จงตั้งเป้าหมายจาก ‘โอกาส’ อย่าตั้งเป้าหมายจาก ‘ปัญหา’

ในยุคที่การทำงานเต็มไปด้วยความรีบเร่งและการแข่งขัน หลายคนทำงานวันต่อวันอย่างเหน็ดเหนื่อย โดยไม่รู้ว่าตัวเองทำไปเพื่ออะไร หรือสิ่งที่ทำอยู่มีคุณค่าหรือไม่ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะขาดการตั้งเป้าหมายที่ดีหรือถูกวิธี

The Secret Sauce เอพิโสดนี้ เคน นครินทร์ ชวน จี๊ด-ปัทมาวลัย รัตนพล (Chief People Officer, Minor International & Minor Food) มาคุยในหัวข้อที่คนทำงานควรรู้มากที่สุด

ลองมาฟังกันว่า เป้าหมายที่ดีมีหน้าตาแบบไหน ทำไมการฝึกสร้างเป้าหมายทุกวันถึงเป็นเรื่องสำคัญ และคนเป็นหัวหน้าต้องทำอย่างไรให้ลูกน้องสามารถสร้างเป้าหมายได้สะดวกมากที่สุด

ความแตกต่างระหว่าง ‘พนักงานทั่วไป’ กับ ‘ผู้นำที่ประสบความสำเร็จ’ คนกลุ่มแรก ทันทีที่ลืมตาตื่นขึ้นมา มักคิดในหัวว่า ‘วันนี้ต้องทำงานอะไร’ แล้วก็ก้มหน้าก้มตาทำไปเรื่อยๆ ทำให้พวกเขาสร้างได้แต่งาน ยังไม่เคยสร้างความสำเร็จ กลับกัน คนกลุ่มที่สองมักคิดถึงหน้าตาของความสำเร็จก่อน แล้วคงลงมือทำงานเพื่อไปให้ถึงภาพนั้น

วิธีฝึกตั้งเป้าหมายที่ดี

1. ฝึกคิดทุกเช้าว่า ‘วันนี้จะทำอะไรให้สำเร็จ’

ก่อนลงมือทำอะไร ลองคิดถึงหน้าตาของความสำเร็จที่อยากให้เกิดขึ้นก่อน อย่าทำแค่ To Do List เพราะถ้าต้องทำตามลิสต์ไปเรื่อยๆ สุดท้ายจะเหนื่อยเอง

2. Why you are here? ตั้งคำถามกับทุกเรื่องเสมอ

เมื่อถามคำว่า ‘ทำไม’ เจาะลึกลงไปหลายครั้ง อาจได้ทางเลือกของไอเดียที่สดใหม่และสร้างสรรค์มากยิ่งขึ้น

3. ฝึกตั้งเป้าหมายให้เป็น ‘รูปธรรม’ ไม่ใช่ ‘นามธรรม’

อย่าตั้งเป้าหมายที่เน้นเรื่องความรู้สึก เช่น อยากมีความสุข อยากเพิ่มความสามัคคี อยากทำงานเป็นทีมเวิร์ก แต่ลองลงลึกไปให้ถึงการกระทำที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น

ยกตัวอย่าง ทีมบริหารบุคคลตั้งเป้าหมายว่า อยากให้พนักงานมีความสุข คำว่า ‘ความสุข’ ในทีนี้อาจดูจับต้องไม่ได้เท่าที่ควร ลองลงรายละเอียดมากขึ้นเป็น ‘อยากให้พนักงานมีความสุข เพื่อที่จะได้ทำงานได้ดีขึ้น และสามารถบรรลุยอดขายตามที่ตั้งเป้าหมายไว้ได้’ คนทำงานต่อจะเห็นแอ็กชันชัดเจนว่าต้องทำอะไร อย่างไร และเมื่อไร เพื่อจะได้ไปถึงเป้าหมายนั้น

เป้าหมายที่ดีของคนทำงาน

เป้าหมายที่ดีของคนทำงานต้องตอบโจทย์เป้าหมายขององค์กรและธุรกิจ สำหรับคนที่ยังอยู่ในระดับจูเนียร์อาจคิดว่าตัวเองคงไม่มีเป้าหมายอะไร แต่หากได้ลองพยายามให้มากขึ้น อาจพบว่า อย่างน้อยที่สุด ทุกหน่วยงานต้องมีเป้าหมายของตัวเอง แล้วเราได้ทำงานที่ตอบโจทย์เป้าหมายนั้น อาจนับได้ว่านั่นเป็นส่วนหนึ่งของการมีเป้าหมายแล้ว

ถ้าเป้าหมายมันง่าย เราจะเก่งเท่าเมื่อวาน แต่ถ้าเป้าหมายมันยาก เราก็ต้องไปศึกษาและก้าวออกจากคอมฟอร์ตโซน เพราะคำว่ายาก แปลว่า เราอาจไม่สามารถคิดเองได้ด้วยตัวคนเดียว ต้องไปศึกษาหาความรู้เพิ่ม นี่คือจุดประสงค์สำคัญของการพัฒนา

