Q: เป็นลูกเรือสายการบินค่ะ แต่เจอโควิด-19 เข้าไป ธุรกิจการบินก็แย่ไปอีกนาน องค์กรก็ไม่ค่อยมั่นคง จะโดนเลย์ออฟเมื่อไรก็ยังไม่รู้ อยากหางานใหม่ที่มั่นคงกว่านี้ แต่ที่ผ่านมาทำงานเป็นลูกเรือตลอดเลยค่ะ ยังไม่เคยทำงานอื่นเลย งานที่ทำอยู่ก็ไม่ได้ใช้ทักษะความรู้มากมายอะไร มาตอนนี้เลยลำบาก เพราะไม่รู้จะทำงานอะไรต่อดี ไปสมัครที่ไหนเขาจะรับไหมก็ไม่รู้ ทำอย่างไรดีคะ

A: โควิด-19 ส่งผลกระทบต่อชีวิตของทุกคน บางธุรกิจก็อาจจะต้องใช้เวลานานหน่อยกว่าจะฟื้นตัว อย่างธุรกิจท่องเที่ยว ธุรกิจสายการบิน ฯลฯ ซึ่งตราบเท่าที่ยังไม่มีวัคซีนป้องกันโรค ธุรกิจก็จะยังกลับมาได้ไม่เต็มที่ ไม่ใช่แค่ทำให้บ้านเราปลอดภัย แต่การเดินทางระหว่างประเทศก็ต้องปลอดภัยด้วย ทั้งหมดนี้คงต้องใช้เวลากว่าจะฟื้นฟูกลับมาได้ อย่างที่คุณบอกเลยครับว่าธุรกิจการบินเจอสถานการณ์นี้เข้าไปก็เหนื่อยเลย

มีพี่ที่ผมเคารพท่านหนึ่งคือ พี่โจ้-ฉวีวรรณ คงโชคสมัย Managing Director RGB72 เคยแนะนำวิธีคิดหนึ่งที่มีประโยชน์มาก โดยเฉพาะในสถานการณ์นี้ พี่โจ้บอกว่า ถ้าเราคิดว่าเราไม่ติดโควิด-19 หรอก เราก็จะใช้ชีวิตอย่างประมาท เราอาจจะติดโควิด-19 เสียเอง หรือไม่ก็กลายเป็นคนแพร่เชื้อให้คนอื่นด้วยซ้ำ จากการที่คิดว่าเราไม่ติดหรอก กลับกัน ถ้าเราคิดว่าเราติดโควิดเรียบร้อยแล้ว ต่อให้จริงๆ เราไม่ติดก็เถอะ แต่เราจะระมัดระวังตัวมากขึ้น 

พี่โจ้แนะนำว่า ให้ใช้วิธีคิดแบบนี้กับการคิดว่าเราจะตกงานไหม คือให้คิดไปเลยว่าเราตกงานแน่นอน ไม่ต้องรอให้มันเกิดขึ้นก่อนแล้วค่อยคิด พอคิดว่าเราตกงานแน่นอน เราจะใช้ชีวิตเปลี่ยนไปหมด เราจะรอบคอบกับชีวิตตัวเองมากขึ้น งานที่เราทำอยู่เราก็จะทำให้ดีขึ้น เพราะรู้ว่าถ้าบริษัทจะเลย์ออฟเขา จะต้องเลือกคนที่ทำงานไม่ดีออกก่อนแน่นอน เราจะกลับมาดูเงินเก็บของตัวเอง เราจะหาความรู้ว่าถ้าโดนเลย์ออฟแล้ว ตามกฎหมายเราจะได้รับการคุ้มครองอย่างไรบ้าง เราจะเริ่มมองหาแผนสอง แผนสาม แผนสี่ ฯลฯ ในการใช้ชีวิต ผมคิดว่าวิธีคิดแบบนี้ก็ทำให้เราไม่ประมาทในการใช้ชีวิตดีครับ 

ผมได้ลองคิดแบบนี้แล้วและพบว่า มีผลกับชีวิตจริงๆ อย่างน้อยทุกวันนี้ก็ประหยัดขึ้น คิดแล้วคิดอีกในการใช้เงิน รู้สถานะการเงินของตัวเองขึ้นมาทันทีว่าจะอยู่รอดไปได้อีกกี่นานถ้าตกงานขึ้นมา คิดแบบนี้แล้วแม้จะมีงานประจำอยู่ แต่ก็ไม่กล้าขี้เกียจเลยครับ ฮ่าๆ

ผมคิดว่าที่คุณรู้สึกว่าไม่รู้ว่าจะโดนเลย์ออฟเมื่อไรก็เหมือนกันครับ ให้คิดไว้ก่อนว่าโดนเลย์ออฟแน่นอน เพื่อให้เราอยู่ในโหมดของความไม่ประมาท

