Staked Ethereum (stETH) หลุด Peg หวั่นซ้ำรอย UST LUNA? หรือนี่ คือโอกาสทำกำไร Arbitrage?

บทความชิ้นนี้ไม่ใช่คำแนะนำในการลงทุน #NotAFinancialAdvice #DoYourOwnResearch

ขณะนี้ตลาดคริปโตเคอร์เรนซีได้เกิดความวุ่นวายต่างๆ มากมาย เช่น การล่มสลายของ Terra Chain ไปจนถึงการที่เหรียญ Staked Ethereum (stETH) หลุดค่าการตรึงมูลค่า (Peg) และสถาบันใหญ่ๆ อย่าง Celsius Network และอีกมากมายกำลังตกอยู่ในวิกฤตสภาพคล่อง (Liquidity Crisis)

สถานการณ์ Staked Ethereum (stETH) ของโครงการ Lido ซึ่งส่งผลกระทบต่อโปรเจ็กต์ต่างๆ โดยเฉพาะ Ethereum ที่ราคาลดฮวบ โดยจุดต่ำสุดเหลือไม่ถึง 900 ดอลลาร์ มีความคล้ายกับเหตุการณ์ของ UST LUNA ที่นำมาสู่การสูญเสียนับแสนล้านบาทหรือไม่ เราจะมาหาคำตอบไปพร้อมๆ กัน

จุดเริ่มต้น stETH

จุดเริ่มต้นของ Staked Ethereum (stETH) เกิดจากระบบ Ethereum ที่กำลังจะเปลี่ยนไปเป็น Ethereum 2.0 หรือที่เรียกกันว่า ‘The Merge’ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนระบบการทำงานจาก PoW (Proof of Work) ไปสู่ PoS (Proof of Stake) ที่เปิดให้ทุกคนสามารถนำ ETH ไปฝากเพื่อรับดอกเบี้ย (Staking) ที่ประมาณ 4% ต่อปี

Lido เป็นแพลตฟอร์มหนึ่งที่รวบรวม ETH จากนักลงทุนเพื่อไปฝากในโครงการ ETH 2.0 โดยผู้ที่นำ 1 ETH มาฝาก (Stake) กับ Lido จะได้รับ 1 stETH

เมื่อ Ethereum 2.0 ได้ถูกพัฒนาจนสมบูรณ์ นักลงทุนทุกคนจะสามารถนำ stETH ไปแลกกลับเป็น ETH ได้อย่างแน่นอนและตรงไปตรงมาในอัตรา 1:1 โดยที่ระหว่างทางก็จะรับดอกเบี้ย 4% ต่อปี โดยจ่ายเป็นรายวันเข้ามาในดิจิทัลวอลเล็ตของเรา

แนวทางของ stETH:ETH แตกต่างกับการตรึงมูลค่ากับ Stablecoin อื่นๆ อย่าง UST หรือ USDT เนื่องจาก stETH ใช้วิธีการผูกค่าเงิน (Peg) กับเหรียญ ETH แบบอัตราส่วน 1:1 ไม่ได้มีความเกี่ยวโยงใดๆ กับสกุลเงิน USD (Fiat Currency) แต่อย่างใด ดังนั้นเหรียญ stETH จึงไม่ถือว่าเป็น Stablecoin แต่อย่างใด และสูตรการแลกเปลี่ยนก็ชัดเจนมาก และยังคงใช้ได้อยู่ตามเดิม

อัตราผลตอบแทนและอัตราแลกเปลี่ยนในการนำ Ethereum มา Staking ใน Lido (อัปเดตเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2565)

อ้างอิง: https://lido.fi/ และ https://stake.lido.fi/

กองทุนใหญ่เทขาย stETH นำไปสู่ความตื่นตระหนกของนักลงทุน

ในวันที่ 8 มิถุนายน มีกระเป๋าเงินแบบไม่ระบุตัวตนจำนวน 2 กระเป๋า ได้ถอนเงินจำนวน 54,103 stETH ครั้งแรกที่ราคา 0.97 และ ครั้งที่สองตามมาที่ราคา 0.94 ETH ตามด้วย Alameda Capital กองทุนยักษ์ใหญ่ ได้เทขาย stETH จำนวนกว่า 1.5 พันล้านดอลลาร์ ในราคาขาดทุน นักลงทุนบางส่วน ทั้ง Three Arrows Capital และ Amber Group ก็มีการเทขาย ทำให้ stETH ที่ผูกไว้กับ ETH หลุดมูลค่าที่ตรึงไว้ การเทขายของกองทุนใหญ่และสภาวะตลาดที่กำลังผันผวนหนัก ส่งผลกระทบเป็นโดมิโนต่อโปรเจ็กต์ต่างๆ ใน DeFi และสร้างความกังวลให้กับนักลงทุนเป็นอย่างมากว่า ทำไมถึงยอมขายขาดทุนในทรัพย์สินที่มีมูลค่า Peg 1 ต่อ 1 อย่าง ETH (Ethereum)

Swap stETH to ETH ≈ 0.9367 ใน Curve Finance (อัปเดตเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2565)

อ้างอิง: https://curve.fi/

Swap stETH to ETH ≈ 0.9395 ใน Uniswap (อัปเดตเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2565)

อ้างอิง: https://v2.info.uniswap.org/pair/0x4028daac072e492d34a3afdbef0ba7e35d8b55c4

Celsius (Lending Platform)

Celsius เป็นแพลตฟอร์มให้บริการฝากและกู้ยืมเงินคริปโตขนาดใหญ่ ที่มีบริการรับฝาก ETH เพื่อให้ผลตอบแทนกลับคืนในรูปแบบดอกเบี้ย ที่มีคนใช้บริการอยู่จำนวนมาก

เนื่องจากตลาดคริปโตมีความผันผวนสูง นักลงทุนมากมายจึงต้องการถอนเหรียญคืนเพื่อไปดูแลต่อด้วยตัวเอง (อาจจะต้องการขายเหรียญออกไปก่อนแล้วรอช้อนคืนเมื่อราคาตก) Celsius จึงต้องหาเหรียญ ETH จำนวนมากไปคืนแก่นักลงทุน แต่ทว่า Celsius ได้นำ ETH จำนวนมากไปแลก stETH เพื่อรับดอกเบี้ย เมื่อลูกค้า Celsius ผู้ฝาก ETH ต้องการถอนเหรียญ ETH จำนวนมากพร้อมๆ กัน การนำ stETH ปริมาณมหาศาลไปแลก ETH คืนผ่านช่องทางต่างๆ ในโลกคริปโต (DeFi, DEX) จึงทำให้ตลาดขาดสภาพคล่อง และทำให้ราคา stETH ตกลงมาต่ำกว่าราคา ETH

การที่ stETH และ ETH หลุดจากสัดส่วน 1:1 (Peg) ทำให้ผู้ถือ stETH ทั่วโลกเกิดความกลัวและต้องการแลกเหรียญกลับไปเป็น ETH เช่นกัน เพราะไม่แน่ใจว่ามีความเสี่ยงอะไรที่ตนไม่รู้หรือไม่ ผลที่ตามมาคือ ETH ในระบบจะไม่เพียงพอ และแพลตฟอร์ม Decentralized Exchange ต่างๆ ประสบกับปัญหาสภาพคล่องเป็นอย่างหนัก ซึ่งวิกฤตในระบบของ Celsius นำมาสู่การประกาศหยุดให้บริการถอน โอน แลกเปลี่ยนในระบบชั่วคราว ตั้งแต่วันที่ 13 มิถุนายนเป็นต้นมา

หากราคา stETH หลุดค่า Peg ไปมากกว่านี้ และ Celsius ที่ถือ stETH เป็นจำนวนมหาศาลอาจจะถูกบังคับขาย (Liquidation) และทาง Celsius จะเกิดผลขาดทุนอย่างหนัก จึงทำให้ตลาดคริปโตอยู่ในสภาพที่ผันผวนสูง ด้วยความกังวลว่าจะมีกลุ่มคนที่ต้องการให้ Celsius ถูก Liquidate และโจมตีด้วยการทุบราคาคริปโตต่างๆ

stETH และ UST LUNA วิกฤตที่ไม่เหมือนกัน?

