ภาพเรียงจากซ้ายไปขวา รศ.ดร.พสุ เดชะรินทร์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, อาจารย์ชานนท์ ชิงชยานุรักษ์ จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่, อรกานดา อรรถวิภัชน์ จากเทสโก้ โลตัส, รศ.ดร.วินิต ชินสุวรรณ จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น และ อาจารย์พัลลภัช เพ็ญจำรัส จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ปัจจุบันหลายบริษัทชั้นนำที่ให้ความสำคัญต่อการส่งเสริมทักษะของพนักงาน เพื่อร่วมกันพัฒนาองค์กรให้เติบโตได้อย่างยั่งยืน การมอบสวัสดิการ เลื่อนตำแหน่ง หรืออัตราการเติบโตของเงินเดือน อาจไม่เพียงพอต่อความต้องการของคนรุ่นใหม่อีกแล้ว มีหลายบริษัทได้หันมาพัฒนาองค์กรในมิติอื่นๆ มากขึ้น เช่น ตารางเวลางานที่ยืดหยุ่น บรรยากาศออฟฟิศที่เอื้อต่อการทำงาน หรือการส่งเสริมความรู้และจัดอบรมอย่างต่อเนื่อง เรียกได้ว่าการพัฒนาคุณภาพชีวิตของพนักงานอย่างครอบคลุมทั้งทักษะการทำงานและรักษาชีวิตส่วนตัวให้สมดุล ก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้คนรุ่นใหม่อยากทำงานภายใต้องค์กรนั้นๆ ในระยะยาว
หนึ่งในห้างค้าปลีกที่คนไทยคุ้นเคยอย่าง เทสโก้ โลตัส ซึ่งมีทั้งพนักงานประจำและชั่วคราวกว่า 50,000 คน และมีสาขาเกือบ 2,000 แห่งทั่วประเทศ ก็เป็นหนึ่งในองค์กรที่ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมการศึกษาแก่พนักงานอย่างต่อเนื่อง โดยหนึ่งในโครงการสำคัญที่ได้รับการตอบรับอย่างดีจากพนักงานจนต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 แล้วคือ โครงการ Learning Dollars โปรแกรมการเรียนรู้แบบยืดหยุ่นที่ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยชั้นนำ 4 แห่ง ทั้งในกรุงเทพมหานครและภูมิภาคต่างๆ จัดทำหลักสูตรผ่านนวัตกรรมเรียนรู้ที่เหมาะกับแต่ละบุคคล แบบ Personalised Learning โดยหวังให้พนักงานสามารถมีทักษะที่ตอบโจทย์ทั้งแรงงานและองค์กรยุค 4.0 ให้เติบโตทางธุรกิจและบุคลากรอย่างยั่งยืน
อรกานดา อรรถวิภัชน์ ประธานกรรมการฝ่ายทรัพยากรบุคคล เทสโก้ โลตัส กล่าวถึงสภาพสังคมโลก 4.0 ส่งผลให้การดำเนินธุรกิจรีเทลเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว รวมถึงทัศนคติของคนรุ่นใหม่ที่ไม่ยึดติดกับการทำงานแบบเดิมๆ จึงเป็นที่มาของการส่งเสริมการเรียนรู้ให้กับพนักงาน โดยเชื่อว่าการเรียนรู้ไม่ควรจะหยุดแค่ในห้องเรียน แต่เป็นการเรียนรู้ตลอดชีวิต “หัวใจของการรับมือกับความท้าทายของโลกธุรกิจในยุคปัจจุบันและอนาคตคือ พนักงานและองค์กรต้องปรับตัวรับความเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ สิ่งที่เรียนรู้ในวันนี้อาจจะไม่สามารถใช้ได้ในวันพรุ่งนี้ ฉะนั้นการเรียนรู้และพัฒนาศักยภาพพนักงานต้องไม่มีวันหยุดนิ่ง” อรกานดากล่าว
Learning Dollars ของขวัญที่มอบแก่พนักงานเทสโก้ โลตัส
โครงการ Learning Dollars ถือเป็นโมเดลการส่งเสริมการเรียนรู้ที่มีความยืดหยุ่น และเน้นประโยชน์แก่ผู้เรียนสูงสุด มีความแตกต่างจากโปรแกรมการฝึกอบรมพนักงานอื่นๆ โดยมาในรูปแบบแพ็กเกจของขวัญ ภายในจะมี ‘เงิน’ ซึ่งให้พนักงานสามารถใช้นำไปช้อปปิ้งหลักสูตรต่างๆ ตามที่พนักงานสนใจ และสามารถจัดสรรเวลาและช่องทางในการเรียนเองได้ ทำให้ผู้เรียนรู้สึกสะดวกในการเรียน
“การคิดกลยุทธ์ในการเรียนรู้ของพนักงาน เรายึด 3 แนวทางหลัก คือ หนึ่ง Personalisation การเรียนรู้ที่ตอบโจทย์ความต้องการของแต่ละบุคคล สอง Ownership การรู้สึกเป็นเจ้าของ สามารถกำหนดและควบคุมสิ่งที่ตนเองเลือกได้ และสาม Flexibility มีความยืดหยุ่น ในขณะเดียวกันก็ต้องสามารถตอบโจทย์ของธุรกิจในยุค 4.0 ที่ต้องการความว่องไวในการปรับตัวและเปลี่ยนทิศทาง เพื่อสนองต่อความเปลี่ยนแปลงของปัจจัยต่างๆ ได้ด้วย” อรกานดากล่าว
สำหรับหลักสูตรต่างๆ ได้ 4 มหาวิทยาลัยชั้นนำคือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เป็นผู้คิดค้นขึ้นไว้หลายแบบตั้งแต่ระดับ Soft Skills ไปจนถึง Corporate Learning หรือวิชาในเชิงลึกตามแต่ละสายงาน และมีความแตกต่างไปบ้างตามภูมิภาค เช่น Micro MBA, One-Off หลักสูตรต่างๆ ที่ส่งเสริมทักษะเพื่อการทำงานในอนาคต โดยมีคณาจารย์และวิทยากรที่เชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ มาสอน และหลักสูตร e-Learning ที่พัฒนาร่วมกับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
อรกานดากล่าวว่า ในโลก 4.0 มีความรู้ใหม่ๆ เกิดขึ้นในโลกนี้เยอะมาก สิ่งไหนที่เราไม่รู้ ก็เหมาะสมมากที่จะให้พนักงานได้ลองเรียนรู้ และยังเป็นการกระตุ้นให้พนักงานมีมุมมองใหม่ๆ ในการทำงานมากขึ้น ด้วยปัจจัยทั้งสองอย่างนี้ ได้นำมาใช้ในการคัดสรรรายวิชาที่เหมาะสมแก่พนักงาน เทสโก้ โลตัส เช่น วิชา Appreciative Inquiry หรือสุนทรียสาธก คือการรวบรวมเอาประสบการณ์ของคนหรือลูกค้าเอามาสร้างเป็นโครงการต่างๆ ด้วยความคิดเชิงบวก วิชา Listening Skills for Executives การพัฒนาทักษะการฟังเพื่อลดความขัดแย้งในองค์กรและกระตุ้นให้เกิดการพูดคุยอย่างสร้างสรรค์ หรือวิชา Infographic Thinking ที่สอนการคิดแบบ Visual Thinking เป็นต้น
Multi Skills ช่วยเพิ่มศักยภาพพนักงานและพัฒนาองค์กรไปด้วยกันอย่างยั่งยืน
อรกานดาเล่าถึงปีแรกของการจัดทำโครงการ Learning Dollars ว่า ได้ร่วมมือกับทางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นที่แรก พบว่ามีพนักงานสนใจสมัครเข้าเรียนมากกว่าที่คาดการณ์ถึง 3-4 เท่าตัว ในปีถัดมาจึงได้ขยายความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยขอนแก่น และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และปีล่าสุดคือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อให้ครอบคลุมกับพนักงานเทสโก้ โลตัส ที่มีสาขาอยู่ทุกภูมิภาค โดยได้รับความสนใจอย่างมากจากพนักงานที่จองหลักสูตรกันอย่างคึกคักทุกๆ เทอม
แต่นอกจากจำนวนผู้เข้าร่วมที่เห็นได้ชัดแล้ว การนำความรู้ที่ได้มาปรับใช้กับกระบวนการทำงานก็เป็นสิ่งชี้วัดคุณภาพโครงการเช่นเดียวกัน โดยพนักงานไม่เพียงปรับปรุงกระบวนการทำงานระหว่างหัวหน้างานและลูกน้องเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้ดียิ่งขึ้นแล้ว ยังส่งผลให้ตัวพนักงานเองมีความมั่นใจที่ได้เรียนรู้ทักษะใหม่ๆ มากขึ้น และกล้าโยกย้ายไปยังสายงานที่มีความท้าทายมากขึ้น พนักงานระดับผู้นำองค์กรหลายคนของเทสโก้ โลตัส จึงมีผู้ทำงานมากกว่าหนึ่งสายงานหลายคน สร้างผลดีต่อทั้งตัวพนักงานเองและองค์กรให้เติบโตอย่างยั่งยืนไปด้วยกันได้จริง
“ในการวัดผลโครงการนี้มี 2 ส่วนคือ ส่วนแรก การมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ระหว่างหัวหน้างานและพนักงานว่าได้นำความรู้ที่ได้นั้นมาปรับใช้ในการทำงานอย่างไร ทำให้มีการปรับปรุงกระบวนการทำงานของตัวเองและตอบโจทย์ลูกค้าได้ดีมากขึ้น
“ส่วนที่สองคือ ตอบโจทย์ตัวพนักงานเองที่มีแผนจะโยกย้ายสายงาน เช่น เรียนจบด้านวิศวกรรม แต่ย้ายมาทำไฟแนนซ์ แล้วย้ายมาสายงานพัฒนาองค์กร บางครั้งการก้าวเข้ามาเรียนรู้หลักสูตรใหม่ๆ มันก็เป็นการทดสอบตัวเองพอสมควร ซึ่งทางเทสโก้ โลตัส ก็ยินดีสนับสนุนพนักงานให้มีการได้ย้ายข้ามแผนก แต่ก็ควรมีการเตรียมตัวให้พร้อมก่อนที่จะย้าย เช่น หากอยากย้ายไปทำงานสายดิจิทัล แต่ไม่มีความรู้เลย เราก็มีหลักสูตรให้เรียน มันก็ช่วยให้พนักงานมีความมั่นใจที่จะก้าวข้ามไปยังสายงานอื่นมากขึ้น” อรกานดากล่าวทิ้งท้าย
