จากคำพูดที่ไม่ไตร่ตรองให้ดี กลับกลายเป็นเรื่องราวใหญ่โตบนเวที Oscars ครั้งที่ 94 เมื่อเช้าวันที่ 28 มีนาคมที่ผ่านมา เมื่อ Chris Rock ขึ้นเวทีเพื่อประกาศรางวัล แต่ดันปล่อยมุกที่ไม่ตลกเลยเกี่ยวกับ Jada Pinkett Smith ภรรยาของ Will Smith ว่า “G.I. Jane 2, can’t wait to see it” ภาพยนตร์ที่ทั่วโลกต่างรู้กันดีเกี่ยวกับคาแรกเตอร์ของนางเอกทรงสกินเฮด
แต่ Jada Pinkett Smith ไม่ขำไปด้วย แถมยังทำให้ Will Smith ไม่พอใจ เดินขึ้นไปตบหน้า Chris Rock และทิ้งท้ายกับเขาว่า “Keep my wife’s name out of your fucking mouth!” กลายเป็นกระแสวิพากษ์วิจารณ์ใหญ่โตเกี่ยวกับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมเอาเสียเลยของ Chris Rock เพราะเหตุผลที่ Jada Pinkett Smith ออกมาประกาศว่า เธอตัดสินใจโกนผมบนศีรษะของตัวเองเมื่อปลายปี 2021 ที่ผ่านมานั้น เป็นเพราะเธอถูกวินิจฉัยเป็นโรค Alopecia areata หรือโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ ที่เธอต้องต่อสู้กับมันมาตลอด 4 ปี
แล้วอะไรคือโรค Alopecia areata?
หากเราพูดถึงอาการผมร่วงโดยทั่วไปแล้ว การผมร่วงเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุและแสดงออกในลักษณะของอาการที่แตกต่างกันไป แต่ Alopecia areata (AA) นั้นคือลักษณะของอาการที่ผมจะร่วงเป็นหย่อมๆ วงกลมเท่าเหรียญ ที่ในบริเวณนั้นอาจมีแผลหรืออาการคันตามมาได้ ซึ่งไม่ใช่แค่เฉพาะผม แต่ในบางเคสอาจร่วงตามส่วนอื่นๆ ของร่างการด้วย เช่น คิ้ว ขนตา หรือหนวดเครา
นอกจาก Alopecia areata แล้ว ยังมีอาการเฉพาะที่แตกย่อยลงไปอีก ได้แก่ Alopecia totalis (AT) คืออาการที่ผมบนศีรษะร่วงทั้งหมด และ Alopecia universalis (AU) หรืออาการที่ผมบนศีรษะและขนบริเวณจุดต่างๆ ตามตัวร่วงด้วยทั้งหมด ซึ่งผมและขนที่ร่วงไปนั้นมีสิทธิ์ที่จะงอกกลับขึ้นมาใหม่ได้ภายใน 3-4 เดือน แต่ก็มีโอกาสที่จะไม่งอกกลับขึ้นมาอีกเลยด้วยเช่นกัน
อะไรคือสาเหตุของ Alopecia Areata?
โรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ ไม่มีหลักฐานระบุสาเหตุที่แน่ชัด แต่ทางการแพทย์อธิบายว่า เกิดจาก ‘ภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานผิดปกติและทำลายรูขุมขน’ ซึ่งมีปัจจัยอื่นๆ ที่เข้ามาทำให้เกิดโรคนี้ร่วมด้วย ได้แก่
- ความผิดปกติทางพันธุกรรม เช่น กลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม
- ส่งต่อทางพันธุกรรม เช่น มีประวัติคนในครอบครัวที่เคยป่วยเป็นโรคนี้ หรือคนในครอบครัวเป็นโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน เช่น โรคเบาหวานประเภทที่ 1, โรคเกี่ยวกับไทรอยด์, โรคด่างขาว, โรคแพ้ภูมิตัวเอง, โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือภาวะลำไส้เป็นแผล (Ulcerative colitis) เป็นต้น
- การเจ็บป่วยอื่นๆ อย่างการติดเชื้อไวรัส
- การได้รับยาบางชนิด
- ความเครียด
Alopecia areata ส่งผลกระทบอย่างไรบ้าง?
ด้วยลักษณะอาการของโรคเองไม่ส่งผลอันตรายถึงชีวิต แต่แน่นอนว่าส่งผลกระทบทางร่างกายและจิตใจ ซึ่งผลกระทบทางร่างกายนั้นอาจทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงเป็นโรคทางภูมิคุ้มกัน เช่น โรคเกี่ยวกับไทรอยด์ โรคด่างขาว หรือโรคโลหิตจาง เป็นต้น
สิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันคือ ผลกระทบทางจิตใจ เพราะอาการผมร่วงเป็นหย่อมนั้นกระทบความสวยงามมาก นั่นอาจทำให้ผู้ป่วยเกิดความเครียด รู้สึกแปลกแยก หรืออาจเป็นโรคซึมเศร้าได้
วิธีการรักษา
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันแพทย์ยังไม่สามารถรักษาโรคนี้ให้หายขาดได้ แต่มีการรักษาที่ช่วยให้ผมงอกขึ้นมา รวมถึงการป้องกันการหลุดร่วงในอนาคต ได้แก่
- การใช้สเตียรอยด์ เพื่อยับยั้งการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่สร้างความเสียหายแก่รูขุมขน
- การใช้ยาปลูกผม แต่มีโอกาสสำเร็จน้อย หากไม่ได้ผลภายในหนึ่งปีควรหยุด และใช้วิธีอื่น
- การทำภูมิคุ้มกันบำบัด วิธีให้สารก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่ผิวหนังลงบนบริเวณที่ผมร่วง เพื่อทำให้เกิดการอักเสบ กระตุ้นให้ผมกลับมางอกใหม่ได้อีกครั้ง แต่อาจทำให้เกิดโรคผิวหนังชนิดอื่นตามมาได้
ใครสามารถเป็นโรคนี้ได้บ้าง?
Alopecia areata เป็นโรคที่เกิดขึ้นกับคนได้ทุกเพศทุกวัย สถิติระบุจำนวนผู้ป่วยเท่าๆ กันทั้งชายและหญิง อายุเฉลี่ย 30 ปี และมีรายงานจากโรงพยาบาลศิริราชระบุว่า อัตราการเกิดนั้นเท่ากับ 1 ใน 1,000 คน หรือคิดเป็น 2%
อ้างอิง:
- https://variety.com/2022/film/news/chris-rock-punches-will-smith-oscars-fight-1235216387/
- https://www.allure.com/story/jada-pinkett-smith-hair-loss-shaved-head
- https://www.pobpad.com/alopecia-areata-%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%9C%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1
- https://www.si.mahidol.ac.th/siriraj_online/thai_version/Health_detail.asp?id=1301