การที่ stETH และ ETH นั้นหลุดจากการ Peg ไม่ได้เกิดจากกลไกของเหรียญ จึงแตกต่างโดยสิ้นเชิงกับ UST LUNA เนื่องจาก UST LUNA นั้นเป็นกลไกแบบ Algorithmic Stablecoin ที่ใช้เหรียญ LUNA ในการผูกสูตรคณิตศาสตร์เข้ากับเหรียญ UST เพื่อตรึงราคาเหรียญ

เหรียญ LUNA มีมูลค่าผันผวนตลอดเวลา จึงเกิดการโจมตีจากนักเก็งกำไรโดยง่าย ทำให้ LUNA เกิดเงินเฟ้อมหาศาลจนมูลค่าเหรียญตกลง กลายเป็นวงจรที่ต่อเนื่องอย่างไร้จุดสิ้นสุด ลักษณะเป็น Death Spiral

สำหรับ stETH และ ETH แตกต่างกันออกไป คือไม่มีกลไกหรือกระบวนการแบบเดียวกับ UST LUNA ที่จะทำให้ราคาเหรียญลดฮวบ เพราะเป็นการคงการแลกเปลี่ยนแบบอัตราส่วน stETH:ETH ที่ 1:1 ที่ชัดเจนและตรงไปตรงมา ดอกเบี้ยก็ยังคงได้รับตามปกติที่ประมาณ 4% ต่อปี

แต่การที่ราคาเหรียญ stETH ลดลงอย่างมากในปัจจุบันนั้น เป็นเพราะนักลงทุนต้องขาย stETH ในราคาที่ขาดทุน หรือขายในราคาที่ถูกกว่า 1 ETH เพื่อไปชำระหนี้สิน ตัวอย่างเช่น Celsius ที่นักลงทุนต้องการถอนเหรียญเป็นจำนวนมากพร้อมๆ กัน นอกจากนี้ นักลงทุนส่วนใหญ่ไม่กล้าซื้อเหรียญเพิ่มเพราะกลัวว่าราคาเหรียญจะตกลงไปมากกว่านี้ จึงทำให้ราคายังไม่กลับไปเท่ากับ ETH

ความกังวลนี้ส่งผลต่อความเชื่อมั่นและราคาของ Ethereum เป็นอย่างมาก ซึ่งความกังวลต่างๆ ได้กระทบไปทั่วกระดานคริปโต รวมไปถึงราคา Bitcoin (BTC) ด้วย ทว่าหากมองจากภาพใหญ่ นี่อาจเป็นเพียงกระบวนการปรับตัวของตลาดคริปโตในระยะยาว เพื่อไม่ให้เกิดพฤติกรรมกู้ยืมมากจนเกินไป หรือไม่ให้ศูนย์กลางต่างๆ (DeFi, CeFi, Centralized Exchange, Lending Platform ฯลฯ) แอบนำเงินฝากของนักลงทุนไปใช้ผิดประเภท จนเกิดความไม่มั่นคงและขาดสภาพคล่องในยามวิกฤต

ภาพแสดงความแตกต่างเหรียญ UST Luna และ Staked Ethereum หลุดค่า Peg

อ้างอิง:

FYI

สำหรับผู้สนใจประเด็นคริปโตเพิ่มเติม ทาง Brook Digital Asset จัดกิจกรรม ‘Ask me anything (AMA) Session with Brook’ เปิดให้ทุกคนได้เข้าร่วมฟังบรรยายเรื่องคริปโต พร้อมร่วมพูดคุย ถาม-ตอบทุกข้อสงสัยที่คุณอยากรู้ไปกับ คุณวริศ บูลกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ ฝ่ายวาณิชธนกิจและสินทรัพย์ดิจิทัล บริษัท บรุ๊คเคอร์ กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) วันจันทร์ที่ 27 มิถุนายน 2565 เวลา 20.00 น. ผ่านทาง Microsoft Teams Meeting

ติดตามข่าวสารได้ที่ Brook Digital Asset

Facebook: https://www.facebook.com/BrookDigitalAsset

Twitter: https://twitter.com/BrookerGroupPCL

LINE OpenChat: https://www.brookergroup.com/LineOpenchat

Discord: https://www.brookergroup.com/Discord