ทีนี้ ถ้าดูแล้วงานเก่าไม่มั่นคง คุณอยากมองหางานใหม่ ผมอยากให้คุณลองกลับมามองตัวเองใหม่ก่อนหางานใหม่ครับ คุณบอกว่าทำงานเป็นลูกเรือมาตั้งนาน แต่รู้สึกไม่ได้ใช้ทักษะอะไรเพิ่มเติม เลยรู้สึกไม่มั่นใจว่าจะไปทำงานอื่นได้ไหม ถ้าลองนึกดู คุณทำงานเป็นลูกเรือมาหลายปี ชีวิตลูกเรือมีความอดทนสูงมากนะครับ ผมยังเคยนึกอยู่เลยเวลาขึ้นเครื่องบินว่า ในระหว่างที่ผมนอนหลับสบาย ลูกเรือต้องทำงานอยู่ท่ามกลางคนที่กำลังนอนหลับ ทั้งที่ลูกเรือเองก็อยากนอนหลับบ้าง คุณทำงานตอนดึกดื่นข้ามเวลาได้อย่างไม่มีข้อแม้ แถมคุณเป็นอาชีพที่ได้รับการฝึกให้ต้องตรงต่อเวลา เผื่อเวลาเสมอ เราหาคนที่เผื่อเวลาก่อนเสมอแบบนี้ได้ง่ายที่ไหนล่ะครับ ฮ่าๆ 

อาชีพของคุณยังทำให้คุณมี Soft Skill ที่สำคัญมากคือ มารยาทและการเห็นอกเห็นใจคนอื่น คุณอยู่ในธุรกิจการบริการ เรื่องมารยาท ความอ่อนน้อมถ่อมตน เป็นเรื่องสำคัญที่ต้องมีอยู่แล้ว หน้าที่ของคุณยังทำให้คุณได้ดูแลคน ได้ทำให้คนปลอดภัย มีความสุข ไม่ใช่ทุกคนจะมี Soft Skill เหล่านี้นะครับ

ชีวิตลูกเรือของคุณคงทำให้คุณได้เจอคนที่หลากหลายมาก ผู้โดยสารคงไม่ได้น่ารักทุกคน เพื่อนร่วมงานคงไม่ได้แสนดีไปหมด เป็นเรื่องธรรมดา แต่คุณสามารถรับมือกับคนที่หลากหลายได้หมด คุณอ่านคนออกว่าจะจัดการคนแต่ละแบบอย่างไร คุณรับมือคนที่มีความต้องการหลากหลายได้ คุณทำงานเป็นทีมได้ แต่ละเที่ยวบินเจอทีมงานที่ไม่ซ้ำกันหมด แต่ทุกคนทำหน้าที่ไปถึงจุดหมายได้ ทุกเที่ยวบินคือการแก้ปัญหา งานของคุณคือการแก้ปัญหา นั่นไงครับ อาวุธของคุณ ทักษะของคุณ

อีกทักษะที่ผมคิดว่าอาชีพลูกเรือทำให้คุณมีคือ ความปล่อยวางได้ คุณจะเจอปัญหาในเที่ยวบินอย่างไรก็ตาม แต่เมื่อเครื่องลงจอด ผู้โดยสารปลอดภัย หน้าที่คุณหมดแล้ว คุณไม่ต้องเก็บเอาเรื่องอะไรมาเครียดต่อ ถ้าคุณดีลกับปัญหาได้ด้วยการปล่อยวางมันได้ทุกครั้ง เสร็จแล้ววาง ไม่เอามาคิดต่อให้กวนใจ นี่ก็เป็นความสามารถของคุณเหมือนกันนะครับ 

ที่ไล่มาทั้งหมดนี้ ผมคิดว่าอาชีพลูกเรือของคุณก็ทำให้คุณมีความสามารถอยู่หลายอย่าง เพียงแต่ ณ เวลานี้ที่คุณเครียด คุณรู้สึกว่ากำลังเผชิญปัญหา คุณอาจจะไม่ทันได้มองเห็นสิ่งที่มีในตัวเอง ก็เลยคิดว่าทำงานมาตั้งหลายปี ไม่มีความสามารถอะไรติดตัวมาเลย

Mindset การมองตัวเองเป็นสิ่งสำคัญมากครับ คุณกำลังจะไปสมัครงาน ถ้าคุณคิดว่า ‘ฉันไม่เก่งเลย ใครจะรับฉัน’ ถ้าขนาดตัวเรายังไม่ ‘ซื้อ’ เลย ใครจะอยากได้เราไปทำงานด้วย กลับกัน ถ้าคุณไปสมัครงานด้วยความรู้สึกว่า ‘ฉันมีดี ฉันมีความสามารถ ฉันพร้อม เลือกฉันสิ’ พลังในตัวคุณจะมีเต็มเปี่ยม เหมือนคุณเอาตัวคุณเวอร์ชันที่ดีที่สุดไปสมัครงาน เขาก็ต้องพิจารณากันบ้างแหละน่า

