หลังจากฟอร์มบู่จนน่ากลัวว่าจะกู่ไม่กลับ ขุนพล ‘ปืนใหญ่’ อาร์เซนอล ก็ระดมกระสุนยิงถล่มคริสตัล พาเลซ จนราบคาบด้วยสกอร์ถึง 5-0 นำรอยยิ้มกลับสู่ชาวกูนเนอร์สอีกครั้ง
ในจำนวน 5 ประตู นี้มี 2 ประตูที่ได้มาจากจังหวะลูกเตะมุม และเป็น กาเบรียล มาร์กัลเญส เซ็นเตอร์ฮาล์ฟชาวบราซิล ที่รับเหมาไปในเกมนี้
2 ประตูที่เกิดขึ้นนี้ทำให้อาร์เซนอลทำไปแล้วถึง 19 ประตูจากลูกตาย หรือลูกตั้งเตะ มากที่สุดในบรรดาทีมพรีเมียร์ลีกด้วยกัน
แน่นอนว่าเรื่องนี้ไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นโดยความบังเอิญ เพราะเบื้องหลังของความสำเร็จคือโค้ชผู้เชี่ยวชาญชาวฝรั่งเศส
นิโคลาส โจเวอร์
ในช่วงเดือนธันวาคมจนถึงต้นเดือนมกราคมที่ผ่านมา อาร์เซนอลประสบปัญหาเกี่ยวกับฟอร์มการเล่นที่ตกลงอย่างหนัก โดยแพ้ในลีกให้กับแอสตัน วิลลา, เวสต์แฮม ยูไนเต็ด และฟูแลม รวมถึงยังแพ้ให้กับลิเวอร์พูลในศึกเอฟเอคัพ รอบที่ 3 ด้วย
จุดที่ถูกมองว่าเป็นปัญหาใหญ่คือเกมรุกที่เริ่มตีบตัน ผู้เล่นตัวเก่งที่เป็นหัวใจสำคัญในการทำเกมบุกอย่าง กาเบรียล มาร์ติเนลลี และ บูกาโย ซากา เกิดหลุดฟอร์มพร้อมกัน โดยรายแรกผลงานแย่กว่าในฤดูกาลที่แล้วมาก ส่วนรายหลังก็ยอมรับว่ากรำศึกหนักมาต่อเนื่องยาวนานจนเกิดอาการเครื่องโอเวอร์ฮีต
เมื่อรวมกับปัญหาการขาดผู้เล่นในตำแหน่งกองหน้าตัวเป้าที่วางใจได้ เพราะไม่ว่าจะเป็น กาเบรียล เชซุส, เอ็ดดี เอ็นเคเทียห์ หรือแม้แต่ ไค ฮาเวิร์ตซ์ ก็ยังทำได้ไม่ดีเท่าที่คาดหวัง ทำให้มีความน่ากังวลในทีมของ มิเกล อาร์เตตา
โดยเฉพาะเมื่อต้องเจอกับคู่แข่งที่ตั้งรับลึก ไม่เปิดโอกาสให้เข้าทำได้ง่าย และสอดซ้อนดีพอ ก็จะลดความอันตรายของอาร์เซนอลลงไปได้มาก เพราะรูปแบบการเข้าทำเดิมๆ มันเริ่มที่จะโดนจับทางได้
จุดนี้เป็นจุดที่อาร์เตตาพยายามหาทางแก้ไข และได้ใช้เวลาในช่วงพักเบรกฤดูหนาวช่วงสั้นๆ หาทางออกในแคมป์เก็บตัวที่ดูไบ ซึ่งมีนักข่าวตั้งคำถามว่า หรือจะไปเน้นเรื่องของลูกตั้งเตะหรือลูกตายเป็นพิเศษหรือเปล่า?
