หม่อมหลวงปีกทอง ทองใหญ่ รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) เปิดเผยผลการสำรวจ FTI CEO Poll ครั้งที่ 45 ในเดือนพฤษภาคม 2568 ภายใต้หัวข้อ ‘โรงงานศูนย์เหรียญ กระทบอุตสาหกรรมไทยแค่ไหน’
จากผลสำรวจพบว่า การเข้ามาของกลุ่มทุนจากต่างประเทศเพื่อประกอบกิจการโรงงานโดยไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจกับพื้นที่ หรือที่เรียกว่าโรงงานศูนย์เหรียญนั้น ผู้บริหาร ส.อ.ท. ส่วนใหญ่มองว่า สร้างผลกระทบเชิงลบต่อภาคอุตสาหกรรมไทยอย่างมาก
โดยเฉพาะประเด็นการหลีกเลี่ยงละเลยไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น การลักลอบประกอบกิจการ การผลิตสินค้าไม่ได้มาตรฐาน การลักลอบเข้ามาทำงาน และการนำเข้าผิดกฎหมาย ซึ่งมองว่า “สาเหตุของปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญในไทยเกิดจากกฎหมายไทยที่มีช่องโหว่ ตลอดจนผลกระทบจากสงครามการค้าที่เร่งให้เกิดการย้ายฐานการผลิตเข้ามาสวมสิทธิสินค้าส่งออกไทยเพื่อหลบเลี่ยงถิ่นกำเนิดสินค้า”
ผู้บริหาร ส.อ.ท. จึงเสนอขอให้ภาครัฐเข้มงวดในการออกใบอนุญาตประกอบการโรงงาน และบูรณาการตรวจสอบเชิงรุกปราบปรามการกระทำความผิด การใช้ธุรกิจอำพรางของคนต่างด้าว หรือนอมินี และการใช้บัญชีม้า ผ่านการเชื่อมโยงข้อมูลและพัฒนาระบบติดตามวิเคราะห์พฤติกรรมของนิติบุคคลที่เข้าข่ายนอมินี เช่น การจ่ายภาษี, การจ้างงาน, การนำเข้าและส่งออก, การใช้ไฟฟ้า
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- ป่วนทั้งตลาด! เวียดนามแอบสวมสิทธิกดราคาส่งออกทุเรียนไทย
- ทำไม ‘อินโดนีเซีย’ โตแรงแซงเพื่อนบ้าน แม้ในวันที่สินค้าจีนทะลักอาเซียน
- ชวนวิเคราะห์ เหตุใดสินค้าจีนทะลัก ส่งออกเริ่มหมดแรง แบกเศรษฐกิจไทยไม่ไหว
- ข่าวโรงงานทยอยปิดตัวไปทีละราย ปีนี้คนไทยตกงานแล้วกว่า 40,000 คน
จากการสำรวจผู้บริหาร ส.อ.ท. (CEO Survey) ครอบคลุมผู้บริหารจาก 47 กลุ่มอุตสาหกรรม และ 76 สภาอุตสาหกรรมจังหวัด มีสรุปผลการสำรวจ FTI CEO Poll ครั้งที่ 45 จำนวน 6 คำถาม ดังนี้
1. การเข้ามาของโรงงานศูนย์เหรียญจะส่งผลกระทบเชิงลบต่ออุตสาหกรรมไทยในระดับใด
โดยผลสำรวจพบว่า กระทบมากถึง 86.9%
2. กลุ่มสินค้าใดจะได้รับผลกระทบจากการเข้ามาของโรงงานศูนย์เหรียญ
อันดับ 1: เครื่องใช้ไฟฟ้า 70.3%
อันดับ 2: วัสดุก่อสร้าง 46.9%
อันดับ 3: อาหารแปรรูป อาหารเสริม และเครื่องสำอาง 26.2%
อันดับ 4: สิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม 25.5%
3. ปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญในไทยเกิดจากสาเหตุใด
อันดับ 1: กฎหมายที่มีช่องโหว่เป็นโอกาสเข้ามาลงทุนในไทย 74.5%
อันดับ 2: การย้ายฐานการผลิตหนีผลกระทบจากสงครามการค้า 58.6%
อันดับ 3: มาตรการส่งเสริมการลงทุนของไทย และสิทธิประโยชน์ต่างๆ 26.9%
อันดับ 4: นโยบายและกฎหมายที่เข้มงวดในสิ่งแวดล้อมและการปล่อยมลพิษ 24.8% ของประเทศต้นทาง
4. ภาคอุตสาหกรรมมีความกังวลต่อผลกระทบจากโรงงานศูนย์เหรียญในเรื่องใด
อันดับ 1: การไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น ลักลอบประกอบกิจการ 52.4% ผลิตไม่ได้มาตรฐาน ลักลอบเข้ามาทำงาน และนำเข้าผิดกฎหมาย
