ปัญหา Overstayed ที่กำลังเกิดในเกาหลีใต้ ไต้หวัน และญี่ปุ่นนั้น มีผลทำให้รัฐบาลแต่ละประเทศกลับมาคิดทบทวนเรื่องมาตรการยกเว้นวีซ่าให้กับชาวไทย เนื่องจากจำนวนคนไทยที่อยู่เกินวีซ่าตามระยะเวลาที่กำหนดนั้นมีจำนวนเพิ่มขึ้นทุกปี และมีจำนวนไม่น้อยเลยทีเดียว
ในส่วนของประเทศญี่ปุ่น คนไทยได้รับการยกเว้นวีซ่าสำหรับนักท่องเที่ยวไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 มีระยะเวลาจำกัดในการพำนักอยู่ในประเทศญี่ปุ่นได้ไม่เกิน 15 วัน
หลังจากที่คนไทยได้รับการยกเว้นวีซ่าได้ไม่นาน ในปีถัดมาจำนวนคนไทยที่อยู่เกินกำหนดระยะเวลามีจำนวนมากถึง 5,277 ราย นับเป็นสถิติสูงสุดที่เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา 20.2% (*จำนวนตัวเลข ณ วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2558) จนถึงปัจจุบัน จำนวนคนไทยที่อยู่เกินระยะเวลาที่กำหนดมีจำนวนเพิ่มขึ้นทุกปีและกำลังกลายเป็นอันดับ 3 ของโลก
ตัวเลขของปีนี้ (รายงานตัวเลขจากกระทรวงยุติธรรม ประเทศญี่ปุ่น ณ วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2561)
จำนวนรวมชาวต่างชาติที่อยู่เกินวีซ่าตามระยะเวลาที่กำหนดในประเทศญี่ปุ่นทั้งหมด 66,498 ราย (เรียงลำดับจำนวนมากสุด 5 ประเทศ)
- ประเทศเกาหลี จำนวน 12,876 ราย
- ประเทศจีน จำนวน 9,390 ราย
- ประเทศไทย จำนวน 6,768 ราย
- ประเทศเวียดนาม จำนวน 6,760 ราย
- ประเทศฟิลิปปินส์ จำนวน 4,933 ราย
ประเภทวีซ่าของชาวต่างชาติที่ใช้เข้าประเทศญี่ปุ่นแล้วอยู่เกินกำหนดมีมากสุดจำนวน 44,592 ราย คือใช้ ‘วีซ่าระยะสั้น’ หรือ Short-Term Stay เพิ่มขึ้นจากปีที่แล้ว 67.1% กล่าวได้ว่าคนที่หลบหนีแล้วอาศัยอยู่ต่อในประเทศญี่ปุ่นเกินครึ่งหนึ่งใช้วีซ่าประเภทนี้
สาเหตุที่คนไทยหนีวีซ่าหรืออยู่เกินกำหนดคือต้องการทำงานที่ประเทศญี่ปุ่นเพียงเพราะคิดว่าได้เงินมาก จะได้ส่งกลับไปประเทศไทยเพื่อช่วยเหลือครอบครัว หลายคนยอมกู้หนี้ยืมสินเพื่อซื้อตั๋วเครื่องบินมายังประเทศญี่ปุ่นและมาหางานทำ บางคนมีนายหน้าค้าแรงงานส่งมาหรือถูกหลอกมาค้าแรงงานก็มีมาก ในประเทศญี่ปุ่นมีข่าวจับกุมคนไทยที่ไม่มีวีซ่าอยู่บ่อยครั้ง อาชีพที่มักจะพบคนเหล่านี้คือพนักงานในร้านนวดไทย (ซึ่งอาจจะมีแอบแฝงการค้าบริการทางเพศ) ทำสวน ทำไร่ หรืองานใช้แรงงานด้านการเกษตร สุดท้ายหลังจากโดนจับกุมก็จะถูกส่งกลับประเทศไทย
ในปีที่ผ่านมาคนไทยที่ถูกส่งกลับประเทศไทยตามมาตรการคำสั่งให้ออกจากประเทศญี่ปุ่นมีเพียง 89 รายเท่านั้น
หลังจากถูกส่งกลับประเทศตามมาตรการคำสั่งให้ออกจากประเทศญี่ปุ่น จะไม่สามารถเข้าประเทศญี่ปุ่นได้ภายใน 5-10 ปี (แล้วแต่กรณี)
แต่ถ้ามอบตัวด้วยตัวเองและขอกลับประเทศ จะไม่สามารถเข้าประเทศญี่ปุ่นได้ภายใน 1 ปี
ถึงแม้ว่าประเทศญี่ปุ่นยังต้องการเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวให้มากกว่านี้เป็น 40 ล้านคนในปี พ.ศ. 2563 แต่ถ้ามีคนฉวยโอกาสตรงนี้โดดวีซ่า อยู่เกินระยะเวลาที่กำหนด แล้วหลบหนีมาทำงานอยู่ในประเทศญี่ปุ่นแบบผิดกฎหมายด้วยจำนวนที่เพิ่มมากขึ้นทุกๆ ปี จะมีผลกระทบกับนักท่องเที่ยวที่ต้องการเดินทางมาท่องเที่ยวจริงๆ ต่อไปในอนาคตแน่นอน การคัดกรองนักท่องเที่ยวอาจต้องเพิ่มขั้นตอนในการตรวจตรา
หรือเราอาจจะต้องกลับไปใช้มาตรการเดิมทั้งหมดที่ต้องขอวีซ่าด้วยการตรวจเอกสารอย่างเข้มงวดก่อนเดินทางเข้าประเทศญี่ปุ่น
ภาพประกอบ: dreaminem
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์