แต่อาร์เตตายิ้มตอบคำถามนี้ว่า “ความจริงมันเป็นสิ่งเดียวที่เราไม่ได้ทำ วันนี้มันเป็นผลของการฝึกซ้อมอย่างหนักตลอดช่วงก่อนหน้านี้”
อาร์เตตาไม่ได้ตอบแบบยียวน เพราะในความจริงแล้วอาร์เซนอลเก่งเรื่องลูกนี้มาสักพักใหญ่แล้ว
จุดเปลี่ยนอยู่ที่การได้ นิโคลาส โจเวอร์ โค้ชชาวฝรั่งเศสซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านลูกตั้งเตะ (Set Piece Specialist) มาจากแมนเชสเตอร์ ซิตี้ เมื่อช่วงฤดูร้อน ปี 2021
ก่อนหน้านั้นอาร์เซนอลเป็นทีมที่เล่นลูกตั้งเตะได้แย่มาก เทียบกับในทีมพรีเมียร์ลีก ณ ขณะนั้นแล้วมีเพียงแค่ฟูแลมกับเชฟฟิลด์ ยูไนเต็ด เท่านั้นที่ทำผลงานได้แย่กว่า
การมาถึงของโค้ชผู้นี้ช่วยเปลี่ยนแปลงอาร์เซนอลให้กลายเป็นเซียนลูกตั้งเตะได้อย่างช้าๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่เจ้าตัวได้ศึกษามาจากเบรนต์ฟอร์ดที่เก่งกาจในเรื่องพวกนี้ โดย ‘หัวใจ’ ของลูกตั้งเตะนั้นอยู่ที่เรื่องของ ‘ตำแหน่ง’ (Position)
ถ้ารู้จักตำแหน่งดี ยืนกันถูกต้อง สิ่งที่เหลือก็ง่ายขึ้น เช่น
- การวิ่งหลอก (Disguised Run)
- การเคลื่อนไหวหลอกล่อ (Decoy Movements)
- การบล็อก (Blocking Manoeuvres)
ไปจนถึงการวางตำแหน่งคนที่จะเข้ามาเก็บบอลสองในกรอบเขตโทษ ซึ่งการเตะมุมแต่ละครั้งไม่ได้แปลว่าซ้อมแล้วจะต้องทำเหมือนกัน แต่ก็ไม่ได้แปลว่าจะไม่มีการซ้อมกันมา
การชูมือแต่ละครั้งของผู้เตะมุมไม่ได้เป็นการชูเอาเท่เฉยๆ แต่เป็นการให้ ‘สัญญาณ’ กับเพื่อนว่าจะเล่นกันในรูปแบบไหน โดยที่ทุกคนที่อยู่ในกรอบเขตโทษจะผ่านการฝึกซ้อมมาอย่างดีแล้วว่าจะเล่นกันในบทไหน เช่น ใครเป็นตัวบล็อก ใครเป็นตัววิ่งหลอก หรือใครจะเป็นคนขึ้นโหม่ง
เหมือนในเกมกับพาเลซที่กาเบรียลจะรออยู่ที่เสาไกลรอขึ้นตลอด โดยที่มีเพื่อนคอยช่วยเปิดทางให้สะดวกที่สุด เช่น เบน ไวต์ ที่ยืนขวาง ดีน เฮนเดอร์สัน จนพลาด และนำไปสู่การได้ประตูที่ 2 ของอาร์เซนอล
สำหรับโจเวอร์นั้นเป็นโค้ชที่เกิดในเมืองเบอร์ลินแต่ไปโตที่ฝรั่งเศส แล้วไปใช้ชีวิตอยู่ที่แคนาดาในช่วงอายุ 20 ปี เพื่อเรียนเกี่ยวกับด้านการกีฬาโดยเฉพาะ ซึ่งเขาเล่นฟุตบอลไปด้วยเช่นกัน โดยเป็นคนที่มีหัวคิดก้าวหน้า มองเห็นภาพอนาคตของเกมฟุตบอล