ทีนี้เราจะมี Mindset ว่า ‘ฉันมีดี ฉันมีความสามารถ ฉันพร้อม เลือกฉันสิ’ ได้อย่างไร ผมคิดว่าสิ่งนี้ต้องสร้าง ต้องฝึก จริงอยู่ว่างานลูกเรือของคุณจะให้ทักษะความสามารถและวิธีคิดบางอย่างกับคุณ แต่มันไม่พอครับ คุณต้องทำการบ้านว่าคุณต้องเรียนรู้อะไรเพิ่มเติมอีกบ้าง ไปลงเรียนเพิ่มเติม ไปเพิ่มทักษะให้ได้มากที่สุด คุณต้องทำให้ตัวเองมั่นใจได้ก่อนว่า คุณมีความรู้พอที่จะไปลุยบนเส้นทางใหม่ เช่นเดียวกับต้องทำให้บริษัทที่คุณจะสมัครมั่นใจได้ว่าคุณไม่ได้มีแค่ทักษะจากลูกเรือเท่านั้น แต่คุณมีอีกเยอะที่คุณรู้ และทั้งหมดจะเป็นประโยชน์ในการทำงาน ยิ่งเรียนเยอะขึ้นจะยิ่งเปิดโลกคุณ และยิ่งทำให้คุณมั่นใจตัวเองมากขึ้น

ถ้ายังนึกไม่ออกว่าจะทำงานอะไรดี การเรียนเพิ่มก็ช่วยให้คุณเห็นลู่ทางมากขึ้นเหมือนกันครับ พอเรียนแล้วคุณจะเริ่มรู้ว่าคุณชอบอะไร อะไรไปต่อได้ไกล ตอนแรกอาจจะเรียนเน้นความหลากหลายก่อน ยังไม่ต้องเสียเงินก็ได้นะครับ ลองดูคอร์สออนไลน์เรียนฟรี หรือดูใน YouTube ไปก่อน แล้วจากนั้น พอเริ่มจับทางได้ว่าเราสนใจอะไรเป็นพิเศษ และความสนใจนั้นเป็นที่ต้องการของตลาด เราค่อยไปเรียนเพิ่มเติมจริงจัง ความรู้ดีๆ มีอยู่เต็มไปหมดครับ ฟรีก็มาก อยู่ที่เราแบ่งเวลาให้ความสำคัญ

อีกคำแนะนำที่ผมอยากบอกก็คือ คนเราไม่ต้องมีอาชีพเพียงอาชีพเดียวครับ อย่าฝากชีวิต ฝากรายได้ ฝากความหวังทั้งหมดไว้กับงานประจำเพียงงานเดียว มันคือการกระจายความเสี่ยง ถ้างานหนึ่งมีปัญหา อย่างน้อยยังมีงานอื่นที่ทำได้ต่อ การมีหลายงานยังทำให้เราได้ฝึกหลายความสามารถไปด้วย สุดท้ายคนที่ได้ประโยชน์ก็คือตัวเราเอง

ช่วงโควิด-19 นี้ผมได้เห็นธุรกิจมากมายที่เปลี่ยนแปลงตัวเองมาทำสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน สุดท้ายเขาไปต่อได้ ไม่เคยทำเขาก็เรียนรู้ ทดลอง ล้มลุกคลุกคลานจนทำได้ เอาจริงๆ ทุกคนบอกหมดว่า โควิด-19 ทำให้ทำสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อนได้สำเร็จ ไม่เคยคิดว่าจะทำได้ ก็ลุกขึ้นมาทำได้หมด เพราะสถานการณ์มันส่งให้เราต้องทำได้ เหมือนกับคุณที่ทำงานเป็นลูกเรือมาตลอด พอจะต้องเปลี่ยน คุณอาจจะรู้สึกว่ามันยากจังเลย แต่ลองให้เวลากับตัวเองในการเรียนรู้ ลองผิดลองถูกครับ แล้วคุณจะหาทางของตัวเองได้ 

บินให้สูงกว่าเดิมไปเลยครับ

ส่งคำถามดราม่าในที่ทำงานที่คุณสงสัยมาได้ที่อีเมล [email protected] หรืออินบ็อกซ์มาที่ Facebook: ท้อฟฟี่ แบรดชอว์ (Facebook.com/Toffybradshawwriter)

พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล