ฉลามสูญพันธุ์ฟังดูเป็นเรื่องไกลตัว ถ้าเราถกกันเรื่องแมวจะหายไปจากโลกอาจฟังดูสะเทือนใจกว่า หรือภาพทะเลเมดิเตอร์เรเนียนเต็มไปด้วยคราบน้ำมันจากเรือเดินสมุทรยังไม่สะกิดใจเท่าภาพขยะลอยเกลื่อนคลองประปา ถ้าคุณพยักหน้าเห็นด้วยไปกับตัวอย่างที่ยกมา นั่นแปลว่า มนุษย์มีแนวโน้มจะรู้สึกร่วมไปกับสิ่งที่เรามีความสัมพันธ์มากกว่าสิ่งที่อยู่ไกลตัว… คงห้ามความคิดกันไม่ได้ แต่เราให้ข้อมูลบางอย่างที่อาจจะทำให้คุณหยุดคิดและตระหนักถึงสิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นได้ 

 

ถ้าผลกระทบทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ฉลามสูญพันธุ์ส่งผลกระทบให้ระบบนิเวศเสียสมดุล เพราะสายพันธุ์นักล่าอย่างฉลามจะล่าเหล่าปลาที่ป่วย ใกล้หมดอายุ เป็นการคัดสรรตามธรรมชาติให้เหลือแต่ปลาแข็งแรง จ่าฝูงยังรักษาสมดุลของปลากินพืช ควบคุมพฤติกรรมปลากินเหยื่อ ถ้าจ่าฝูงไม่อยู่ เราจะไม่เห็นปลาร่าเริงอีกต่อไป เพราะมันส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อาหารครั้งใหญ่  

 

1 ใน 4 ของฉลามและกลุ่มปลากระเบน 1,041 ชนิดทั่วโลก 

กำลังถูกคุกคามจนใกล้สูญพันธุ์

 

ตัวอย่างจากงานวิจัยแถบชายฝั่งรัฐแคโรไลนาพบว่า เมื่อฉลามครีบดำหายไป ปลากระเบนจมูกวัว เหยื่ออันโอชะของฉลามก็เพิ่มมากขึ้น และออกล่าหอยเชลล์จนไม่เหลือให้ชาวประมงไว้ทำมาหากิน พูดให้เข้าใจง่ายก็คือ ไม่มีฉลาม ไม่มีปลา จบลงที่ไม่มีอาหาร นั่นเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไมหลายๆ หน่วยงานถึงให้ความสนใจวิกฤตฉลามกันอย่างจริงจัง ในแง่ศีลธรรมก็มีส่วน แต่สิ่งที่ได้ตามมาคือ สมดุลของระบบนิเวศนั้นส่งผลกระทบต่อคนบนโลกอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ รายงานจากหลากหลายหน่วยงานพบว่า จุดที่ฉลามเจอวิกฤตมากสุดคือ ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เป็นจุดที่พบว่า ฉลามและกระเบนหมดไปอย่างรวดเร็วที่สุดในโลก โดยเฉพาะฉลามมาโก เพราะเนื้อและครีบมีราคาสูง 

 

 

ซึ่งหนึ่งในโปรเจกต์ที่ประกาศตัวชัดเจนว่า ต้องการทำเพื่อสร้างความตระหนักรู้ และเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนและสัตว์น้ำในทะเลทั้งหมด ก็คือ โปรเจกต์ที่ชื่อว่า Gombessa Expeditions ของ โลรองต์ บัลเลสตา นักธรรมชาติวิทยาทางทะเล และนักถ่ายภาพใต้น้ำ เป็นหนึ่งในอีกหลายโปรเจกต์ที่แบรนด์ Blancpain สนับสนุนมาโดยตลอด โดยโปรเจกต์นี้มุ่งเน้นเรื่องการศึกษาสิ่งมีชีวิตทางทะเลที่หายากหรือใกล้จะสูญพันธุ์ ร่วมกับทีมนักดำน้ำที่เก่งและใช้เทคโนโลยีอันทันสมัยถ่ายภาพและบันทึกเป็นวิดีโอ โปรเจกต์ Gombessa Expeditions มุ่งมั่นศึกษาโลกใต้น้ำ เพื่อรักษาสมดุลของท้องทะเลและสิ่งแวดล้อม ตลอดระยะเวลาตั้งแต่โปรเจกต์แรกของ Gombessa Expeditions ในปี 2013 โลรองต์ บัลเลสตา ปฏิบัติภารกิจโดยสวมนาฬิกา Blancpain Fifty Fathoms พร้อมด้วยทีมนักดำน้ำและนักวิจัยจาก The South African Institute for Aquatic Biodiversity ลงไปสำรวจบริเวณชายฝั่งแอฟริกาใต้ เพื่อศึกษาเกี่ยวกับสัตว์ทะเลหายากและอาศัยที่ระดับน้ำลึกกว่า 100 เมตร เป็นเวลา 40 วัน จนพบกับปลาซีลาแคนท์ ปลาดึกดำบรรพ์ที่เชื่อกันว่า สูญพันธ์ไปนานแล้ว 

 

ภารกิจต่อมามีชื่อว่า ‘The Grouper Mystery’ พวกเขาเดินทางไปสำรวจที่ French Polynesia เพื่อศึกษาและทำเข้าใจกลไกที่ซ่อนอยู่ของปลาเก๋านับหมื่นที่พร้อมใจกันมาชุมนุมกันที่เกาะปะการังฟาคาราวา เพื่อผสมพันธุ์ในช่วงพระจันทร์เต็มดวง

 

 

ปี 2015 แบรนด์ Blancpain ยังคงอยู่เบื้องหลังภารกิจที่ 3 นั่นเป็นการสำรวจครั้งแรกที่นักดำน้ำสามารถเข้าไปยังใต้ทะเลน้ำแข็ง จนกระทั่งปี 2017 เดินทางไปยัง French Polynesia อีกครั้ง จึงพบว่า ปลาฉลามสีเทาถูกล่าเป็นจำนวนมาก รวมทั้งสัตว์น้ำอีกหลายประเภทที่กำลังถูกล่าและใกล้จะสูญพันธุ์ เรื่องราวในภารกิจนี้ถูกถ่ายทอดออกมาเป็นภาพยนตร์สารคดีโดยสถานีโทรทัศน์ ARTE และถูกเขียนเป็นหนังสือโดย โลรองต์ บัลเลสตา รวมถึงจัดแสดงนิทรรศการในช่วงต้นปี 2018

 

จนถึงวันนี้ที่กำลังทำโปรเจกต์ที่ 5 แล้ว ใช้เวลาทำภารกิจทั้งสิ้น 28 วัน และสิ้นสุดขึ้นสู่พื้นน้ำเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม ปี 2019 โดยดำลึกลงไปใต้น้ำ 60-120 เมตร สำรวจตามแนวชายฝั่งทางใต้ของฝรั่งเศส เพื่อศึกษา ถ่ายภาพ และนำเสนอโลกใต้ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนที่น้อยคนจะได้เห็น และเป็นครั้งแรกที่ทีม Gombessa ได้พัฒนานวัตกรรมในการดำน้ำที่ไร้ข้อจำกัดด้านเวลา ด้วยการนำสองเทคนิคมารวมกัน คือ Saturation Diving หรือการดำลงไปเพื่อปฏิบัติภารกิจใต้น้ำเป็นระยะเวลานานๆ แทบไม่ได้ขึ้นมาบนผิวน้ำเลย กับเทคนิค Deep Recreational Diving หรือการดำน้ำเพื่อการพักผ่อน โดยได้รับความร่วมมือจาก The Institut National de la Plongée Professionnelle (INPP) พร้อมทั้งการสนับสนุนของ Blancpain และสถาบันอื่นๆ เพื่อช่วยให้นักดำน้ำทั้ง 4 คน ใช้เวลาตลอด 28 วัน ปฏิบัติภารกิจใต้น้ำได้สำเร็จ วันละ 8 ชั่วโมง โดยไม่ใช้เรือดำน้ำ แต่อาศัยอยู่ในตู้เหล็กปรับความดัน และนำผลสำรวจอันน่าอัศจรรย์ของโลกใต้น้ำและสิ่งมีชีวิตที่ไม่เคยสำรวจได้ในสิ่งแวดล้อมที่สิ่งมีชีวิตเหล่านี้ดำรงชีพอยู่ มาถ่ายทอดผ่านภาพยนตร์สารคดี นิทรรศการ และทำเป็นรายงานทางวิชาการ ให้คนทั่วโลกได้มีโอกาสสัมผัสภายในปี 2020 ระหว่างนี้สามารถชมภาพถ่ายใต้น้ำและคลิปวิดีโอภารกิจสำรวจโลกใต้ทะเลโปรเจกต์ล่าสุดของพวกเขาได้ที่ www.blancpain-ocean-commitment.com

 

โลรองต์ บัลเลสตา ผู้ก่อตั้งโปรเจกต์ Gombessa Expeditions

โดยทุกโปรเจกต์ที่ทำ Blancpain แบรนด์นาฬิกาไฮเอนด์สัญชาติสวิสที่เก่าแก่ที่สุดในโลก และยังเป็นแบรนด์แรกที่คิดค้นนาฬิกาดำน้ำต้นแบบสำหรับมืออาชีพเรือนแรกของโลก คอยสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง สิ่งที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือ แบรนด์ให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมใต้ทะเลอย่างมาก ดูได้จากแคมเปญที่ผ่านมา เช่น การสนับสนุนโครงการ Pristine Seas ของ เนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก รวมไปถึงการผลิตนาฬิกาที่เป็น Limited Edition 3 รุ่น ภายใต้ชื่อรุ่น Blancpain Ocean Commitment (BOC) ได้แก่ BOCI ในปี 2014, BOC II ในปี 2016 และ BOC III ในปี 2018 แต่ละรุ่นผลิตแค่ 250 เรือน และทุก 1,000 ยูโร ต่อการจำหน่ายนาฬิกาทุก 1 เรือน จะนำไปบริจาคให้กับองค์กรที่สนับสนุนการอนุรักษ์และปกป้องท้องทะเลทั่วโลก

 

Fifty Fathoms Bathyscaphe Flyback Chronograph Ocean Commitment I ปี 2014 

 

Fifty Fathoms Bathyscaphe Flyback Chronograph Ocean Commitment II ปี 2016

 

Fifty Fathoms Ocean Commitment III ปี 2018

 

คุณเองก็สามารถทำสิ่งเหล่านี้เหมือนองค์กรต่างๆ ได้ โดยที่ไม่จำเป็นต้องลงไปใต้น้ำเพื่อถ่ายภาพเหมือนนักดำน้ำมืออาชีพ ไม่ต้องตั้งกองทุนเพื่อระดมเงินใดๆ แค่ทำในส่วนเล็กๆ ที่คุณทำได้ เช่น ลด ละ เลิก การใช้พลาสติก Single Use หรือไม่สนับสนุนการกินหูฉลาม หรือแม้แต่เป็นกระบอกเสียงเล่าเรื่องราวที่คุณได้เห็นเหล่านี้ให้คนอื่นๆ ได้รับรู้ ก็เหมือนที่ Blancpain ทำในสิ่งเล็กๆ แต่สม่ำเสมอ คอยตอกย้ำและเตือนใจให้คนที่รักในสิ่งเดียวกันหันมาหวงแหนในสิ่งที่พวกเขารัก