NASA เผยภาพเนบิวลา Little Dumbbell สุดตระการตาจากกล้องฮับเบิล เนื่องในโอกาสครบรอบ 34 ปีของกล้องโทรทรรศน์อวกาศลำนี้
เนบิวลา Little Dumbbell หรือวัตถุ Messier 76 และ NGC 650 เป็นเนบิวลาดาวเคราะห์ (Planetary Nebula) ที่อยู่ห่างจากโลกไปประมาณ 3,400 ปีแสงในทิศของกลุ่มดาวกลุ่มดาวเพอร์ซิอัส
เนบิวลาดังกล่าวไม่มีความเกี่ยวข้องใดๆ กับดาวเคราะห์ แต่เกิดจากฝุ่นก๊าซที่พวยพุ่งออกจากดาวยักษ์แดง ดาวฤกษ์ที่กำลังสิ้นอายุขัยก่อนยุบตัวลงเป็นดาวแคระขาว โดยภาพจากกล้องฮับเบิลเผยให้เห็นลักษณะคล้ายชั้นวงแหวนที่แกนกลาง ซึ่งอาจเกิดจากอิทธิพลแรงโน้มถ่วงของดาวฤกษ์ที่โคจรอยู่คู่กัน แต่ในภาพถ่ายนี้ไม่ปรากฏให้เห็นดาวฤกษ์อีกดวง โดยอาจเป็นเพราะมันถูกแรงโน้มถ่วงของดาวแคระขาวกลืนกินไปเสียแล้ว
ดาวแคระขาวปรากฏเป็นจุดสว่างสีขาวเล็กๆ บริเวณกลางภาพ และห้อมล้อมไปด้วยฝุ่นก๊าซที่เรืองแสงจากรังสีอัลตราไวโอเลตอันรุนแรงจากซากดาวฤกษ์สิ้นอายุขัย ซึ่งมีอุณหภูมิร้อนกว่า 138,000 องศาเซลเซียส หรือร้อนกว่าชั้น ‘พื้นผิว’ ของดวงอาทิตย์ประมาณ 24 เท่า โดยสีแดงในภาพแทนก๊าซไฮโดรเจน และสีน้ำเงินแทนก๊าซออกซิเจนที่พวยพุ่งออกมา
นักดาราศาสตร์คาดว่า ฝุ่นก๊าซที่สวยงามของวัตถุ Messier 76 จะคงอยู่ให้เห็นได้อีกราว 15,000 ปีต่อจากนี้ก่อนจะจางหายไปในที่สุด ซึ่งถือเป็นช่วงเวลาที่ค่อนข้างสั้นเมื่อเทียบกับอายุของระบบสุริยะ (4,600 ล้านปี) หรือเอกภพทั้งหมด (13,700 ล้านปี)
สำหรับกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลได้เริ่มออกเดินทางสู่อวกาศเมื่อวันที่ 24 เมษายน 1990 และปฏิบัติภารกิจสำรวจจักรวาลไม่น้อยกว่า 1.6 ล้านครั้ง กับวัตถุต่างๆ บนท้องฟ้าประมาณ 53,000 แห่ง โดยยังร่วมมือกับกล้องโทรทรรศน์อวกาศยุคใหม่อย่างเจมส์ เว็บบ์ และหอดูดาวภาคพื้น เพื่อนำพาการค้นพบสิ่งใหม่ๆ อย่างต่อเนื่องในขวบปีที่ 34 ของภารกิจ
ภาพ: NASA, ESA, STScI
อ้างอิง: