เมื่อวันที่ 24 เมษายน ดอน ปรมัตถ์วินัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในฐานะผู้แทนพิเศษของนายกรัฐมนตรี ได้เข้าร่วมการประชุมผู้นำอาเซียน (ASEAN Leaders’ Meeting) ณ สำนักเลขาธิการอาเซียน กรุงจาการ์ตา โดยมีสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งบรูไนฯ ในฐานะประธานอาเซียนปี 2021 เป็นประธานการประชุม การประชุมครั้งนี้ถือเป็นการประชุมการประชุมครั้งแรกที่ผู้นำอาเซียนได้มีโอกาสพบปะกันด้วยตนเองในรอบกว่า 1 ปี ตั้งแต่มีการแพร่ระบาดของโควิด-19
ที่ประชุมได้หารือเกี่ยวกับความคืบหน้าของประชาคมอาเซียนและสนับสนุนการทำหน้าที่ประธานอาเซียนของบรูไน ภายใต้หัวข้อหลัก ‘เราห่วงใย เราเตรียมพร้อม เรารุ่งเรือง’ (We care, We prepare, We prosper) ตลอดจนหารือเกี่ยวกับการเสริมสร้างความร่วมมือของอาเซียนในการรับมือกับโควิด-19 โดยบรูไนและเมียนมาได้ประกาศสมทบกองทุนอาเซียนเพื่อรับมือโควิด-19 ซึ่งเป็นข้อริเริ่มของไทย ประเทศละ 1 แสนดอลลาร์สหรัฐ ในการนี้ ไทยได้เสนอแนะให้อาเซียนใช้โมเดลเศรษฐกิจ BCG เป็นยุทธศาสตร์ทางเลือกเพื่อการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจของภูมิภาคในยุคหลังโควิด-19
ที่ประชุมยังได้หารือและแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นอย่างตรงไปตรงมาเกี่ยวกับสถานการณ์ในภูมิภาคและระหว่างประเทศ โดยเฉพาะสถานการณ์ในเมียนมา ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความพยายามร่วมกันของอาเซียนเพื่อมุ่งแสวงหาแนวทางแก้ไขปัญหาในเมียนมา และรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค โดยย้ำความสำคัญของการมีบทบาทที่สร้างสรรค์ของอาเซียนเพื่อร่วมกันคลี่คลายสถานการณ์ และช่วยสนับสนุนเมียนมาให้กลับคืนสู่สถานการณ์ปกติ โดยไทยได้เสนอให้อาเซียนพิจารณาจัดตั้งกลุ่ม ‘Friends of the Chair’ เพื่อช่วยประสานงานการสนับสนุนการแก้ไขปัญหาในเมียนมา โดยยึดแนวทาง D4D ได้แก่ การยุติความรุนแรง (De-escalate Violence), การจัดส่งความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม (Delivery of Humanitarian Assistance), การปล่อยตัวผู้ถูกคุมขัง (Discharge of Detainees) และการหารือ (Dialogue) เพื่อให้บรรลุเป้าหมายเรื่องการพัฒนา (Development) อย่างยั่งยืนในเมียนมา
ภายหลังการประชุม บรูไน ในฐานะประธานอาเซียน ได้ออกแถลงการณ์ของประธาน โดยระบุประเด็นที่อาเซียนเห็นชอบร่วมกันเพื่อแก้ไขสถานการณ์ในเมียนมา 5 ประการ ได้แก่ 1. การยุติความรุนแรงและการเรียกร้องให้ทุกฝ่ายใช้ความยับยั้งชั่งใจ 2. การหารืออย่างสร้างสรรค์ระหว่างทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อประโยชน์ของประชาชนชาวเมียนมา 3. ผู้แทนพิเศษ (Special Envoy) ของประธานอาเซียนจะช่วยอำนวยความสะดวกกระบวนการหารือ โดยการสนับสนุนของเลขาธิการอาเซียน 4. อาเซียนจะให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมผ่าน AHA Centre 5. ผู้แทนพิเศษและคณะจะเดินทางไปเมียนมาเพื่อพบกับฝ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
พิสูจน์อักษร: วรรษมล สิงหโกมล
