การประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ครั้งที่ 28 หรือ COP28 ที่ดูไบ เมื่อวานนี้ (9 ธันวาคม) ถกประเด็นร้อนเกี่ยวกับการเลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล ซึ่งหลายประเทศยังคงมีความเห็นที่ขัดแย้งกัน และอาจกลายเป็นอุปสรรคต่อความพยายามในการประกาศฉันทมติยกเลิกการใช้น้ำมันและก๊าซ ซึ่งจะเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เกือบ 30 ปีของการประชุม COP
ซาอุดีอาระเบียและรัสเซียเป็นหนึ่งในหลายประเทศที่โต้แย้งว่า การประชุม COP28 ควรมุ่งเน้นไปที่การลดมลพิษทางอากาศเท่านั้น และไม่ควรมุ่งเป้าไปที่ประเด็นเชื้อเพลิงฟอสซิล ขณะที่ในอีกด้านหนึ่ง ประเทศอื่นๆ อย่างน้อย 80 ประเทศ ซึ่งรวมถึงสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และกลุ่มประเทศยากจนและมีความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เรียกร้องให้ข้อตกลง COP28 กำหนดอย่างชัดเจนให้ยุติการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล
สุลต่านอัล จาเบอร์ ประธาน COP28 กล่าวกับคณะผู้แทนจากประเทศต่างๆ ที่เข้าร่วมประชุมในช่วงค่ำวันเสาร์ว่า ขอให้ทุกฝ่ายเร่งทำงานเพื่อบรรลุข้อตกลงขั้นสุดท้าย แม้จะยอมรับว่า “ยังคงมีความขัดแย้งมากกว่าความเห็นพ้อง”
ในการแสดงความคิดเห็นก่อนหน้านี้ของไฮธาม อัล-กาอิส เลขาธิการกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมันรายใหญ่ของโลก (OPEC) ซึ่งเจ้าหน้าที่รายหนึ่งนำมาอ่านต่อในที่ประชุม มีใจความว่า “เราต้องการแนวทางที่ปฏิบัติได้จริงในการจัดการกับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แนวทางที่ช่วยให้เศรษฐกิจเติบโต ช่วยขจัดความยากจน และเพิ่มความสามารถในการปรับตัวและรับมือในเวลาเดียวกัน”
เมื่อต้นสัปดาห์นี้ กลุ่ม OPEC ส่งจดหมายเรียกร้องให้ประเทศสมาชิกและพันธมิตรปฏิเสธการเอ่ยถึงเชื้อเพลิงฟอสซิลในข้อตกลงขั้นสุดท้ายของการประชุม พร้อมกับเตือนว่า “แรงกดดันต่อเชื้อเพลิงฟอสซิลที่เกินควรและไม่สมส่วนอาจมาถึงจุดพลิกผัน”
อัลเดน เมเยอร์ จาก E3G ซึ่งเป็นองค์กรวิจัยเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กล่าวว่า นี่นับเป็นครั้งแรกที่สำนักงานเลขาธิการของ OPEC แทรกแซงการประชุม COP ด้วยการออกจดหมายลักษณะดังกล่าว
“มันบ่งบอกถึงความตื่นตระหนก” เขากล่าว
ซาอุดีอาระเบีย ซึ่งเป็นผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่สุดของกลุ่ม OPEC และเป็นผู้นำโดยพฤตินัยของกลุ่ม และรัสเซีย สมาชิกของกลุ่ม OPEC+ ยืนกรานว่า ที่ประชุมควรมุ่งเน้นไปที่การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก มากกว่าที่จะไปแตะประเด็นการเลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล โดยทั้งสองประเทศสนับสนุนการใช้เทคโนโลยีดักจับคาร์บอนที่มีราคาแพง ซึ่งเป็นแนวทางที่คณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของสหประชาชาติ (IPCC) ชี้ว่า ไม่สามารถมาแทนที่การลดการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลทั่วโลกได้
ขณะที่ประเทศอื่นๆ อาทิ จีนและอินเดียไม่ได้สนับสนุนการเลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลอย่างชัดเจนในการประชุม COP28 แต่สนับสนุนการเพิ่มการใช้พลังงานหมุนเวียน ซึ่งเป็นแนวทางที่ที่ประชุมขานรับ
เซี่ยเจิ้นหัว ผู้แทนพิเศษด้านสภาพภูมิอากาศของจีน กล่าวถึงการประชุม COP ในปีนี้ว่า เป็นงานที่ยากที่สุดในอาชีพของเขา
“ผมเข้าร่วมการประชุมสภาพภูมิอากาศมา 16 ปี” เขากล่าวกับนักข่าว “การประชุมที่ยากที่สุดคือปีนี้ มีหลายเรื่องที่ต้องได้รับการแก้ไข”
เขากล่าวว่ามีโอกาสน้อยที่การประชุม COP28 จะประสบความสำเร็จ หากประเทศต่างๆ ไม่สามารถตกลงกันได้เรื่องข้อความเกี่ยวกับอนาคตของเชื้อเพลิงฟอสซิล ที่จะระบุในข้อตกลงสุดท้ายของการประชุม
ข้อความเวอร์ชันล่าสุดซึ่งมีการเปิดเผยเมื่อวันศุกร์ (8 ธันวาคม) แสดงให้เห็นว่า ประเทศต่างๆ ยังคงพิจารณาหลายทางเลือก ตั้งแต่การ “เลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลตามหลักวิทยาศาสตร์ที่ดีที่สุดที่มีอยู่” ไปจนถึงการ “เลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลที่ไม่มีการดักจับและกักเก็บคาร์บอน” ไปจนถึงไม่เอ่ยถึงเชื้อเพลิงฟอสซิลเลย
ด้าน มาจิด อัล ซูไวดี ผู้อำนวยการใหญ่ COP28 แสดงความเห็นเกี่ยวกับจดหมายของ OPEC โดยหลีกเลี่ยงคำว่า ‘เชื้อเพลิงฟอสซิล’ แต่กล่าวว่า สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ในฐานะประธานการประชุม ต้องการให้ที่ประชุมบรรลุข้อตกลงเพื่อมุ่งสู่เป้าหมายการจำกัดอุณหภูมิโลกไม่ให้เพิ่มสูงเกิน 1.5 องศาเซลเซียส
“ประธาน COP ของเรา…ต้องการเห็นผลลัพธ์ที่ท้าทายที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และเราเชื่อว่าเราจะได้ข้อตกลง” เขากล่าวในการแถลงข่าว
ทั้งนี้ COP28 มีกำหนดปิดการประชุมในวันอังคารที่ 12 ธันวาคมนี้
ภาพ: Dominika Zarzycka / NurPhoto via Getty Images
อ้างอิง:
