ประสาร มฤคพิทักษ์

พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 แปลสำนวน ‘ไม้ใกล้ฝั่ง’ ไว้ว่า ‘แก่ใกล้จะตาย’   นับเป็นคำที่ให้ความหมายตรงไปตรงมา เป็นนิยามที่ไม่ถนอมน้ำใจคนแก่เอาเสียเลย   กลางเดือนกันยายน 2567 ผู้เขียนจะมีอายุครบ 76 ปี ถือเป็นวัยไม้ใกล้ฝั่ง   ไม่ว่าเราอยากได้หรือไม่อยากได้ ต้องการหรือไม่ต้องการ ชราวัยก็มาถึงโดยไม่ขึ้นต่อเจตจ...

​ที่ต้องสืบค้นตรวจสอบประวัติศาสตร์ ไทยกับกรณีจีนทำสงครามสั่งสอนเวียดนาม เพราะมีบันทึกแพร่หลายในสื่อออนไลน์ของอดีตนักการเมือง และมีการแพร่ข่าวของสื่อบางสำนักไปในทิศทางเดียวกัน   ​เป็นข้อมูลข่าวสารที่หากไม่สืบค้นแล้วจะกลายเป็นการกระจายข้อมูลที่คลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริงแบบคนละเรื่องเดียวกัน   ​ข่าวสารที่แพร่อยู่นั้นชื่อบันทึกว...

ขออนุญาตยืมชื่อเพลง ‘ฟ้ามิอาจกั้น’ ของครูสุรพล โทณะวณิก ที่ สวลี ผกาพันธุ์ เป็นผู้ร้อง มาใช้เป็นชื่อบทความนี้   ‘ฟ้านี้ ไม่ใช่ฟ้ากั้น ให้ฉันและเธอไกลกันสุดตา’ ตามวรรคแรกของเนื้อเพลง แต่เป็นฟากฟ้าที่ต้อนรับ ‘ลูกสาวคนไทย ลลิษา มโนบาล’ ให้โลดแล่นประกายแสง ดังที่ได้เขียนกลอนไว้เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2567 ในเฟซบุ๊กว่า   เยาวเรศ ‘ลิซ...

ในช่วงนี้เรือนจำพิเศษมีนบุรีได้รับความสนใจจากหน่วยงาน องค์กร และสถาบันต่างๆ ไปดูงานกันหลายกลุ่มหลายคณะ   สำนวนไทยโบราณอาจพูดได้ว่า ‘หัวกระไดเรือนจำไม่แห้ง’   นับตั้งแต่ 14 กุมภาพันธ์ 2567 ที่เรือนจำแห่งนี้ได้รับมอบหมายจากกรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม ให้เรือนจำพิเศษมีนบุรีทำหน้าที่ปฏิบัติในการ ‘ดูแลสิทธิผู้ต้องขัง และการแยกสถานท...

“อย่าสงสัยเลยว่าคนกลุ่มเล็กๆ ที่มีวิจารณญาณและมีความมุ่งมั่นสามารถจะเปลี่ยนโลกได้ ในความเป็นจริง การเปลี่ยนแปลงที่ผ่านมาก็เป็นไปเช่นนี้” วาทะกระเดื่องโลกของ มาร์กาเรต มี้ด นักมานุษยวิทยาชาวอเมริกัน ประโยคนี้ถูกนำไปเอ่ยอ้างกันทั่วโลก   บังกลาเทศเป็นประเทศยากจนที่ประชาชนมีความลำบากยากเข็ญอยู่แล้ว เมื่อประสบทุพภิกขภัยร้ายแรงในปี 2517 ยิ่งซ้...

ภาพล้อการเมือง ‘แมลงวันสยามติดกับดักใยแมงมุมอังกฤษ’ เป็นภาพโปสต์การ์ดหายากของฝรั่งเศส พิมพ์เมื่อปี 1902 (พ.ศ. 2445) แสดงพระพักตร์ของกษัตริย์ เอ็ดเวิร์ดที่ 7 ของอังกฤษ เป็นแมงมุมยักษ์ชักใยล่อแมลงวันให้มาติดกับดักของตน โดยมีแมลงวันสยาม (เลข 5) เป็นเหยื่อติดอยู่ด้วย     ​กษัตริย์เอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งอังกฤษ สืบทอดนโยบายไล่ล่าอาณานิคมจ...

จะด้วยเหตุใดก็แล้วแต่ ขอตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับการขอบคุณไว้ว่า การเอ่ยคำ ‘ขอบคุณ’ เป็นกิริยาวาจาที่ผู้คนจำนวนไม่น้อยสงวนปากสงวนคำ ไม่ยอมพูด หรือไม่ยอมแสดงกิริยาขอบคุณให้ปรากฏ ราวกับเกรงว่า ‘ดอกพิกุลจะร่วง’ อะไรทำนองนั้น   ใช่หรือไม่ว่าคนจำนวนหนึ่งนั้น   ถือว่าการขอบคุณต้องเป็นเรื่องใหญ่เท่านั้น เช่น ได้รับของขวัญมูลค่ามาก ได...

​ประวัติศาสตร์การเมืองไทย ยอมรับตรงกันว่าการลุกขึ้นสู้ของนักศึกษาประชาชนเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2516 ก่อให้เกิดคุณภาพใหม่แห่งการตื่นตัวอย่างทั่วด้านของเยาวชนหนุ่มสาว ที่เข้าร่วมกับกรรมกรชาวนาและประชาชนเพื่อร่วมกันเปลี่ยนแปลงสังคมไทย   ​เป็นการเปลี่ยนแปลงทั้งความคิด จิตวิญญาณ และการกระทำ คือการออกเหงื่อออกแรงอย่างเอาการเอางานในปริมณฑลต่างๆ ...

ไม่ใช่พีระมิดที่อียิปต์ ไม่ใช่กำแพงเมืองจีน ไม่ใช่วัดพุทธโบราณที่อจันตา อโรลาในอินเดีย ไม่ใช่เส้นทางสายไหม ไม่ใช่สถาปัตยกรรมโบราณยุคเมโสโปเตเมีย ไม่ใช่ปราสาทนครวัดในกัมพูชา ไม่ใช่เครื่องปั้นดินเผาที่บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี ที่บ่งบอกอารยธรรมของโลก   แต่ศาสตราจารย์มาร์กาเรต มี้ด (Margaret Mead) นักสังคมวิทยาชาวอเมริกัน มีผลงานวิจัยที่น่า...