วันนี้ (10 กันยายน) ที่อาคารรัฐสภา พรรคร่วมฝ่ายค้าน 6 พรรค นำโดย สมพงษ์ อมรวิวัฒน์ หัวหน้าพรรคเพื่อไทย, พล.ต.อ. เสรีพิศุทธ์ เตมียเวส หัวหน้าพรรคเสรีรวมไทย, พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรคก้าวไกล, วันมูหะมัดนอร์ มะทา หัวหน้าพรรคประชาชาติ, นิคม บุญวิเศษ หัวหน้าพรรคพลังปวงชนไทย และสงคราม กิจเลิศไพโรจน์ หัวหน้าพรรคเพื่อชาติ พร้อมคณะ ยื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญรายมาตรา 4 ญัตติต่อ ชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร โดยชวนกล่าวว่าขณะนี้ญัตติของพรรคฝ่ายค้านญัตติแรกได้บรรจุเข้าที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรในวันที่ 23-24 กันยายนนี้แล้ว ส่วนฉบับของคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล หรือวิปรัฐบาล ยังอยู่ระหว่างการตรวจสอบ โดยญัตติทั้ง 4 ที่เสนอในวันนี้จะให้เจ้าหน้าที่ไปตรวจสอบรายชื่อและรายละเอียดว่ามีความถูกต้องครบถ้วนตามระเบียบหรือไม่ ซึ่งคาดว่าจะบรรจุได้ทันในการพิจารณาในวันที่ 23-24 กันยายนนี้ ขณะที่ญัตติของพรรคก้าวไกล จากการตรวจสอบพบว่ามีรายชื่อไม่ครบ ดังนั้นจึงถือว่าญัตติก็ต้องตกไป
ด้าน นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส. น่าน พรรคเพื่อไทย กล่าวว่าการเสนอแก้รัฐธรรมนูญ 4 ญัตติเป็นไปตามที่พรรคเพื่อไทยได้เคยเสนอในชั้นกรรมาธิการวิสามัญศึกษาการแก้ไขรัฐธรรมนูญ ประกอบด้วย
1. แก้ไขมาตรา 272 และ 159 เพื่อยกเลิกอำนาจวุฒิสภาในการเลือกนายกรัฐมนตรี และเพิ่มเติมในมาตรา 159 ว่าในการเลือกนายกรัฐมนตรี หากไม่สามารถเลือกจากบัญชีของพรรคการเมืองก็สามารถเลือกนายกรัฐมนตรีที่เป็นจาก ส.ส. ได้ และปิดทางการเลือกนายกรัฐมนตรีจากคนนอก เพื่อแก้ปัญหากรณีที่ไม่สามารถเลือกนายกรัฐมนตรีในบัญชีของพรรคการเมืองได้
2. แก้ไขมาตรา 270 และ 271 เกี่ยวกับอำนาจของวุฒิสภาในเรื่องการปฏิรูปประเทศและอำนาจยับยั้งกฎหมาย
3. แก้ไขมาตรา 279 ซึ่งเป็นบทเฉพาะกาลที่ทำให้ประกาศคำสั่งและการกระทำของ คสช. อยู่เหนือกว่าบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ โดยเฉพาะเรื่องสิทธิเสรีภาพของประชาชน
4. แก้ไขระบบเลือกตั้งด้วยการยกเลิกมาตรา 83, 85, 88, 90, 92, 94 และ 105 โดยแก้ไขระบบเลือกตั้งให้เป็นไปตามแนวทางของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 ใช้บัตร 2 ใบเลือกคนและเลือกพรรค เพื่อให้เป็นไปตามเจตนาของประชาชนในการออกเสียงเลือกตั้งอย่างแท้จริง รวมทั้งตัดปัญหาบัตรเกินและบัตรเขย่งออกไปด้วย
สำหรับระบบเลือกตั้ง พรรคร่วมฝ่ายค้านเสนอให้นำระบบเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 มาบังคับใช้ ไม่ว่าจะเป็นการกำหนด ส.ส. จำนวน 500 คน แบ่งเป็นระบบแบ่งเขตเลือกตั้ง 400 คน และบัญชีรายชื่อ 100 คน โดยการเลือก ส.ส. ในระบบแบ่งเขตเลือกตั้งจะใช้รูปแบบเขตเดียวเบอร์เดียว อีกทั้งการคำนวณ ส.ส. บัญชีรายชื่อจะใช้ระบบการกัน 5% หมายความว่าพรรคการเมืองใดที่จะมี ส.ส. บัญชีรายชื่อได้นั้นจะต้องมีจำนวนคะแนนเลือกตั้งไม่น้อยกว่า 5% จากจำนวนคะแนนเลือกตั้งทั้งหมด ซึ่งคิดว่าการมีระบบการกัน 5% เอาไว้นั้นจะไม่เป็นการเอื้อประโยชน์ให้พรรคการเมืองใหญ่หรือทำลายพรรคการเมืองเล็ก แต่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การเมืองมีเสถียรภาพตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540
อย่างไรก็ตาม ข้อเสนอเหล่านี้ยังไม่เป็นที่ยุติ เพราะอาจมีการอภิปรายและแก้ไขในชั้นของคณะกรรมาธิการวิสามัญของรัฐสภาได้
ด้าน สุทิน คลังแสง ประธานคณะกรรมการพรรคร่วมฝ่ายค้าน (วิปฝ่ายค้าน) กล่าวว่าการยื่นแก้ไขรัฐธรรมนูญครั้งนี้มี ส.ส. ร่วมลงชื่อประมาณ 170 คน ซึ่งในส่วนของการแก้ไขกระบวนการเลือกนายกรัฐมนตรีจะกำหนดให้สภาผู้แทนราษฎรเท่านั้นเป็นผู้เลือกนายกรัฐมนตรีจากบัญชีที่พรรคการเมืองเป็นผู้เสนอ หากไม่สามารถเลือกนายกรัฐมนตรีตามบัญชีที่พรรคการเมืองเสนอได้ จะเปิดโอกาสให้ ส.ส. ในสภาเสนอชื่อ ส.ส. ที่มีคุณสมบัติและไม่มีคุณสมบัติต้องห้ามให้สภาเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีต่อไป ซึ่งเท่ากับเป็นการปิดโอกาสนายกรัฐมนตรีคนนอกไปโดยปริยาย
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์