ครั้งหนึ่งในปี 2008 เคยขอข้อมูลการซ้อมและการเล่นจากทีมที่มีเพื่อนอยู่เพื่อนำมาวิเคราะห์ ซึ่งเป็นช่วงที่ Data Analyst ในวงการฟุตบอลยังมีในวงแคบมากๆ
โจเวอร์ถึงกับสร้างซอฟต์แวร์การวิเคราะห์ฟุตบอลของตัวเองขึ้นมาเพื่อใช้งาน ก่อนจะไปขอ ‘ลองวิชา’ กับสโมสรมงต์เปลลิเยร์ในฐานะสตาฟฟ์โค้ชของทีม แล้วมาเริ่มศึกษาด้านลูกตั้งเตะเป็นพิเศษในปี 2012 หลังจากที่ได้ยินเรื่องราวของทีมเบรนต์ฟอร์ด ซึ่งได้ จานนี วิโอ ผู้บุกเบิกงานโค้ชลูกตั้งเตะในทีมกาตาเนียมาตั้งแต่ปี 2008 เป็นครูโดยไม่รู้ตัว
นับจากนั้นเป็นต้นมาโจเวอร์ก็ศึกษาเรื่องนี้อย่างจริงจัง และเมื่อวิโอย้ายออกจากเบรนต์ฟอร์ด เขาก็ขอโอกาสในการทำงานนี้ต่อทันที และพิสูจน์ฝีมือให้เป็นที่ประจักษ์ ซึ่งแม้ว่าในช่วงแรกจะเป็นเรื่องยาก แต่สุดท้ายก็คิดหาหนทางในการจะถ่ายทอดให้แก่นักฟุตบอลที่ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะสอน
วิธีของโจเวอร์คือการขอสอนกันแบบตัวต่อตัว ซึ่งนักเตะค่อยๆ เปิดใจยอมรับอย่างช้าๆ และผลงานก็เริ่มประจักษ์ในสนาม
นั่นทำให้เขาเข้าทีมใหญ่อย่างแมนฯ ซิตี้ ซึ่งคนที่เป็นคนแนะนำให้ เป๊ป กวาร์ดิโอลา ได้รู้จักกับโจเวอร์ก็คืออาร์เตตาที่เป็นมือขวาในขณะนั้น
สิ่งที่เกิดขึ้นคือ ซิตี้เสียประตูจากลูกตั้งเตะน้อยลง และทำประตูจากลูกตั้งเตะได้มากขึ้น
จนเมื่ออาร์เตตาตัดสินใจคว้าโอกาสในการเป็นนายใหญ่เต็มตัวบ้าง เขารอเวลาอยู่เกือบ 2 ปี ก่อนจะทาบทามโค้ชที่เขานับถือในฝีมือและความมุ่งมั่นตั้งใจคนนี้มาอยู่ด้วย ซึ่งเมื่อโจเวอร์หมดสัญญากับแมนฯ ซิตี้ ก็ตกลงที่จะมาร่วมงานกับอาร์เตตาอีกครั้ง
นั่นคือจุดเปลี่ยนที่ทำให้อาร์เซนอลกลายเป็นเจ้าแห่งลูกตั้งเตะ ซึ่งมีส่วนสำคัญที่ช่วยทีมได้มาก โดยเฉพาะในยามเจอ ‘จอดรถบัส’ ขวาง
เมื่อเจาะตรงๆ ไม่เข้า ก็ถล่มจากกลางอากาศเอาแล้วกัน!
อ้างอิง:
- https://theathletic.com/5095337/2023/12/20/nicolas-jover-is-a-master-of-deception-and-the-man-behind-arsenals-set-piece-success/
- https://www.telegraph.co.uk/football/2024/01/22/arsenal-deadly-set-piece-nicolas-jover/
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- แบบไหนผิด…แบบไหนถูก? ในวันที่ผู้คนเริ่มไม่เข้าใจกฎฟุตบอลอีกต่อไป
- จ่าฝูงบอลพรีเมียร์ลีกในวันคริสต์มาส = แชมป์ลีกหรือไม่?