เกิด ‘ละครการเมืองครั้งใหญ่’ ในแวดวงเศรษฐกิจสหรัฐฯ เมื่อ The Wall Street Journal และ CNBC ได้ออกมารายงานว่า รายงานว่าประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้หยั่งเสียงสมาชิกพรรครีพับลิกันเมื่อวันอังคาร (15 ก.ค. ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐฯ) เกี่ยวกับการปลดเจอโรม พาวเวลล์ ออกจากตำแหน่งประธานธนาคารกลางสหรัฐฯ (Fed) และได้รับเสียงสนับสนุนจนมีข่าวว่าเขาได้ร่างจดหมายไล่ออกไว้แล้ว
แต่เพียงไม่กี่ชั่วโมงต่อมาในวันพุธ (16 ก.ค. ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐฯ) ทรัมป์กลับออกมาปฏิเสธแผนการดังกล่าวต่อหน้าสื่อมวลชน อย่างไรก็ตาม เขายังคงทิ้งท้ายไว้อย่างมีนัยสำคัญว่า “ผมไม่ตัดความเป็นไปได้ใดๆ ออกไป แต่คิดว่าไม่น่าเป็นไปได้อย่างยิ่ง เว้นแต่ว่าเขาจะต้องออกจากตำแหน่งเพราะการทุจริต”
คำพูดดังกล่าวเป็นการส่งสัญญาณว่า ทรัมป์กำลังมองหา ‘ช่องว่างทางกฎหมาย’ ในการปลดพาวเวลล์ ‘อย่างมีเหตุอันควร’ (for cause) ซึ่งเป็นเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนดไว้ หลังจากที่คำตัดสินของศาลฎีกาเมื่อไม่นานนี้ชี้ว่า ประธานาธิบดีไม่สามารถปลดเจ้าหน้าที่ Fed ได้จากความขัดแย้งด้านนโยบาย
ประเด็นที่ทรัมป์หยิบยกขึ้นมาเป็นหัวหอกในการโจมตีครั้งใหม่คือ การใช้จ่ายงบประมาณที่สูงเกินไปในการปรับปรุงอาคารสำนักงานของ Fed โดยเบื้องหลังความขัดแย้งครั้งนี้คือความไม่พอใจที่ทรัมป์มีต่อพาวเวลล์ ที่ไม่ยอมลดอัตราดอกเบี้ยลงอย่างรวดเร็วตามที่เขาต้องการ
ทรัมป์ต้องการให้ Fed หั่นอัตราดอกเบี้ยนโยบายลงถึง 3 เปอร์เซ็นต์ จากปัจจุบันที่อยู่ที่ประมาณ 4.3% เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายของรัฐบาล หลังจากที่ Fed คงอัตราดอกเบี้ยไว้ในระดับนี้มาตลอดนับตั้งแต่มีการลดดอกเบี้ยครั้งล่าสุดเมื่อปลายปี 2024
ท่ามกลางความสับสนนี้ เจ้าหน้าที่ระดับสูงต่างออกมาให้ความเห็นที่ขัดแย้งกัน ส.ส. แอนนา พอลีนา ลูนา โพสต์บนโซเชียลมีเดียว่า “ได้ยินมาว่าเจอโรม พาวเวลล์กำลังจะถูกไล่ออก!” สอดคล้องกับแหล่งข่าวจากทำเนียบขาวที่ยืนยันแผนการดังกล่าว
แต่ในทางกลับกัน สก็อตต์ เบสเซนต์ รัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ กลับกล่าวว่าเขาไม่คาดว่าทรัมป์จะทำเช่นนั้น พร้อมให้ความเห็นว่าการกระทำของทรัมป์เป็นเพียง ‘การส่งสัญญาณกดดัน’ เพื่อให้ Fed ตัดสินใจในทิศทางที่ตนต้องการ ซึ่งสอดคล้องกับความเห็นของ ส.ส. เฟรนช์ ฮิลล์ ประธานคณะกรรมาธิการบริการทางการเงินของสภาผู้แทนราษฎร ที่กล่าวกับ CNBC ว่า “ผมไม่เห็นว่า” ทรัมป์จะไล่พาวเวลล์ออก
สิ่งที่น่าสนใจคือ ประธานาธิบดีทรัมป์เป็นผู้เสนอชื่อพาวเวลล์ให้ดำรงตำแหน่งประธาน Fed เพื่อสืบทอดตำแหน่งจากนางเจเน็ต เยลเลน เอง เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2018 และวุฒิสภาก็ได้ให้การรับรองในเดือนกุมภาพันธ์ปีถัดมา แต่หลังจากนั้นพาวเวลล์ก็ตกเป็นเป้าวิจารณ์ของทรัมป์มาโดยตลอด
พาวเวลล์เองเคยส่งสัญญาณไว้ก่อนหน้านี้แล้วว่า เขาจะต่อสู้หากมีความพยายามที่จะปลดเขาออกจากตำแหน่ง โดยอ้างว่ากฎหมายไม่อนุญาตให้ทำเช่นนั้นได้ ซึ่งนักเศรษฐศาสตร์ต่างออกมาเตือนว่า การกระทำที่บั่นทอน ‘ความเป็นอิสระของ Fed’ อาจนำไปสู่การไหลออกของเงินทุนและสร้างความไร้เสถียรภาพทางเศรษฐกิจได้
แม้ว่าตลาดการเงินจะยังคงมีปฏิกิริยาไม่รุนแรงนักต่อข่าวดังกล่าว แต่ความพยายามสั่นคลอนเสาหลักทางเศรษฐกิจของโลกครั้งนี้ก็ยังคงสร้างบรรยากาศของ ‘ความไม่แน่นอนสูง’ และเป็นความเสี่ยงที่ทุกฝ่ายต้องจับตามองอย่างใกล้ชิดต่อไป
ภาพ: Win McNamee/Getty Images
อ้างอิง:
