ประเทศไทยเริ่มมีมาตรการผ่อนคลายการปิดเมืองหรือล็อกดาวน์ลงมาอย่างต่อเนื่องจนเข้าสู่ระยะที่ 2 ในวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (17 พฤษภาคม) เช่นเดียวกับทิศทางของนโยบายจากรัฐบาลต่างๆ ทั่วโลก โดยส่วนหนึ่งเป็นผลพวงจากแรงกดดันทางเศรษฐกิจและการเมือง ขณะเดียวกันก็มีตัวอย่างจาก 6 ประเทศที่ก่อนหน้านี้คลายมาตรการล็อกดาวน์ลงแล้ว แต่ก็ต้องกลับมาตรึงเข้มอีกครั้งหลังยอดผู้ป่วยโควิด-19 เพิ่มสูงขึ้น และนี่คือบทเรียนที่เราควรเรียนรู้จากพวกเขา
จีน
ประเทศต้นทางการแพร่ระบาดของโควิด-19 อย่างจีนเป็นประเทศแรกที่ตัดสินใจใช้มาตรการปิดเมือง ก่อนจะมีการผ่อนคลายและบังคับใช้มาตรการดังกล่าวหลายต่อหลายครั้ง
รัฐบาลประกาศปิดเมืองอู่ฮั่นในช่วงปลายมกราคมที่ผ่านมา ก่อนขยายไปยังเมืองและมณฑลข้างเคียงอื่นๆ
หลังยอดผู้ป่วยใหม่ลดลงอย่างมากจนเหลือราว 200 คนต่อวัน จีนทยอยเปิดเมืองไปเรื่อยๆ อย่างไรก็ตาม การบังคับใช้มาตรการนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะเจ้าหน้าที่เปลี่ยนแผนบ่อยครั้ง ไม่ว่าจะกรณีของการเปิดให้บริการโรงภาพยนตร์ได้เพียง 3 วันก็ให้ปิดทำการอีกครั้ง หรือยกเลิกให้ประชาชนออกนอกบ้านได้หลังออกคำสั่งได้ 5 วัน
อย่างไรก็ตาม ทางการจีนไม่ได้ประกาศปิดเมืองอู่ฮั่นแม้จะพบผู้ติดเชื้อใหม่ 6 ราย หลังไม่พบมานาน 35 วัน แต่ให้ใช้มาตรการปูพรมตรวจประชากรทั้ง 11 ล้านคนแทน
เกาหลีใต้
การแพร่ระบาดจากคลับในย่านอีแทวอนของกรุงโซลทำให้ทางการเกาหลีใต้ต้องเร่งรีบใช้มาตรการติดตามตัวและตรวจเชื้อในวงกว้างอีกครั้ง หลังมาตรการเหล่านี้ทำให้รัฐบาลได้รับการยกย่องอย่างมาก
ช่วงวันที่ 9 พฤษภาคมที่ผ่านมา ยอดผู้ป่วยใหม่ในเกาหลีใต้แตะ 34 คน หลังปริ่มเส้นสิบคนมาอย่างต่อเนื่อง โดยหลายกรณีของกลุ่มผู้ป่วยใหม่นี้มีต้นตอจากคลับดังกล่าว
บาร์และคลับในเมืองหลวงของเกาหลีใต้ต้องปิดบริการนับตั้งแต่วันนั้นเป็นต้นมา ขณะเดียวกันโรงเรียนและกิจการธุรกิจหลายอย่างก็ต้องเลื่อนวันเปิดทำการออกไป
การล็อกดาวน์ครั้งใหม่นี้มีขึ้นเพียงไม่ถึงหนึ่งสัปดาห์หลังเริ่มคลายมาตรการเว้นระยะห่างทางสังคมลง พร้อมประกาศเตือนให้ประชาชนเตรียมพร้อมกับชีวิตประจำวันแบบใหม่ที่อยู่กับเชื้อไวรัสโคโรนา
เยอรมนี
มาตรการของเยอรมนีในช่วงที่ผ่านมาเป็นการค่อยๆ คลายการปิดเมือง แต่มีการตัดสินใจปิดพื้นที่บางแห่ง หลังพบยอดผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วผ่านประกาศมาตรการฉุกเฉิน โดยให้ควบคุมคมนาคมสาธารณะและสั่งการให้คนงานต้องเข้ารับการตรวจเชื้อทุกคน