อันดับ 2: การนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศมาสวมสิทธิไทยส่งออก (Re-Export) 50.3% เพื่อหลบเลี่ยงถิ่นกำเนิดสินค้า
อันดับ 3: การใช้ไทยเป็นฐานการผลิตในอุตสาหกรรมที่มีมลพิษ 49.0% ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน
อันดับ 4: ขีดความสามารถในการแข่งขันด้านต้นทุน และการแย่งส่วนแบ่งตลาด 22.8% ในประเทศและตลาดส่งออก
5. ภาครัฐควรดำเนินมาตรการเพื่อแก้ไขปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญอย่างไร
อันดับ 1: เข้มงวดในการออกใบอนุญาตประกอบการโรงงาน 52.4% และบูรณาการตรวจสอบเชิงรุก ปราบปรามการกระทำความผิด
อันดับ 2: ปราบปรามการใช้ธุรกิจอำพรางของคนต่างด้าว หรือนอมินี และบัญชีม้า 51.7%
อันดับ 3: เชื่อมโยงข้อมูลและพัฒนาระบบติดตามวิเคราะห์พฤติกรรมของนิติบุคคล 31.7% เช่น การจ่ายภาษี, การจ้างงาน, การนำเข้าและส่งออก, การใช้ไฟฟ้า ฯลฯ
อันดับ 4: ปรับปรุงหลักเกณฑ์ในการออกใบรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า Form C/O ทั่วไป 29.7%
6. ภาคอุตสาหกรรมให้คะแนนการทำงาน ‘ทีมสุดซอย’ กระทรวงอุตสาหกรรม ในเรื่องการจัดการโรงงานที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและโรงงานศูนย์เหรียญในระดับใด
อันดับ 1: มาก 35.2%
อันดับ 2: มากที่สุด 29.0%
อันดับ 3: ปานกลาง 24.8%
อันดับ 4: น้อย 9.0%
อันดับ 5: น้อยที่สุด 2.0%
พบเรื่องร้องเรียน ‘อุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ’ เพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า
ด้าน พงศ์พล ยอดเมืองเจริญ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมและโฆษกกระทรวงอุตสาหกรรม เปิดเผยว่า กระทรวงอุตสาหกรรมภายใต้การนำของ เอกนัฏ พร้อมพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม
หนึ่งในนโยบายที่ย้ำชัดมาตั้งแต่วันแรกที่ปฏิบัติงานคือ ‘ปฏิรูปอุตสาหกรรม’ โดยวางระบบใหม่ ส่งผลให้พบจำนวนเรื่องร้องเรียนของประชาชนในระบบเพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า รวม 615 เรื่องภายในช่วง 3 เดือนแรก จากปกติกระทรวงอุตสาหกรรม รับเฉลี่ยอยู่ที่ 550 เรื่องต่อปี และดำเนินการปิดเรื่องสำเร็จแล้ว 300 เรื่อง
โดยที่ผ่านมาทีมสุดซอยปิดโรงงานรีไซเคิลเถื่อนในจังหวัดชลบุรี ผนึก ‘บก.ปทส.’ บุกจับ-ปิด-ดำเนินคดี ‘โรงงานศูนย์เหรียญ’ ที่ซุกใน ‘ฟรีโซน’
ตั้งแต่ลอบเปิดกิจการยันแรงงานต่างด้าว พบนำเข้าเศษอะลูมิเนียมปนเปื้อนขยะอิเล็กทรอนิกส์กว่า 1,600 ตัน พบลักษณะมีนายหน้าชาวไทยรับเป็นผู้ดูแล คอยประสานให้นักลงทุนชาวจีนมาเช่าพื้นที่
อีกทั้งตามรอยกลุ่มโรงงานรีไซเคิลย่านมหาชัยที่แอบฝังกากอุตสาหกรรม พบเหล็กข้ออ้อยหักงอในขณะนำไปก่อสร้างจากจังหวัดภูเก็ตและจังหวัดตาก
“นับเป็นการปราบขบวนการอุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ มุ่งเป้าแก้ปัญหาทุนเทาทุกรูปแบบ กำจัดอุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ ทลายระบบ” พงศ์พลกล่าว
ภาพ: HUNG CHIN LIU / Getty Images, Digital Vision / Getty Images
