ศุลกากรสหรัฐฯ สั่งกักเสื้อเชิ้ตผ้าฝ้ายของ Uniqlo หลังสงสัยใช้ฝ้ายจากซินเจียงของจีนที่เกี่ยวข้องกับการบังคับใช้แรงงานชาวอุยกูร์

หน่วยงานศุลกากรของสหรัฐอเมริกาได้สั่งกักสินค้าของ Uniqlo แบรนด์ฟาสต์แฟชั่นอันเลืองชื่อของแดนซามูไร หลังต้องสงสัยว่าละเมิดคำสั่งห้ามนำเข้าสินค้าที่ใช้ฝ้ายจากซินเจียงของจีน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบังคับใช้แรงงาน

สินค้าดังกล่าวคือ ‘เสื้อเชิ้ตผ้าฝ้าย’ ซึ่งถูกกักที่ท่าเรือลอสแอนเจลิส ตั้งแต่วันที่ 5 มกราคม ได้รับการเปิดเผยในเอกสารศุลกากรและการป้องกันชายแดนของสหรัฐอเมริกาเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม ว่าได้ปฏิเสธคำอุทธรณ์ของ Uniqlo ที่จะขอให้ยกเลิกคำสั่งกักสินค้า

เอกสารศุลกากรของสหรัฐฯ ระบุว่า Uniqlo ได้โต้แย้งและแสดงหลักฐานว่าผ้าฝ้ายดิบที่ใช้ผลิตเสื้อไม่ได้มาจากซินเจียงของจีน โดยฝ้ายนั้นมาจากออสเตรเลีย สหรัฐอเมริกา และบราซิล ซึ่งไม่มีความเกี่ยวข้องกับแรงงานชาวอุยกูร์ ถึงกระนั้นศุลกากรของสหรัฐฯ ระบุว่า ข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการผลิตของ Uniqlo นั้นไม่เพียงพอ

Fast Retailing บริษัทแม่ของ Uniqlo กล่าวว่าผิดหวังกับการพิจารณาของศุลกากรสหรัฐฯ โดยออกแถลงการณ์ที่ระบุว่า “Uniqlo มีกลไกที่แข็งแรงในการระบุการละเมิดสิทธิมนุษยชนและสิทธิของคนงานที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งหากพบหลักฐานการบังคับใช้แรงงานหรือการละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ จากซัพพลายเออร์ของเรา เราจะหยุดทำธุรกิจกับซัพพลายเออร์รายนั้น” พร้อมกับย้ำว่า “สินค้าของ Uniqlo ทั้งหมดใช้เฉพาะผ้าฝ้ายที่มาจากแหล่งที่ยั่งยืนเท่านั้น”

สิ่งที่เกิดขึ้นชี้ให้เห็นว่าข้อกล่าวหาเรื่องการใช้ฝ้ายที่เกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนของจีนต่อชนกลุ่มน้อยชาวอุยกูร์ในซินเจียง กลายเป็นความเสี่ยงสำหรับบริษัทญี่ปุ่นได้อย่างไร โดย Bloomberg รายงานเพิ่มเติมว่า ยังไม่ชัดเจนว่าสหรัฐฯ ปิดกั้นการจัดส่งสินค้าอื่นๆ จาก Uniqlo หรือแบรนด์อื่นๆ ภายใต้คำสั่งที่ออกโดยฝ่ายบริหารของทรัมป์ในเดือนธันวาคมหรือไม่ ขณะที่การค้นหาคำวินิจฉัยก่อนหน้านี้จากศุลกากรของสหรัฐฯ ไม่พบเอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการเกี่ยวกับกรณีดังกล่าว

จ้าวลี่เจียน (Zhao Lijian) โฆษกกระทรวงต่างประเทศของจีนกล่าวว่า ซินเจียงไม่มีการบังคับใช้แรงงาน และข้อหาดังกล่าวเป็นการ ‘กลั่นแกล้ง’ จากสหรัฐฯ โดยเขาได้กล่าวในกรุงปักกิ่งว่า “ธุรกิจที่เกี่ยวข้องควรลุกขึ้นยืนและต่อต้านพฤติกรรมที่ไม่ยุติธรรมของสหรัฐฯ”

การประกาศหยุดใช้ฝ้ายจากซินเจียงของแดนมังกร เพราะสงสัยว่าเกี่ยวข้องกับการบังคับใช้แรงงานชาวอุยกูร์ กลายเป็นประเด็นร้อนที่เกิดขึ้นในจีนแผ่นดินใหญ่ช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา จนถึงขั้นเกิดกระแส ‘คว่ำบาตร’ สินค้าที่ระบุว่า จะยุติการใช้ฝ้ายจากซินเจียง ซึ่งสำหรับ Uniqlo นั้นไม่ได้เป็นเป้าหมายสำคัญของการคว่ำบาตรในจีนเมื่อเทียบกับคู่แข่งอย่าง H&M ตลอดจน Nike ที่โดนไปค่อนข้างหนัก

อย่างไรก็ตามยอดขายในอเมริกาเหนือคิดเป็นเพียงไม่กี่เปอร์เซ็นต์ของยอดรวมของ Fast Retailing บริษัทมหาชนที่มีมูลค่าสูงสุดเป็นอันดับ 6 ของญี่ปุ่น ดังนั้นการถูกกักดังกล่าวจึงคาดว่าจะส่งผลกระทบเพียงเล็กน้อยต่อรายได้ของบริษัท ซึ่ง ณ เดือนเมษายน มีร้านค้า Uniqlo 47 แห่งในสหรัฐอเมริกา ส่วนในจีนแผ่นดินใหญ่นั้นมีอยู่ 809 แห่ง ซึ่งทำรายได้กว่า 1 ใน 5 ของ Fast Retailing

ที่ผ่านมา ทาดาชิ ยานาอิ ประธานและซีอีโอของ Fast Retailing ได้ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับกรณีซินเจียงหลายครั้ง โดยกล่าวว่าบริษัทไม่ได้เกี่ยวข้องกับประเด็นทางการเมือง กระนั้น Fast Retailing ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ในแถลงการณ์เมื่อเดือนสิงหาคมปี 2020

“ไม่มีผลิตภัณฑ์ Uniqlo ที่ผลิตในภูมิภาคซินเจียง” Fast Retailing กล่าวในแถลงการณ์ “นอกจากนี้ยังไม่มีพันธมิตรด้านการผลิตของ Uniqlo ที่ส่งงานให้กับโรงงานผลิตผ้าหรือโรงปั่นด้ายในภูมิภาคนี้”