อยากตั้งเป้าหมายของตัวเองให้ตรงกับองค์กรต้องทำอย่างไร

1. สนใจ Business Meeting ขององค์กร

อย่าคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว ลองเข้าไปฟังการประชุมของผู้บริหารดูบ้าง อาจเห็นเป้าหมายของบริษัทที่ชัดเจนมากขึ้น

2. หยิบใบประเมินผลมาพูดคุยกับหัวหน้า

ลองพูดคุยอย่างตรงไปตรงมาดูว่า ถ้าอยากเติบโตหรือโดนโปรโมตตำแหน่งใหม่ ต้องโดนวัดผลจากอะไรบ้าง

ยกตัวอย่างพนักงานทำความสะอาด ลองถามหัวหน้าดูว่า คำว่า ‘สะอาด’ ในความหมายของเขาคืออะไร เช่น ไม่มีขยะ มีกลิ่นหอม หรือมีความแวววาว ถ้าเรารู้ความหมายของเขาแล้ว เราก็พยายามทำงานให้ตรงโจทย์ที่สุด เพื่อจะได้ทำงานที่ตอบโจทย์เป้าหมายขององค์กรได้อย่างแท้จริง

3. อย่าลืมสังเกตระหว่างทาง

หลังจากรู้เป้าหมายขององค์กรแล้ว ระหว่างปี ควรสังเกตด้วยว่า มีการปรับเปลี่ยนหรือไม่ เพราะแน่นอนว่า การทำธุรกิจขึ้นอยู่กับเศรษฐกิจที่ผกผัน ต้นปีบริษัทอาจเน้นเรื่องยอดขาย กลางปีบริษัทอาจเน้นเรื่องกำไร ปลายปีอาจเน้นเรื่องการสร้างนวัตกรรม ฉะนั้น คนทำงานต้องหมั่นสังเกตดู และปรับเปลี่ยนเป้าหมายตนเองให้ตรงกับองค์กรอยู่เสมอ

ผู้นำควรทำอย่างไรให้พนักงานตั้งเป้าหมายได้สะดวกมากขึ้น

Minor Food Group ใช้ระบบ KPI (Key Performance Indicators) ในการวัดผลพนักงาน โดยหัวหน้างานต้องจัดทำระบบการวัดผลที่ชัดเจน สมมติมีลูกน้อง 3 คน แต่ละคนมีเป้าหมาย 3 ข้อ ลูกน้องมีหน้าที่รายงานผลความสำเร็จ โดยไม่จำเป็นต้องคอยรายงานระหว่างทาง ยกตัวอย่าง ระบบของที่ Minor Food Group ทุกวันที่ 3 ของเดือน ลูกน้องต้องมาคุยกับหัวหน้าว่า เป้าหมายเป็นอย่างไร แบ่งระดับเป็น สีเขียว สีแดง และสีเหลือง

สีเขียว: ทำสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี

สีแดง: ทำไม่ได้ ขอความช่วยเหลือ

สีเหลือง: กำลังดำเนินการ

เป็นการสื่อสารง่ายๆ ให้ทุกคนเข้าใจตรงกัน โดยมีข้อสำคัญคือ หัวหน้าต้องให้ลูกน้องเป็นเจ้าของ Objective กับ Performance ด้วยตัวเอง อย่าด่วนตัดสินหรือไปลงรายละเอียดมากเกินไป

ทำอย่างไร พยายามแค่ไหน ก็ไม่ถึงฝั่งฝัน

บางคนมีเป้าหมาย แต่ไม่เคยทำได้สำเร็จ เพราะอาจลืมมองว่า จุดแข็งของตัวเองคืออะไร การตั้งเป้าหมายที่ดีควรเริ่มต้นจากสิ่งที่ตัวเองถนัด หรือหากเมื่อไรที่มีความท้าทายเข้ามามากขึ้น การหมั่นเรียนรู้หรือเปิดรับสิ่งใหม่ๆ ก็เป็นทักษะสำคัญที่ช่วยพัฒนาให้คนเราไปถึงเป้าหมายได้ดียิ่งขึ้น

สุดท้ายระวัง Yesterday Problem Solving

คนส่วนใหญ่ตั้งเป้าหมายจากปัญหา ไม่ใช่โอกาส เป้าหมายจึงกลายเป็น Yesterday Problem Solving ยกตัวอย่างเช่น ปีที่แล้วปิดยอดขายไม่ได้ เพราะฝนตกบ่อย เป้าหมายใหม่เลยกลายเป็นจะทำอย่างไรให้ขายของได้ในหน้าฝน ทั้งที่จริงๆ แล้วควรมองหาโอกาสและสร้างความมั่นใจว่า ปีนี้จะทำให้เติบโตขึ้นอย่างไรมากกว่า จากนั้นจึงค่อยศึกษาต่อว่า ทีมอื่นที่ประสบความสำเร็จได้ตามเป้าหมายเขาทำอย่างไร สังเกตว่ามีกลยุทธ์อะไร ปฏิบัติจริงแบบไหน แล้วค่อยนำมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับตัวเองมากยิ่งขึ้น