ท่ามกลางสถานการณ์ในประเทศที่อัตราการแพร่เชื้อต่อคนต่ำกว่า 1 คน อังเกลา แมร์เคิล นายกรัฐมนตรีเยอรมนี กล่าวไว้หลังปลดล็อกดาวน์ในวันที่ 6 พฤษภาคมว่า เธอพร้อมจะยกเลิกคำสั่งหากมีความจำเป็น
ปัจจุบันโรงเรียนและร้านค้าหลายแห่งเปิดทำการตามปกติ นอกจากนี้ทางการเยอรมนีเล็งผ่อนคลายมาตรการปิดพรมแดนในวันเสาร์นี้ด้วย
อิหร่าน
หนึ่งในประเทศที่ได้รับผลกระทบอย่างหนักจากช่วงแรกของการแพร่ระบาดจนต้องปิดเมืองหลายแห่งไป ก่อนค่อยๆ คลายล็อกมาเรื่อยๆ เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา อิหร่านประกาศมาตรการปิดจังหวัดในภาคตะวันตกเฉียงใต้แห่งหนึ่ง ขณะที่โรงเรียนในที่อื่นๆ เปิดได้ตามปกติ
ยอดผู้ป่วยใหม่ในอิหร่านลดน้อยลงอย่างต่อเนื่องจนแตะ 800 คนเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม แต่หลังจากนั้นยอดดังกล่าวกลับเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนรายงานของวันจันทร์ที่ผ่านมาเผยตัวเลข 1,700 คน
ด้านผู้ว่าการจังหวัดดังกล่าวมองปัญหายอดผู้ป่วยสูงขึ้นว่ามาจากการที่ประชาชนไม่ยอมปฏิบัติตามมาตรการเว้นระยะห่างทางสังคมอย่างเคร่งครัดในช่วงที่ผ่านมา
ในช่วงกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา อิหร่านประกาศปิดเมืองทั่วประเทศ โดยคำสั่งครอบคลุมถึงการให้บริการของสถานที่อย่างมหาวิทยาลัย โรงเรียน ศูนย์วัฒนธรรม ใน 14 จังหวัด ก่อนขยายให้มีผลต่อร้านค้าและพื้นที่สาธารณะช่วงกลางเดือนมีนาคม
มาตรการล็อกดาวน์ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจอิหร่านอย่างรุนแรง เนื่องจากผู้คนไม่สามารถเดินทางไปข้างนอกได้ โดยเฉพาะในช่วงปีใหม่ของอิหร่านเป็นเทศกาลที่เงินสะพัดมหาศาล และยังมีปัจจัยจากการคว่ำบาตรของสหรัฐอเมริกาด้วย จนทำให้เศรษฐกิจประเทศหดตัวลง 15% ในช่วงดังกล่าว
แรงกดดันจากปัญหาเศรษฐกิจทำให้ประธานาธิบดีอิหร่านผ่อนมาตรการปิดเมืองในบางพื้นที่ลงช่วงวันที่ 20 เมษายนที่ผ่านมา แม้รายงานพบผู้ป่วยใหม่ 1,300 คนต่อวัน
เลบานอน
เพียงไม่กี่วันหลังประกาศยกเลิกล็อกดาวน์ เลบานอนต้องประกาศคำสั่งปิดเมืองเพิ่มอีก 4 วัน เนื่องจากยอดผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้น หลังน้อยกว่าหลังสองหน่วยมาอย่างต่อเนื่องในช่วงเมษายนที่ผ่านมา
ในช่วงประกาศยกเลิกล็อกดาวน์ รัฐบาลผ่อนคลายให้บาร์ ร้านอาหาร ร้านตัดผม ศาสนสถาน และสถานที่ทำงานกลางแจ้งกลับมาทำการได้ ด้วยตัวเลขของสถานการณ์ที่แย่ลงทำให้นายกรัฐมนตรีเลบานอนออกมาตำหนิว่าประชาชนไม่ยอมปฏิบัติตามข้อแนะนำ
