วันนี้ (7 กรกฎาคม) ที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร มีการจัดกิจกรรมสื่อสารสาธารณะ ‘จะนะ ทะเลที่มีชีวิต’ ซึ่งประกอบด้วยการแสดงสะท้อนปัญหาในพื้นที่อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา การพูดคุยกับ ไครียะห์ ระหมันยะ เยาวชนที่เคลื่อนไหวต่อต้านการสร้างนิคมอุตสาหกรรมจะนะและเวทีเสวนา เมืองจะนะดีจังยังไม่มีนิคมอุตสาหกรรมและการเล่นผิดบทของ ศอ.บต.
ในเวทีการพูดคุยเปิดใจของ ไครียะห์ ระหมันยะ ซึ่งมี ฐปณีย์ เอียดศรีไชย ผู้สื่อข่าวชื่อดังเป็นผู้ดำนเนินรายการ โดยไครียะห์เล่าว่า จุดเริ่มต้นที่เธอสนใจเรื่องสิ่งแวดล้อม เริ่มต้นตั้งแต่อายุ 13 ปี ที่เริ่มติดตามสภาพชายหาดทุกๆ เดือนร่วมกับเพื่อนๆ ในชุมชน เหตุผลที่เลือกติดตามสภาพชายหาด เนื่องจากพื้นที่จะนะเคยต้องต่อสู้กับเรื่องอวนลาก เรื่องสิ่งแปลกปลอมที่มาไว้ที่ชายหาดจะนะแห่งนี้ เพื่อเป็นเครื่องยืนยันว่าชายหาดของเราไม่ได้เสื่อม ชายหาดของเราแม้ว่าช่วงมรสุมจะมีสภาพที่สั้นลง แต่พอช่วงปกติชายหาดก็สามารถฟื้นตัวกลับมาได้
ไครียะห์กล่าวว่า ช่วงที่ลงมือทำตอนแรก โดนผู้ใหญ่ถาม ชาวบ้านถามว่าเราทำไปทำไม ทำเพื่ออะไร แต่เราก็ต้องพยายามที่จะอธิบายเพื่อให้ทุกคนเข้าใจสิ่งที่เราทำ หลังจากนั้นเราก็เริ่มทำสมุดบันทึกภูมิปัญญาของชาวสวนกง โดยมาจากกลุ่มเพื่อนๆ ที่เป็นลูกชาวประมงทั้งหมด ซึ่งตนเองเลือกทำภูมิปัญญา ‘ดูหลัง’ คือการฟังเสียงปลา โดยที่พ่อของตนเองสามารถฟังเสียงปลาได้ สามารถฟังได้ว่าตรงจุดไหนมีปลาอะไร จำนวนเท่าไร ซึ่งไครียะห์มองว่าภูมิปัญญาจะเกิดขึ้นได้ หากทรัพยากรยังอุดมสมบูรณ์อยู่ นอกจากภูมิปัญญาด้านการประมง ก็จะมีภูมิปัญญาอื่นๆ ที่สามารถทำให้ชาวบ้านมีความเป็นอยู่ที่ดีได้
ไครียะห์ยังกล่าวถึงปัญหายาเสพติดในชุมชนที่ก่อนหน้านี้มีปัญหาเรื่องนี้เยอะมาก ตนจึงคิดชักชวนเพื่อนๆ เหล่านี้มาทำกิจกรรมเพื่อชุมชน โดยเริ่มต้นการเก็บขยะริมชายหาดและเริ่มทำกิจกรรมอื่นๆ ทั้งทำอาหาร เรียนสีลัต (ศิลปะการป้องกันตัว) และรวมตัวจนเป็นกลุ่ม ‘ลูกกูรง’ ซึ่งในแต่ละกิจกรรมที่ทำเราก็แฝงทั้งความรู้ศาสนา สิ่งแวดล้อม ภูมิปัญญา จนเด็กที่เข้าร่วมกิจกรรมสามารถซึมซับได้ในที่สุด
ไครียะห์ฝากข้อความถึง พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พร้อมน้ำตาตลอดช่วงที่พูด โดยกล่าวว่า “อยากให้ปู่ประยุทธ์ถอดสูท ถอดเนกไทแล้วไปเที่ยวบ้านหนูสักวัน ไปกินอาหารทะเล ไปสูดอากาศบริสุทธิ์ ไม่ต้องอยู่ในห้องแอร์ แล้วคุณปู่อาจนึกและฉุกคิดขึ้นได้ว่า การพัฒนาที่แท้จริงแล้วมันตัองเกิดขึ้นบนฐานทรัพยากรที่มันมีอยู่แล้ว”
หลังจากนั้นไครียะห์ได้ใช้ภาษาใต้ในการอธิบายว่า การพัฒนาที่จะเกิดขึ้น จะนำมาซึ่งการทำลายสิ่งแวดล้อมที่มีอยู่แล้ว
“หนูก็เป็นเด็กคนหนึ่งที่อยากเติบโตบนโลกใบนี้ที่มีอากาศที่บริสุทธิ์ มีสิ่งแวดล้อมที่ดี”
นอกจากนั้นไครียะห์ยังได้ยกตัวอย่างนิคมอุตสาหกรรมที่ภาคตะวันออก (มาบตาพุด) ซึ่งไครียะห์บอกว่า มันชัดเจนอยู่แล้วว่ามันแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นไม่ได้ ก่อนหน้านี้มันอยู่ที่ภาคตะวันออก แต่ตอนนี้กำลังจะมาที่ภาคใต้
