสายพันธุ์ AY.4.2 เป็น ‘สายพันธุ์ที่ต้องสอบสวน’ (Variant Under Investigation) สายพันธุ์ล่าสุดในชื่อ VUI-21OCT-21 ซึ่งข้อมูลเกี่ยวกับสายพันธุ์นี้ยังไม่แน่นอน แต่จากการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นตั้งแต่วันที่ 15 พฤษภาคม – 20 ตุลาคม 2564 พบว่า
- อัตราการแพร่เชื้อในครอบครัวเท่ากับ 12.4% (ช่วงความเชื่อมั่น 11.9-13.0%) สูงกว่าสายพันธุ์เดลตาซึ่งเท่ากับ 11.1% (ช่วงความเชื่อมั่น 11.0-11.2%)
- อัตราการเข้ารับการรักษาที่ห้องฉุกเฉินหรือการนอนโรงพยาบาลเท่ากับ 0.31% (ช่วงความเชื่อมั่น 0.21-0.45%) เทียบกับสายพันธุ์เดลตาซึ่งเท่ากับ 0.25% (ช่วงความเชื่อมั่น 0.24-0.26%)
- อัตราป่วยตายเท่ากับ 0.72% (ช่วงความเชื่อมั่น 0.55-0.92%) สูงกว่าสายพันธุ์เดลตาซึ่งเท่ากับ 0.54% (ช่วงความเชื่อมั่น 0.52-0.56%)
สำหรับในประเทศไทยยังไม่พบสายพันธุ์ AY.4.2 เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2564 นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงข่าวว่า สายพันธุ์ย่อยของเดลตาที่พบในประเทศไทยมี 18 สายพันธุ์ โดยสายพันธุ์ที่พบมากที่สุดคือ AY.30 ส่วนที่เป็นข่าวว่าพบสายพันธุ์เดลตาพลัสเมื่อวานนี้ (25 ตุลาคม) เป็นสายพันธุ์ AY.1 (เดลตา+K417N) จำนวน 1 ราย ที่จังหวัดกำแพงเพชร
ภาพประกอบ: พุทธิพงศ์ โรจน์ศตพงค์
อ้างอิง:
- SARS-CoV-2 variants of concern and variants under investigation in England Technical briefing 26: https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1028113/Technical_Briefing_26.pdf
- ทำไมคาดว่า “เดลตาพลัส” ไม่น่ากังวลใจ วัคซีนเอาอยู่: https://www.facebook.com/787530131354769/posts/4429188093855603/
- ไทยพบผู้ป่วยโควิดสายพันธ์ุ ‘เดลตาพลัส’ 1 ราย ชี้ยังไม่น่ากังวล เฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง: https://thestandard.co/covid-strain-delta-plus-1st-in-thailand/