การกลับมาประกาศปิดเมืองครั้งใหม่นี้ นายกรัฐมนตรีเลบานอนระบุว่าเพื่อช่วยสนับสนุนการเดินหน้าตรวจหาผู้ติดเชื้อ ขณะเดียวกันรัฐบาลได้อนุญาตให้ร้านขายยาและซูเปอร์มาร์เก็ตเปิดทำการได้ตามปกติ แต่ให้คงการปิดพรมแดนเอาไว้
อย่างไรก็ตาม เลบานอนยังไม่เคยเผชิญระบาดครั้งใหญ่ โดยรายงานในช่วงวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา มียอดผู้ป่วยรวม 886 ราย ยอดผู้เสียชีวิต 26 ราย
ซาอุดีอาระเบีย
ซาอุดีอาระเบียเริ่มผ่อนคลายมาตรการปิดเมืองลงในช่วงเดือนรอมฎอน และวางแผนจะปรับให้กลับมาเข้มงวดขึ้นหลังช่วงดังกล่าวสิ้นสุดลง
ประเทศแห่งนี้เริ่มเข้ามาตรการล็อกดาวน์ตั้งแต่วันที่ 29 มีนาคม โดยให้สำนักงานต่างๆ ปิดทำการ ฆ่าเชื้อตามท้องถนน พร้อมประกาศคำสั่งเคอร์ฟิว ก่อนจะเริ่มลดมาตรการนี้ลงเพื่อให้สอดรับการพฤติกรรมการรวมตัวกันรับประทานอาหารหลังถือศีลอดในช่วงกลางวัน โดยผู้คนได้รับอนุญาตให้ออกนอกบ้านได้ระหว่างเวลา 09.00-17.00 น. พร้อมให้ร้านค้าและห้างเปิดได้
รายงานยอดผู้ป่วยใหม่เผยให้เห็นว่ามีการติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในวันพฤหัสบดีที่ผ่านมามียอดผู้ป่วยใหม่แตะ 2,000 คน
ทางการซาอุดีอาระเบียวางแผนใช้มาตรการเคอร์ฟิวต่อเนื่อง 5 วัน ระหว่างวันที่ 23-27 พฤษภาคมนี้ เนื่องจากเป็นช่วงฉลองวันอีดิลฟิตรี อันถือเป็นการสิ้นสุดเดือนรอมฎอน
ไม่ว่าจะปิดบางส่วนหรือปิดทั่วประเทศ ผลของการนำมาตรการปิดเมืองมาใช้อีกครั้งยังไม่ปรากฏออกมา อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ในไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้าอาจทำให้เราเข้าใจได้มากขึ้นว่ามาตรการแบบไหนเหมาะสมที่สุดท่ามกลางความพยายามปรับตัวให้โลกเดินหน้าต่อไปได้
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์
อ้างอิง:
- https://www.businessinsider.com/countries-imposed-lockdown-again-after-coronavirus-case-spike-2020-5
- https://www.aljazeera.com/news/2020/05/saudi-arabia-enforce-coronavirus-curfew-eid-200513061151389.html
- https://www.bbc.com/news/world-asia-china-52629213
ห้ามพลาด! ฟอรัมที่เจาะลึก New Normal ที่ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย จากวิทยากรระดับประเทศ 40 คน ซื้อบัตรงาน THE STANDARD ECONOMIC FORUM ที่ https://www.eventpop.me/e/8705-economic-forum
